Αποχαιρετούμε τον κυρ-Γιάννη και θυμόμαστε όσα εξομολογήθηκε επί σκηνής πριν έντεκα χρόνια…
«Για ποιον λόγο ήρθατε σε αυτόν τον κόσμο, δεν το εξετάζω. Ήρθατε όμως. Κοιτάξτε όσο είστε εδώ, να περάσετε καλά».
Η πρώτη φορά που είδα από κοντά τον Γιάννη Μπουτάρη ήταν πριν έντεκα χρόνια περίπου σε μια εκδήλωση του TEDx, στην οποία, οφείλω να ομολογήσω πως με έσυραν με το ζόρι.
Ήταν η περίοδος που η παρέα έβρισκε πολύ συναρπαστικές και θεραπευτικές τις ομιλίες επαγγελματικής ενθάρρυνσης, οπότε θέλοντας και μη ακολουθούσα.
Η συγκεκριμένη ομιλία όμως αποδείχτηκε διαφορετική από τις άλλες, γιατί αφορούσε ένα θέμα το οποίο απασχολούσε κάθε άνθρωπο που βρισκόταν στη αίθουσα: τη διαχείριση του φόβου. Όταν ο Μπουτάρης ξεκίνησε να μιλάει, λοιπόν, πολλοί αναγνωρίσαμε στην περιγραφή του ένα κομμάτι του εαυτού μας. Κάποιοι τον ένιωσαν σαν τον διπλανό τους στο μπαρ, να μοιράζονται τη σιωπή, το αλκοόλ και την ανωνυμία. Άλλοι αισθάνθηκαν, μέσα από τα λόγια του, ξανά την αγωνία πριν και μετά το «μεγάλο άλμα» στον επαγγελματικό στίβο. Και κάποιοι πόνεσαν, γιατί ξαναμπήκαν στη θέση του να αποχαιρετάς κάποιον δικό σου. Ο κυρ-Γιάννης όμως δεν ήταν εκεί για να μας μιλήσει μόνο για τον φόβο, αλλά για να μας εξηγήσει πόσο χρήσιμο είναι να τον αποδέχεσαι και να γίνεσαι φίλος μαζί του.
Πέρασαν έντεκα χρόνια και ποτέ δεν ξέχασα τη γενναιότητα αυτού του ανθρώπου, ο οποίος ανέβηκε σε μια σκηνή και δεν δίστασε να παραδεχτεί ανοιχτά και δημόσια τα πάθη της κινηματογραφικής ζωής του σε 26 λεπτά. Εντυπωσιαστήκαμε, αλλά ήταν φυσικό: μπροστά μας είχαμε μια κατεξοχήν επιδραστική φυσιογνωμία με ιστορία στην ελληνική πολιτική σκηνή και στην τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά πρωτίστως στον ελληνικό οίνο.
Πιστεύω ακράδαντα πως όσοι ασχολούνται επαγγελματικά με τον κλάδο του κρασιού, κουβαλούν μαζί τους πάντα ένα δικό του κομμάτι με κάποιο τρόπο, είτε το ξέρουν είτε όχι. Κάτι αντίστοιχο που είχε συμβεί και σε εκείνον: το δικό του DNA είχε από πάντα μέσα του το αμπέλι και τους χυμούς του. Ο Γιάννης Μπουτάρης ήταν τέταρτης γενιάς οινοποιός, αλλά προτιμούσε να τον θεωρούν «κρασά»- θεωρούσε αυτόν τον χαρακτηρισμό πιο οικείο, πιο τίμιο και πιο κοντά σε αυτό που ο ίδιος επιθυμούσε να κάνει: να μεταδώσει την οινική κουλτούρα και μέσα από αυτή τη γνώση και την αγάπη για τη ζωή, την ιστορία, την τέχνη και τη φιλοσοφία.
Φέρνω ξανά στο μυαλό τα λόγια του και δεν μπορώ παρά μόνο να θαυμάσω τον τρόπο με τον οποίο δάμασε τον φόβο και τον έκανε φίλο του, αλλά και κινητήρια δύναμή του για όλες τις πράξεις του. Ο ίδιος παραδέχτηκε πως ο φόβος, που τον οδήγησε στον αλκοολισμό και στα προσωπικά δράματα, έγινε η αφορμή να διεκδικήσει και πάλι τη ζωή, ενώ ο φόβος της μοναξιάς, μετά τον θάνατο της συζύγου του της Αθηνάς, ήταν αυτός που τον παρακίνησε να αναζητήσει εκ νέου τη συντροφικότητα. Και βέβαια ο φόβος και η αγωνία για το μέλλον, μετά τον επαγγελματικό χωρισμό με τον αδερφό του, τον έσπρωξε να φυτέψει Ξινόμαυρο στο Γιαννακοχώρι της Ημαθίας, να ιδρύσει το Κτήμα Κυρ-Γιάννη -εισάγοντας σημαντικές καινοτομίες στον τρόπο καλλιέργειας, οινοποίησης και εμφιάλωσης- και να αλλάξει μια για πάντα την αμπελουργία της Νάουσας, αλλά και την ελληνική οινοποιία συνολικά.
Πως να αποχαιρετήσεις τον Γιάννη Μπουτάρη σωστά; Πως να προλάβεις να γράψεις για όλα όσα έκανε με το αεικίνητο πνεύμα και το ακούραστο πείσμα του; Για το Αμύνταιο και το Νυμφαίο, τον Αρκτούρο, τους αφοσιωμένους φίλους και αμέτρητους εχθρούς του, την οικογένειά του, τη Θεσσαλονίκη;
Επιλέγω να επαναλάβω πως έκλεισε εκείνη την ομιλία του στο TEDx: «Δεν έχετε κανέναν λόγο στη ζωή σας να συγκρίνετε τον εαυτό σας με κανέναν άλλο. Αν συγκριθείτε με τον Μέγα Αλέξανδρο, θα “αυτοκτονήσετε” γιατί στα 32 του ήταν ο κυρίαρχος του κόσμου. Το θέμα είναι οτιδήποτε κι αν κάνετε σε αυτή τη ζωή αποφασίστε ότι πρέπει να το ευχαριστιέστε. Για ποιον λόγο ήρθατε σε αυτόν τον κόσμο, δεν το εξετάζω. Ήρθατε όμως. Κοιτάξτε όσο είστε εδώ, να περάσετε καλά».
Αντίο κυρ Γιάννη και σ’ ευχαριστώ.
