Η διπλωματία είναι κάτι που χτίζεται. Θέλει χρόνο και στοχοπροσήλωση. Αυτό αποδεικνύεται απ’ τις τελευταίες δηλώσεις και ενέργειες Τούρκων και Αλβανών που… δεν είναι και τόσο τελευταίες.
Μπορεί πολλοί να έχουν στρέψει τα φώτα τους στις δηλώσεις και τις ενέργειες της τουρκικής ηγεσίας τον τελευταίο καιρό, όμως δεν είναι μόνο αυτές και δεν προέκυψαν τον τελευταίο καιρό.
Σε χρόνο παράλληλο υπάρχουν άλλες κινήσεις και δηλώσεις, σε άλλο γεωγραφικό μήκος και πλάτος των Βαλκανίων. Στην πλάτη όσων κοιτούν προς την πλευρά της Τουρκίας.
Κινήσεις που ξεκίνησαν αμέσως μετά την άνοδο στην εξουσία του “σοσιαλιστή” ‘Εντι Ράμα μια άνοδο που κάποιοι πανηγύρισαν στην Ελλάδα και αμέσως μετά με μια κίνηση της αλβανικής πλευράς συνειδητοποίησαν ότι τα πράγματα ίσως και να είναι αλλιώς.
Με υπαιτιότητα του κόμματος του Έντι Ράμα ακυρώθηκε απ’ την Αλβανική Δικαιοσύνη η συμφωνία για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών Ελλάδας – Αλβανίας και ύστερα επί κυβέρνησης Ράμα πάγωσε και η όποια συζήτηση. Σιγά σιγά μάλιστα έγινε αντιληπτό ότι η νέα αλβανική ηγεσία είχε κάτι παραπάνω από καλές σχέσεις με την Τουρκία. Μάλιστα σε χρόνο… ανύποπτο, αρχές καλοκαιριού φέτος φάνηκε ξεκάθαρα ότι ανάλογες σχέσεις με την Ελλάδα όχι απλά δεν ενδιαφέρουν την Αλβανία, αλλά αντιθέτως τα Τίρανα επιλέγουν την ένταση.
Η “θερμή” υποδοχή από τους Τσάμηδες στον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών και τα πρωτοφανή επεισόδια δεν πέρασαν απαρατήρητα, ωστόσο ούτε οι πορείες των τσάμηδων στα Τίρανα και τα σύνορα θα ήταν άξιες αναφοράς εάν δεν προέκυπτε θέμα και με την Ε.Ε. Η Αλβανία έχει επιλέξει κλιμάκωση στη ζήτημα. Μια κλιμάκωση που ήρθε μετά τα μέσα Σεπτεμβρίου και σε χρόνο παράλληλο με την αντίστοιχη κλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας. Μάλιστα το γεγονός ότι η ενεργοποίηση των τσάμηδων πριν καν προκύψει ζήτημα πραξικοπήματος στην Τουρκία προκαλεί ακόμη μεγαλύτερο προβληματισμό, καθώς δείχνει ότι υπάρχει συντονισμός κινήσεων και όχι απλή κλιμάκωση προς εσωτερική κατανάλωση και στις δύο πλευρές των συνόρων.
Η Τουρκία την ίδια ώρα ξεκίνησε απ’ τα σύνορα της καρδιάς της, επαναφέροντας ουσιαστικά ζήτημα το ξεχασμένο κατά τη διάρκεια του τρέχοντος αιώνα ζητήματος των μουσουλμανικών πληθυσμών στα Βαλκάνια και ταυτόχρονα με απανωτές δηλώσεις κάνει αναφορές στη συνθήκη της Λωζάνης. Μόνο που στο “τούρκικο παζάρι” η αναφορά στις συνθήκες γίνεται ανάλογα με τα συμφέροντα.
Για παράδειγμα με τη χθεσινή ΝΟΤΑΜ για την ελληνική άσκηση η Τουρκία υποστηρίζει πως μία από τις τρεις περιοχές που δεσμεύει η Ελλάδα για τις στρατιωτικές ασκήσεις και συγκεκριμένα η περιοχή της Κάσου είναι αποστρατικοποιημένη και δεν θα έπρεπε να βρίσκεται εντός του σχεδιασμού. Την ίδια ώρα όμως ξεχνάει άλλη μια συνθήκη, εκείνη που παραχωρεί συγκεκριμένες περιοχές στην Ελλάδα και ειδικά το σύμπλεγμα των Δωδεκανήσων.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών ανέφερε χαρακτηριστικά πως “δεν θα αποδεχθούμε πιθανά τετελεσμένα που μπορεί να δημιουργήσει η Ελλάδα, σε αμφισβητούμενου καθεστώτος γεωγραφικούς σχηματισμούς, και ότι ακόμη και αν αυτό επιχειρηθεί δεν θα έχει κανένα νομικό αποτέλεσμα”. Για ολόκληρους σχηματισμούς μίλησε ο Τσαβούσογλου… και αμέσως μετά έδειξε ότι δεν πρόκειται για ένα γκριζάρισμα. Αντιθέτως, προχώρησε σε αναβάθμιση της πρόκλησης μιλώντας για τουρκικό έδαφος και μάλιστα αναφερόμενος στα Ίμια: “Τα Ίμια είναι τουρκικό έδαφος. Κατά τις περιόδους των κυβερνήσεων του ΑΚΡ, δεν έγινε καμία αλλαγή στο νομικό ή ενεργό καθεστώς των νησιών του Αιγαίου”, είπε.
Με λίγα λόγια μιλά για νέα δεδομένα απ’ την πλευρά της Τουρκίας. Οι βραχονησίδες που σχεδόν κανείς δεν γνώριζε που βρίσκονται πρι το 1996 και που οι Τούρκοι με το παρολίγον θερμό επεισόδιο έβαλαν στον παγκόσμιο χάρτη πλέον είναι… τουρκικό έδαφος!
Την ίδια ώρα το ελληνικό υπουργείο εξωτερικών επιλέγει μάλλον χαμηλούς τόνους απαντώντας ότι “το νομικό καθεστώς των νησιών και των βραχονησίδων του Αιγαίου είναι σαφές και έχει ρητώς καθοριστεί από σειρά Διεθνών Συμφωνιών του προηγούμενου αιώνα”. Είναι όμως αρκετά “κλικ” κάτω απ’ τις φράσεις που επέλεξε να χρησιμοποιήσει ο Πάνος Καμμένος έναντι των Τούρκων λέγοντας χαρακτηριστικά:
“Οι συνεχείς απώλειες που έχουν οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, η πλήρης αποδυνάμωσή τους μετά το πραξικόπημα, οι συνεχείς ήττες που υπάρχουν στη Συρία, τους έχουν οδηγήσει σε ηλίθιες δηλώσεις, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα αυτό που παρατηρήσαμε όλοι σήμερα το πρωί, γονυπετής ο κ. Ερντογάν να ζητά συγγνώμη από τον Ρώσο Πρόεδρο Πούτιν για τις δηλώσεις που έκανε για τη Συρία. Θα πρέπει λοιπόν να καταλάβει ότι δεν μπορεί να συνεχίσει για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης να προκαλεί τη διεθνή κοινή γνώμη, τη Συμμαχία, αλλά και την Ελλάδα”.
Οι δηλώσεις έγιναν απ’ την εσχατιά της Ελλάδας μια ανάσα, περίπου 500 μέτρα απ’ τα σύνορα με την Αλβανία προς την οποία έστειλε το εξής μήνυμα:
“Οι τελευταίες ανιστόρητες δηλώσεις του κ. Ράμα, θα πρέπει να μας ξαναφέρουν στη μνήμη ότι αυτοί για τους οποίους μιλάει ήταν συνεργάτες των ναζί. Ήταν αυτοί που στον πόλεμο ήταν με την πλευρά των ηττημένων. Δεν θα δεχθούμε τέτοιου είδους προκλήσεις. Δεν θα δεχθούμε τέτοιου είδους αναφορές οι οποίες προσβάλουν και την ιστορία, αλλά και το διεθνές δίκαιο”.
Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πολλά. Η λεκτική επιλογή Καμμένου δεν είναι τυχαία. Την ίδια ώρα, για την ακρίβεια εδώ και μήνες, η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων επιλέγει την πλήρη ενεργοποίηση των μονάδων τόσο στα ανατολικά σύνορα, αλλά και συνεχόμενες ασκήσεις σε όλη την επικράτεια. Δεν περνούν απαρατήρητες ούτε οι ασκήσεις στα σύνορα με την Αλβανία.
Υπάρχει φόβος επεισοδίου; Η απάντηση κατά πολλούς είναι ότι ο φόβος αυτός πάντα υπάρχει απ’ τη στιγμή που η Τουρκία δεν έχει διστάσει στο παρελθόν να χρησιμοποιήσει ανάλογα “στημένα” επεισόδια και το γεγονός ότι ξαφνικά “θυμήθηκαν” τα Ίμια που αποτελούν “κλασικό παράδειγμα” ανάλογης συμπεριφοράς ο προβληματισμός έχει ενταθεί.
Εκείνο που για πρώτη φορά από την άρση του εμπολέμου με τους γείτονες προβληματίζει είναι η στάση της Αλβανίας και κάποιοι λένε με νόημα ότι ίσως και να στήνεται απ’ την Άγκυρα σκηνικό… Ισραήλ. Ένα σκηνικό όπου η χώρα θα φοβάται το άνοιγμα ταυτόχρονων μετώπων. Αν το σκηνικό μάλιστα στηθεί αρκεί για να ασκηθεί η πίεση, δεν χρειάζεται καν το στήσιμο ενός θερμού επεισοδίου.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163