Το καθεστώς συντάξεων όσων ασφαλίζονταν αρχικά σε ένα ειδικό ταμείο (πχ ΟΤΕ, τραπεζών) και έπειτα στο ΙΚΑ ξεκαθαρίζει εγκύκλιος του ΕΦΚΑ.
Συγκεκριμένα, η εγκύκλιος αφορά στις συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις με βάση τις οποίες θα κριθούν αιτήσεις συνταξιοδότησης ασφαλισμένων πρώην Ειδικών Ταμείων που εντάχθηκαν στο πρώην ΙΚΑ ΕΤΑΜ (ΤΑΠΟΤΕ, ΤΑΠΙΛΤ, ΤΑΠΑΕ – Εθνική, ΤΣΠ – ΕΤΕ και λοιπών Ταμείων Τραπεζών), οι οποίοι αποχώρησαν από τους εργοδότες στους οποίους απασχολούνταν όπου και υφίστατο υποχρέωση ασφάλισης στο πρώην Ειδικό Ταμείο και εν συνεχεία απασχολήθηκαν και ασφαλίστηκαν για μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα στο πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ και συγκεκριμένα αν θα εφαρμοστούν οι προϋποθέσεις του πρώην Ειδικού Ταμείου ή οι γενικές προϋποθέσεις σύνταξης του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, από τον ΕΦΚΑ.
Ως ειδικά ταμεία λογίζονται τα ακόλουθα:
- ο κλάδος σύνταξης του ΤΑΠ – ΙΛΤ (από 1.6.2004)
- ο κλάδος σύνταξης του ΤΣΠ – ΑΤΕ (από 1.1.2007)
- ο κλάδος κύριας σύνταξης του ΤΣΕΑΠΓΣΟ (από 1.8.2007),
- τα Ταμεία ΤΣΠ – ΕΤΕ, ΤΣΠ – ΤΕ και ΤΣΠ – ΗΣΑΠ και οι κλάδοι σύνταξης των Ταμείων ΤΑΠ – ΟΤΕ, ΤΑΠ – ΕΤΒΑ και ΤΑΠΑΕ – Εθνική (από 1.8.2008).
Όσοι προσλαμβάνονται σε εταιρίες και πιστωτικά ιδρύματα των οποίων το προσωπικό ασφαλιζόταν στα ανωτέρω Ταμεία και κλάδους σύνταξης, υπάγονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια στην ασφάλιση του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ και διέπονται από τη νομοθεσία του.
Οι ασφαλισμένοι των παραπάνω Ταμείων και κλάδων σύνταξης, υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ και εξακολουθούν να διέπονται, ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης, από τις διατάξει ς της νομοθεσίας των εντασσόμενων Ταμείων και κλάδων, όπως ισχύουν με τις γενικές διατάξεις νόμων και τις διατάξεις του νόμου αυτού.
Επομένως, από την ημερομηνία ένταξης, όλοι οι εργαζόμενοι, οι οποίοι ασφαλίζονταν στους κλάδους σύνταξης των ανωτέρω ταμείων, ασφαλίζονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια στο ΙΚΑ – ΕΤΑΜ και διέπονται από τη νομοθεσία του.
Ωστόσο, όσοι ήδη ασφαλίζονταν στους ανωτέρω κλάδους, πριν την ένταξή τους στο π. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ και κατά την ένταξη ήταν ασφαλισμένοι στο Ειδικό Ταμείο, εξακολουθούν να διέπονται ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης από τις καταστατικές διατάξεις της νομοθεσίας του εντασσόμενου κλάδου.
Χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί σε άλλο φορέα κύριας ασφάλισης πλην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ συνυπολογίζεται στο χρόνο ασφάλισης του εντασσόμενου κλάδου κατά τις διατάξεις περί διαδοχικής ασφάλισης.
Στην περίπτωση που ο φορέας αυτός είναι το ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, ο ανωτέρω διανυθείς χρόνος λογίζεται ως ενιαίος. Το αυτό ισχύει και για τους ασφαλισμένους των κλάδων σύνταξης των Ταμείων που εντάχθηκαν στο ΙΚΑ – ΕΤΑΜ.
Επομένως, ο χρόνος ασφάλισης στο π. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ και ο χρόνος ασφάλισης στους εντασσόμενους κλάδους λογίζονται ως ενιαίος χρόνος και συνεπώς δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.
Αντιθέτως, χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί σε άλλο φορέα κύριας ασφάλισης πλην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ συνυπολογίζεται στο χρόνο ασφάλισης του εντασσόμενου κλάδου κατά τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.
Με βάση τα παραπάνω, πρόσωπα που ασφαλίζονταν σε ειδικά ταμεία κατά την ένταξή των Φορέων αυτών στο π. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, διατηρούν το δικαίωμα συνταξιοδότησης με τις καταστατικές διατάξεις του κλάδου τους, εφόσον:
- συνέχισαν να απασχολούνται στον ίδιο εργοδότη μέχρι την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης
- διέκοψαν την απασχόλησή τους στον αρχικό εργοδότη και δεν ασφαλίστηκαν ξανά μέχρι την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης
- διέκοψαν την απασχόλησή τους στον αρχικό εργοδότη και ασφαλίστηκαν σε άλλο εργοδότη με τις διατάξεις του π. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Συνεπώς, οι ασφαλισμένοι των ενταχθέντων στο πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ φορέων, οι οποίοι τρέπονται σε άλλο επάγγελμα και ασφαλίζονται στο π. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ για εργασία διαφορετική της ένταξης ή για λογαριασμό κοινού εργοδότη, και η απασχόληση αυτή είναι προσωρινού ή διαρκούς χαρακτήρα, διατηρούν το δικαίωμα της συνταξιοδότησης με τις προϋποθέσεις του εντασσόμενου ταμείου. (π.χ. διακοπή της ασφάλισης στο ΤΣΠΕΤΕ και μετέπειτα ασφάλιση στο π. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ λόγω εργασίας σε άλλη ιδιωτική επιχείρηση.
Τελευταίος φορέας είναι το π. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, το οποίο εξετάζει την αίτηση, τόσο με τις κοινές διατάξεις του π. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, όσο και με τις καταστατικές διατάξεις του π. ΤΣΠΕΤΕ). Τελευταίος φορέας συνταξιοδότησης για την υποβολή της ηλεκτρονικής αίτησης καθίσταται το πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, δεδομένου ότι πρόκειται για έναν ενιαίο φορέα ασφάλισης.
Κατά την εξέταση του αιτήματος, εφόσον διαπιστωθεί ότι πρόκειται για συνταξιοδότηση με ειδικές καταστατικές διατάξεις Εντασσόμενου ταμείου θα διαβιβάζεται στην αρμόδια διεύθυνση για διεκπεραίωση και έκδοση της συνταξιοδοτικής απόφασης.
Αντιθέτως, διακοπή του ασφαλιστικού δεσμού αποτελεί η εκ μέρους του ασφαλισμένου αποδεδειγμένη μεταβολή του επαγγελματικού προσανατολισμού με την τροπή σε άλλο επάγγελμα, μη ασφαλιζόμενο στο π. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, οπότε έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης (π.χ. διακοπή της ασφάλισης στο ΤΑΠΟΤΕ και ασφάλιση στον π. ΟΑΕΕ.
Στην περίπτωση αυτή τελευταίος φορέας είναι ο π. ΟΑΕΕ, ο οποίος καθίσταται αρμόδιος να κρίνει το συνταξιοδοτικό δικαίωμα σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 19 του ν.4387/2016). Η παραπάνω αντιμετώπιση, διασφαλίζει την ισότητα μεταχείρισης για όλους τους ασφαλισμένους που σύμφωνα με τους ν.3029/2002 και ν.3655/2008 δεν αλλάζουν ασφαλιστικό φορέα παρότι αλλάζουν εργοδότη ή και επάγγελμα και οι οποίοι πριν την ένταξη έχουν πραγματοποιήσει μεγάλο μέρος της ασφάλισης τους στα πρώην Ειδικά Ταμεία.
Τέλος, επισημαίνεται ότι δεν θίγεται σε καμία περίπτωση ο τρόπος υπολογισμού της ανταποδοτικής τους σύνταξης, όπου λαμβάνονται υπόψη σύμφωνα με το άρθρο 30 του ν.4387/2016 όλες οι προσαυξημένες εισφορές για το χρόνο ασφάλισής τους στο πρώην Ειδικό Ταμείο.