«Φρένο» στα ελλείμματα και στις «μαύρες τρύπες» των φορέων συγκοινωνίας επιχειρεί να βάλει η κυβέρνηση, μέσω σχεδίου που καταστρώνουν το υπουργείο Οικονομικών και το Υπερταμείο, που έχει υπό την «ομπρέλα» του τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Το Υπερταμείο σχεδιάζει έναν νέο μηχανισμό για την επιδότηση των συγκοινωνιών, ενώ παράλληλα φαίνεται να δεσμεύεται στη διατήρηση χαμηλής τιμής εισιτηρίου.
Σκοπός πλέον είναι η διαμόρφωση ενός λειτουργικού προτύπου που θα λαμβάνει υπόψη την ποιότητα των υπηρεσιών που απολαμβάνει ο πελάτης μαζί με την συνολική του εμπειρία, αλλά και τη βάση κόστους λειτουργίας, με στόχο τα χρήματα που δίνονται στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς να συνδέονται με συγκεκριμένες δεσμεύσεις και στόχους σε μηνιαία βάση.
Οι δείκτες απόδοσης
Έως πρότινος η δημόσια πολιτική για την επιδότηση των αστικών συγκοινωνιών ακολουθούσε τη λογική του να καλύψει την «τρύπα» των προϋπολογισμών των εταιρειών συγκοινωνιών. Πλέον, ο υπολογισμός της κρατικής επιχορήγησης θα γίνεται βάσει δεικτών απόδοσης.
Οι σχετικές διεργασίες προχωρούν, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, και αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί ως τα τέλη του έτους με στόχο να τεθεί σε λειτουργία από το 2025.
Ο νέος μηχανισμός θα εισάγει τη λογική της αποζημίωσης του λειτουργικού κόστους, με όρους ποιότητας συγκοινωνιακού έργου. Το Δημόσιο θα θέτει μετρήσιμους στόχους, όπως η πυκνότητα και η συχνότητα των δρομολογίων, η ποιότητα των υπηρεσιών κλπ.
Όταν ο φορέας δημιουργεί και πάλι έλλειμμα θα πρέπει να λογοδοτήσει για αυτό. Κοινώς, επιχειρείται να δημιουργηθούν δείκτες αξιολόγησης της απόδοσης (Key Performance Indicators – KPIs) που θα καταδεικνύουν την αποτελεσματικότητα των φορέων.
Χαμηλά οι τιμές εισιτηρίων
Όπως τόνισε προχτές ο επικεφαλής του Υπερταμείου, Γρ. Δημητριάδης, μιλώντας σε σχετική εκδήλωση για τα ΜΜΜ, η τιμή του κομίστρου στην Ελλάδα (1,20 ευρώ) είναι η πιο φθηνή στην Ευρώπη και υποστήριξε ότι θα παραμείνει. Το εισιτήριο στην Πράγα κοστίζει 1,18 ευρώ, στην Μαδρίτη 1,50 ευρώ, ενώ στο Άμστερνταμ φτάνει στα 3,20 ευρώ.
Μηχανισμός συντονισμού έχει ήδη καθιερωθεί για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής, δηλαδή το δωρεάν ή μειωμένο εισιτήριο σε ΑμεΑ, ανέργους, μαθητές, ηλικίες άνω των 65, ειδικές επαγγελματικές ομάδες. Η αποζημίωση ανήλθε σε 83,6 εκατ. ευρώ αντίστοιχα για τα έτη 2022 και 2023.
Η εισιτηριοδιαφυγή
Τα έσοδα του ΟΑΣΑ ανήλθαν σε 217,3 εκατ. ευρώ το 2022 από 141,2 ευρώ το 2021 καλύπτοντας σημαντικά το κενό της πανδημίας, ενώ κατ’ εκτίμηση αυτά θα ανέλθουν σε 234,1 εκατ. ευρώ το 2023.
Η εισιτηριοδιαφυγή δείχνει να περιορίζεται αλλά εξακολουθεί να κυμαίνεται στο 10% για τα λεωφορεία και τρόλεϊ και 5% για τα μέσα σταθερής τροχιάς (Μετρό, Τραμ), βάσει των βεβαιωμένων παραβάσεων.
Στη μάχη κατά της εισιτηριοδιαφυγής στα μέσα σταθερής τροχιάς, έχουν μπει περισσότεροι ελεγκτές, με το σώμα να αριθμεί σήμερα 122 άτομα, όταν στα τέλη του 2022 είχε μόλις 45.
Τα στοιχεία των επικυρώσεων δείχνουν για το πρώτο τρίμηνο του 2024, περαιτέρω αύξηση της επιβατικής κίνησης κατά 15% συγκριτικά με το ίδιο διάστημα πέρσι. Το 2024, έχουν γίνει μέσα στο πρώτο τρίμηνο 1,3 εκατ. έλεγχοι, κατά 312% πάνω από το αντίστοιχο διάστημα του 2023.
Βάσει όσων είπε ο κ. Θανάσης Κοτταράς, διευθύνων σύμβουλος της ΣΤΑΣΥ, έχουν ήδη καταγραφεί πάνω από 30.000 βεβαιωμένα πρόστιμα σε μετρό, ηλεκτρικό και τραμ.
Όπως δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΑΣΑ κ. Γιώργος Σπηλιώπουλος το 2023 είχαμε 266 εκατομμύρια επικυρώσεις από 356 εκατομμύρια το 2019 με πρόβλεψη για φέτος να φτάσουμε τα 300 εκατομμύρια.
Οι παρεμβάσεις
Αναφορά έγινε, επίσης, στο πρόγραμμα παρεμβάσεων στους σταθμούς του μετρό ύψους 2,5 εκατ. ευρώ και στο εν εξελίξει έργο αναβάθμισης των 14 συρμών της Γραμμής 1, οι οποίοι θα παραδίδονται τμηματικά μέσα στο 2025.
Για την γραμμή 1 όπως ανέφερε, γίνονται παρεμβάσεις ύψους 2,5 εκ. για περιφράξεις από Πειραιά έως Κηφισιά, ενίσχυση της ασφάλειας και επιτήρησης των σταθμών με drones κυρίως σε θέματα αποτροπής. Υπολογίζεται ότι πέρσι αποφεύχθηκαν πάνω 100 είσοδοι στους σταθμούς (γκράφιτι, αυτοκτονίες κ.α).
Μέσα στο 2024 αλλά και έως το τέλος του 2025, θα έχουν ενταχθεί 951 ολοκαίνουργια λεωφορεία (140 ηλεκτρικά λεωφορεία, 300 λεωφορεία φυσικού αερίου, 300 οχήματα με leasing και 211 λεωφορεία με ανάθεση έργου για τις περιαστικές διαδρομές), που αφορούν βεβαίως σε ολοκληρωμένους και τρέχοντες διαγωνισμούς του υπουργείου Μεταφορών.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163