Αλλαγές στον ΦΠΑ και στα όρια εξαίρεσης των μικρών επιχειρήσεων προβλέπει σχετική οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) η οποία ορίζει πως οι σχετικές διατάξεις πρέπει να εγκριθούν και να δημοσιευθούν από τα κράτη-μέλη έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024 έτσι ώστε να ισχύσουν οι μεταβολές που προβλέπει η οδηγία από 1η Ιανουαρίου 2025.
Οι βασικές αλλαγές στον ΦΠΑ που επιφέρει η οδηγία της ΕΕ και τις οποίες θα πρέπει να ενσωματώσουν τα κράτη μέλη στις εθνικές τους νομοθεσίες προβλέπουν πως:
- O ορισμός των «μικρών» επιχειρήσεων θα καλύπτει όλες τις επιχειρήσεις των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών της Ένωσης στην ενιαία αγορά δεν υπερβαίνει τα 2 εκατ. ευρώ.
- Επιτρέπει στα κράτη-μέλη να καθορίζουν το όριο του ετήσιου κύκλου εργασιών που απαιτείται για την απαλλαγή από τον ΦΠΑ σε επίπεδο που δεν υπερβαίνει το ποσό των 85.000 ευρώ (ή το αντίστοιχο ποσό σε εθνικό νόμισμα). Η δυνατότητα για τα κράτη μέλη που αποφασίζουν να εφαρμόσουν την εξαίρεση των ΜμΕ να ορίσουν το όριο τους στο επίπεδο που αντικατοπτρίζει καλύτερα το ιδιαίτερο οικονομικό και νομικό τους πλαίσιο. Η απαλλαγή θα είναι διαθέσιμη σε όλες τις επιλέξιμες επιχειρήσεις της ΕΕ, είτε είναι εγκατεστημένες είτε όχι στο κράτος μέλος όπου πραγματοποιούν παραδόσεις που υπόκεινται σε ΦΠΑ.
- Για κάθε μικρή επιχείρηση που μπορεί να επωφεληθεί της εξαίρεσης σε κράτος μέλος όπου δεν είναι εγκατεστημένη, πρέπει να πληρούνται δύο προϋποθέσεις:
(i) ο ετήσιος κύκλος εργασιών της επιχείρησης σε αυτό το κράτος μέλος πρέπει να είναι χαμηλότερος από το όριο εξαίρεσης που ισχύει εκεί· και
(ii) ο συνολικός κύκλος εργασιών του στην ενιαία αγορά (ετήσιος κύκλος εργασιών της Ένωσης) δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερος από 100.000 ευρώ. - Καθιερώνεται μεταβατική περίοδος για τις μικρές επιχειρήσεις που κάνουν χρήση της εξαίρεσης των ΜμΕ των οποίων ο κύκλος εργασιών υπερβαίνει το όριο απαλλαγής σε ένα δεδομένο έτος.
Στις διατάξεις της, η ίδια η ευρωπαϊκή οδηγία για τον ΦΠΑ παρέχει τη δυνατότητα απόκλισης από το βασικό όριο απαλλαγής για τις ΜμΕ των 5.000 ευρώ, θέτοντας ρητά κατώτατα όρια για 19 κράτη μέλη. Ωστόσο ήδη 14 κράτη μέλη βασίζονται επί του παρόντος σε παρεκκλίσεις από το ισχύον όριο και έχουν ήδη υποβληθεί αρκετά νέα αιτήματα για παρέκκλιση (Ολλανδία και Βέλγιο όριο 25.000 ευρώ, Λουξεμβούργο 35.000 ευρώ, Πολωνία, Λετονία και Εσθονία όριο 40.000 ευρώ, Ουγγαρία όριο 48.000 ευρώ, Λιθουανία όριο 55.000 ευρώ, Κροατία όριο 45.000 ευρώ, Μάλτα όριο 30.000 ευρώ, Σλοβενία όριο 50.000 ευρώ, Τσεχία όριο 85.000 ευρώ, Ρουμανία όριο 85.000 ευρώ και Ιταλία όριο 85.000 ευρώ).