«Οι απειλές, τα προβλήματα και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αγρότες δεν αντιμετωπίζονται μόνο με επιδοτήσεις και οικονομικά βοηθήματα από την όποια κυβέρνηση ή με αντιδράσεις που ζημιώνουν το σύνολο της κοινωνίας, αλλά ένα νέο τρόπο σκέψης και πράξης έχοντας ως στόχο όχι μόνο την ανακούφιση ενός αναμφίβολα δύσκολου ή άδικου σήμερα, αλλά και την εξασφάλιση του αύριο», τόνισε ο Λευτέρης Αυγενάκης κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου του ΥΠΑΑΤ στη Βουλή.
Ως σημαντικότερο εργαλείο στη διαμόρφωση μιας πολιτικής που διασφαλίζει το αύριο του πρωτογενούς τομέα ο κο Αυγενάκης θεωρείο το διάλογο με τους αγρότες, γιατί μόνο μέσα από το διάλογο και τη συνέπεια λόγων και έργων, επιτυγχάνεται η σύνθεση και η επίλυση προβλημάτων.
Σε αυτό το πλαίσιο κινείται η κυβέρνηση και το ΥΠΑΑΤ επισήμανε ο υπουργός, επισημαίνοντας ότι η τόλμη και η συνέπεια αποτελούν το στοιχείο που τους χαρακτηρίζει.
Ο ΥπΑΑΤ σημείωσε ότι ο πρωτογενής τομέας «δεν είναι απλά ένας ιστορικά θεμελιώδης της εθνικής οικονομίας, της περιφερειακής ανάπτυξης και της κοινωνικής προόδου του τόπου μας, αλλά ένα σταυροδρόμι όπου συναντιέται η παραγωγή με την επιστήμη της καλλιέργειας, οι εξαγωγές με την μεταποίηση, ο νέος ψηφιακός κόσμος με νέα εργαλεία και μεθόδους υψηλής ακριβείας, η ενεργειακή μετάβαση με την αειφόρο διαχείριση των υδάτινων πόρων, ο καθημερινός μόχθος με την ακαδημαϊκή έρευνα και την εκπαίδευση. Ένα οικοσύστημα που ουδέποτε μέχρι σήμερα αντιμετωπίσαμε σφαιρικά και ολοκληρωμένα, μέσα από μία στρατηγική αναπτυξιακή θεώρηση, ενώ δυστυχώς πολλές φορές αυτό-εγκλωβιζόμασταν στην διαχείριση κοινοτικών επιταγών, χρηματοδοτικών προγραμμάτων και αποζημιώσεων».
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επισήμανε ότι η κυβέρνηση προχωρεί με τόλμη και συνέπεια, μέσα από ένα πλέγμα πολιτικών, δράσεων και συνεργασιών «με στόχο την κεφαλαιοποίηση των σημαντικών προοπτικών που δημιουργούνται για τον τόπο μας, αλλά και την αντιμετώπιση των απειλών και των κρίσεων». Παράλληλα αξιοποιείται το ΣΣ ΚΑΠ και σύγχρονες πρακτικές «συνθέτουμε ένα νέο, έξυπνο, βιώσιμο, ανταγωνιστικό, ανθεκτικό και έντονα αναπτυξιακό αγροτικό τομέα».
Ο ΥπΑΑΤ ξεκαθάρισε ότι αυτό που ορισμένοι ζητούν, τη μη εφαρμογή της ΚΑΠ, «θα στερήσει πάνω από 19,3 δις από τον πρωτογενή τομέα μέχρι το 2027. Και δε μιλάω μόνο για τις άμεσες ενισχύσεις, αλλά και για χρήματα που θα διοχετευθούν σε δράσεις αγροτικής ανάπτυξης. Όπως καταλαβαίνετε, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει». Αυτό που μπορεί να γίνει, όπως είπε, είναι η βελτίωση της ΚΑΠ, μέσα από προτάσεις που καταθέτει η χώρα μας αλλά και σε συνεργασία με την EUMED-9.
Τα μέτρα για τους αγρότες
Αναφερόμενος στη συνάντηση που είχε ο πρωθυπουργός με τους αγρότες είπε:
Ακούσαμε με προσοχή τα αιτήματα και τα δίκαια προβλήματα των αγροτών. Κατόπιν, ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός τα επιπλέον μέτρα για τη στήριξη των αγροτών:
φθηνότερο ρεύμα για όλους τους αγρότες για τα επόμενα 2+8 χρόνια. Η πρωτοβουλία ουσίας και ευθύνης που εξασφαλίζει πολύ χαμηλές τιμές στο αγροτικό ρεύμα εκτιμάται ότι θα διαμορφώσει την κιλοβατόρα στα 2 πρώτα χρόνια κάτω από τα 10 λεπτά για τους αγρότες που συμμετέχουν σε συνεργατικά σχήματα ή είναι συνεπείς και κάτω από τα 11 λεπτά για όσους έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές, ρυθμίζοντας ταυτόχρονα και τα χρέη τους. Για τα επόμενα 8 χρόνια για το ⅓ της κατανάλωσης η εκτιμώμενη τιμή θα είναι ενιαία στα 9 λεπτά, επιτρέποντας έτσι σε όλους τους αγρότες να κάνουν τον προγραμματισμό.
Παράλληλα ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε και την προκαταβολή της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο (που ανέρχεται σε 82 εκατ. ευρώ), ύψους 40 εκατ. ευρώ στα τέλη Μαρτίου. Η σχετική διάταξη κατατίθεται στη Βουλή άμεσα. Η Κυβέρνησή μας είναι διατεθειμένη να ανοίξει διάλογο για ένα πιο δίκαιο τρόπο επιστροφής του ΕΦΚ από το 2025και μετά, με στοιχεία μόνιμης αντιμετώπισης, σχετικά με το πως κατανέμεται το ποσό επιστροφής, ποιοι και πότε θα το λαμβάνουν.
Μέτρα σε εξέλιξη
Επίσης, υπενθύμισε ότι έχουμε σε εξέλιξη:
- Μέτρο 5.2 το οποίο προβλέπει 100% επιχορήγηση για την ανασύσταση του απολεσθέντος ζωικού κεφαλαίου και την επισκευή σταβλικών εγκαταστάσεων και υποστηρικτικών υποδομών που έχουν υποστεί ζημιά.
- Μέτρο Απονιτροποίησης: 100 εκατομμύρια για νέα Πρόσκληση του Μέτρου και 50 εκατομμύρια για παράταση στους δικαιούχους της υφιστάμενης πρόσκλησης
- Μέτρο για Παρακάρλια: Για τις εκτάσεις που βρίσκονται κάτω από το νερό και για 2 χρόνια, σχεδιάζεται Μέτρο που εντάσσεται στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης για την κάλυψη του απολεσθέντος εισοδήματος.
- Μόλις χθες, έγινε δεκτό το αίτημα των αγροτών της περιοχής της Βόρειας Φθιώτιδας, που έχει πληγεί, να ενταχθούν όλοι οι επιλαχόντες στα Σχέδια Βελτίωσης, όπως έγινε και στη Θεσσαλία, αφού και οι συγκεκριμένοι αγρότες επλήγησαν από τον Daniel.
- Θα ισχύσει και στην πληγείσα περιοχή του Δομοκού η ρύθμιση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τα χρέη του ηλεκτρικού ρεύματος προς τον ΔΕΔΔΗΕ.
- Θα λάβουν και οι μελισσοκόμοι της περιοχής την ανάλογη ενίσχυση που έλαβαν οι μελισσοκόμοι της Θεσσαλίας, στο πλαίσιο του Γεωργικού Αποθεματικού.
Οι καλλιέργειες σταφυλιού, ροδακίνου και ακτινιδίου και όσοι δεν έχουν λάβει ακόμα προκαταβολή αποζημιώσεων – αφορά το 3% των πληγεισών περιοχών – θα πληρωθούν μέσα στην επόμενη εβδομάδα.
Όλα αυτά, όπως είπε ο Λευτέρης Αυγενάκης, αποτελούν μέρος μόνο όσων σχεδιάζουμε και υλοποιούμε, πάντα με μόνο γνώμονα, την ουσιαστική ενίσχυση του κάθε αγρότη σε έναν κόσμο που δεν αλλάζει, αλλά έχει ήδη αλλάξει.
Ρυθμίσεις για μείωση του κόστους παραγωγής
Ο υπουργός υπενθύμισε και τα μέτρα που πριν από 10 ημέρες ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης:
- Επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο για 3η συνεχόμενη χρονιά, με κόστος στον κρατικό προϋπολογισμό 82 εκ. ευρώ για κάθε χρόνο.
- Ρύθμιση των χρεών προς τη ΔΕΗ των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ, ΓΟΕΒ), που φτάνουν σήμερα τα 87 εκ. ευρώ.
Παράλληλα από το 2019 η κυβέρνηση της ΝΔ έχει προχωρήσει σε:
- Μείωση της φορολογίας στους αγρότες, με δυνατότητα απαλλαγής από την καταβολή φόρου εισοδήματος κατά 50% Θεσμοθέτηση νέας φορολογικής κλίμακας για τα φυσικά πρόσωπα και τους κατ’ επάγγελμα αγρότες, με συντελεστές που ξεκινούν από το 9%, αντί για 22%.
- Χορήγηση εφάπαξ ενίσχυσης με το 2% του τζίρου για τις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις.
Μείωση του ΦΠΑ και στα λιπάσματα και στις ζωοτροφές από το 13% στο 6% και του ΦΠΑ για αγορά αγροτικών μηχανημάτων από το 24% στο 13%.
Οι καταβολές του ΕΛΓΑ
Ο ΕΛ.Γ.Α. από το 2019 και μέχρι τον Φεβρουάριο 2024, έχει καταβάλει τις ακόλουθες αποζημιώσεις:
- Αποζημιώσεις για ζημιές απώλειας φυτικής παραγωγής και απώλειας ζωϊκού κεφαλαίου Κατεβλήθησαν 1.142.025.489,44 € σε αποζημιώσεις. Πρόκειται για τεράστιο όγκο πληρωμής αποζημιώσεων.
- Προγράμματα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ) – Προγράμματα Κρατικής Αρωγής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, οι ζημίες από Πυρκαγιές του έτους 2017 σε ελαιοκαλλιέργειες εξοφλήθησαν 31 Δεκεμβρίου 2021, με συνολικό τίμημα ανά δένδρο τα 61 €, συμπεριλαμβανομένου και του κόστους απώλειας εισοδήματος.
Οι πληρωμές για Προγράμματα ΚΟΕ, την περίοδο 2020 – 2023 ανέρχονται στα 100.352.156,93 €.
Πληρωμές προκαταβολών για τις ζημιές από “Daniel” και “Elias”
Έχουν καταβληθεί προκαταβολές ύψους 150 εκ. €, εκ των οποίων 132.988.584 € για περίπου 30.000 δηλώσεις ζημίας απώλειας φυτικής παραγωγής και 16.528.449 € για περίπου 2.500 δηλώσεις απώλειας ζωικού κεφαλαίου.
Θεσσαλία
Το ad hoc Πρόγραμμα, για την πληρωμή αποζημιώσεων στην Θεσσαλία και τις άλλες Περιφερειακές Ενότητες, των οποίων οι καλλιέργειες επλήγησαν από τον ‘’Daniel’’, έχει αρχικώς εκτιμηθεί ως κόστος αποζημιώσεων στα 260 εκ.€. Το Υπουργείο Οικονομικών διέθεσε αμέσως τα 150 εκ. €, τα οποία ήδη διετέθησαν στους παραγωγούς και την 8η Φεβρουαρίου 2024 απέστειλε μέσω της Τραπέζης της Ελλάδος, σε διάθεση του ΕΛ.Γ.Α., επιπλέον 110 εκ. €.
Αύριο, 14 Φεβρουαρίου 2024, ανακοίνωσε ότι καταβάλλονται επιπλέον 5,5 εκ. € σε παραγωγούς, των οποίων οι καλλιέργειες δεν έλαβαν προκαταβολή και καλύπτουν 30.000 στρέμματα έναντι 1.133.000 στρεμμάτων, οι οποίοι ήδη έλαβαν προκαταβολή.
Κοιτάμε με τόλμη το αύριο
Όπως είπε η κυβέρνηση και το ΥΠΑΑΤ ακούμε και συζητάμε με τους αγρότες καθημερινά, είπε ο ΥπΑΑΤ , θυμίζοντας τη συνεχή παρουσία της ηγεσίας του υπουργείου στη Θεσσαλία και στον Έβρο αλλά και την καθημερινή παρουσία δίπλα στους αγρότες στα χωράφια και στα μπλόκα. «Τους ενημερώσουμε με αδιαμφισβήτητα στοιχεία για όλα όσα κάνουμε και όλα όσα έχουμε δρομολογήσει και να βρούμε ουσιαστικές και βιώσιμες λύσεις στη δίκαιη αγωνία τους. Χωρίς θεατρινισμούς και επικοινωνιακές κορώνες, με σεβασμό στην αγωνία και τον πόνο των πληγέντων αλλά και με εμπιστοσύνη στην τεκμηριωμένη επιστημονική γνώση, ώστε να θωρακίσουμε την επόμενη μέρα του πρωτογενή τομέα, της μεταποίησης και της τοπικής βιομηχανίας».
Και κατέληξε: «Αντιμετωπίζουμε λοιπόν με τον πλέον άμεσο τρόπο στο πλαίσιο όλων των διαθέσιμων δυνατοτήτων, με συνέπεια, διαφάνεια και δημοσιονομικό έλεγχο τις ανάγκες του σήμερα, κοιτώντας με τόλμη το αύριο με άξονα την απελευθέρωση του δυναμικού και των προοπτικών που κρύβει κάθε αγρότης της πατρίδας μας και στο σύνολο του ο πρωτογενής τομέας».
