Ο Γάλλος ποιητής Φρανσουά Βιγιόν ήταν ένας επαναστάτης της εποχής του (15ος αιώνας), ένας μποέμης που ζούσε μια περιθωριακή ζωή, κάνοντας απατεωνιές και εγκλήματα που τον οδήγησαν στη φυλακή. Έγραψε όμως και υπέροχα ποιήματα!
Σε ένα από αυτά, πολύ αγαπημένο μου, αναρωτιέται μελαγχολικά ο Βιγιόν σε ένα στίχο του: «Mais où sont les neiges d’ antan!» – Μα πού είναι τα χιόνια του χθες; Αυτό το ποίημα μελοποιήθηκε αργότερα και έγινε μια πολύ όμορφη νοσταλγική μπαλάντα (*). Αυτόν τον μικρό στίχο λοιπόν για τα «χιόνια του χθες» τον έφερε στη μνήμη μου το πυκνό χιόνι που σκέπασε τη χώρα μας τις προηγούμενες μέρες. Και που μετά από τρεις μόλις μέρες τα χιόνια έλιωσαν, χάθηκαν, αφήνοντας πίσω τους το τοπίο όπως ήταν πριν. Χωρίς χιόνια.
Όμως, σε αυτές τις λίγες μέρες η χώρα αναστατώθηκε. Αρχικά όλοι χάρηκαν με το υπέροχο θέαμα και όλη μέρα απόλαυσαν το κατάλευκο χιόνι. Αλλά το ίδιο βράδυ ήρθε το κακό και η απελπισία. Τα δέντρα του δρόμου και των κήπων λύγισαν από το χιόνι, έπεσαν πάνω στα σύρματα και βύθισαν τον τόπο στο σκοτάδι. Οι χιονισμένοι δρόμοι έκλεισαν, έγιναν αδιάβατοι. Η πρωϊνή ομορφιά μεταμορφώθηκε μονομιάς σε μαύρη κόλαση.
Και όλο αυτό έγινε αφορμή για να εξηγηθούν τα ανεξήγητα. Όλη η χώρα, οι ταλαιπωρημένοι πολίτες της, τα ραδιόφωνα, οι τηλεοράσεις, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έπεσαν επάνω στο θέμα με τα μούτρα κατηγορώντας όσους θεωρούσαν υπεύθυνους για το μεγάλο κακό. Η πανδημία χάθηκε προς στιγμή από την πάγια επικαιρότητα. Τώρα τα πρωτοσέλιδα είχαν σοβαρότερο θέμα να πουλήσουν.
Ένας ρεπόρτερ χωμένος νύχτα μέσα στα χιόνια και το τσουχτερό κρύο ευλογούσε την πανδημία που επέβαλε τις διπλές μάσκες. Γιατί έτσι το πρόσωπό του ήταν σκεπασμένο και προστατευμένο από το ψύχος! Ποιος ασχολείται τώρα με τα εμβόλια, με τόσο χιόνι που έπληξε τη χώρα. Τα εμβόλια μπορούν να περιμένουν λίγο, τώρα ψάχνουμε να βρούμε μπουλντόζες, εκχιονιστικά και αλατιέρες. Ψάχνουμε να βρούμε γερανούς και εναερίτες να μας δώσουν πίσω το φως μας.
Είναι γνωστό ότι η ψυχραιμία και η κατανόηση δεν είναι από τις μεγάλες αρετές μας. Αρκεί μια στραβοτιμονιά για να γίνει επανάσταση, να αρχίσουν οι κραυγές και οι κατηγορίες απέναντι σε όλους εκείνους που δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους, που τους πληρώνουμε με τους φόρους μας, που τους ψηφίζουμε, που είναι όλοι άχρηστοι. Και το κάνουμε αυτό με μια λογική ανάλογη του «ο πελάτης έχει πάντα δίκιο». Το κάνουμε σαν να μην γνωρίζουμε ότι στις ακραίες έκτακτες συνθήκες είναι αδύνατο να λειτουργήσουν όλα σωστά όπως στις ομαλές καταστάσεις.
Βλέπουμε στις ειδήσεις να πέφτει χιόνι στην Ευρώπη ή στην Αμερική να μένει το Τέξας μια εβδομάδα χωρίς ρεύμα. Όμως δεν έγινε επανάσταση εκεί. Οι κάτοικοι αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητα του προβλήματος και κατανοούν ότι οι Αρχές θα κάνουν ό,τι μπορούν για να εξαλείψουν τις δυσάρεστες συνέπειες όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Βλέπουμε και μέσα στην πανδημία τι γίνεται εδώ με το δικό μας ΕΣΥ, το οποίο είναι δήθεν «σαράβαλο», όταν στις διπλανές προηγμένες χώρες κανένα σύστημα υγείας δεν έφθασε για να καλύψει όλες τις ανάγκες νοσοκομειακής περίθαλψης. Όμως, στη χώρα μας, ακούγονται κατηγορίες για αδιαφορία του Κράτους που δεν φρόντισε να έχει όσες υποδομές χρειάζονται για να αντιμετωπισθούν όλα τα κρούσματα και να εξυπηρετηθούν όπως πρέπει όλοι οι πολίτες. Κάνουμε σαν να έχουμε τέτοιες πανδημίες κάθε δύο ή τρία χρόνια!
Η πρόσφατη θεομηνία με την πρωτόγνωρη, σφοδρή χιονόπτωση ήταν άλλο ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο βλέπουμε τα πράγματα στον τόπο μας. Άραγε, πόσες φορές έμεινε το σπίτι μας χωρίς ρεύμα τα τελευταία δέκα χρόνια; Ποτέ, ή έστω μια ή δύο ώρες, μόνο όταν γίνονταν κάποια έργα έξω από το σπίτι μας. Και όμως! Το μόνο που μετράει είναι η επικαιρότητα, το «σήμερα», αυτό που μας συνέβη το συγκεκριμένο τριήμερο επειδή έπεσαν τα δέντρα που κανείς δεν είχε φροντίσει έγκαιρα να κοπούν.
Αλλά η επικαιρότητα σε αυτόν εδώ τον τόπο, όπως όλοι γνωρίζουμε, κρατάει μόνο για λίγο. Γιατί όπως πάντα, τα χιόνια γρήγορα θα λιώσουν, θα βγει ο ήλιος και όλα γρήγορα θα ξεχαστούν. Και το μόνο που θα μας μείνει είναι ο στίχος του Βιγιόν: Πού είναι τα χιόνια του χθες;
(*) “Ballade des dames du temps jadis”