Κλειδώνει σήμερα στο τελευταίο Eurogroup του 2017 η τεχνική συμφωνία ανάμεσα στην Αθήνα και τους δανειστές. Πλέον η επόμενη κομβικής σημασίας ημερομηνία είναι η 22η Ιανουαρίου, όπου εκτός συγκλονιστικού απροόπτου θα οριστικοποιηθεί και η πολιτική συμφωνία.
Η 3η αξιολόγηση ήταν η πρώτη τα τελευταία χρόνια, όχι μόνο επί κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, που δεν υπήρξαν παρατράγουδα κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Έκλεισε χωρίς καθυστερήσεις και πλέον απομένει η νομοθέτηση των εκκρεμοτήτων που υπάρχουν προκειμένου να ανοίξει διάπλατα ο δρόμος για την εκταμίευση της δόσης, αλλά κυρίως για να έχει η κυβέρνηση ανοικτό πολιτικό ορίζοντα να προετοιμάσει την έξοδο της χώρας από το πρόγραμμα, τον επόμενο Αύγουστο.
Μία πρόχειρη αποτίμηση των διαπραγματεύσεων – εξπρές είναι ότι αυτή την φορά η κυβέρνηση πήγε προετοιμασμένη. Προτίμησε να δώσει αυτά που ούτως ή άλλως οι δανειστές δεν ήταν διατεθειμένοι να κάνουν πίσω (σ.σ. ενέργεια, πλειστηριασμοί) και να πάρουν χρόνο για ΦΠΑ στα νησιά και αντικειμενικές αξίες. Με λίγα λόγια πρυτάνευσε η λογική εις βάρος του συναισθήματος. Στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν ότι ο πολιτικός χρόνος είναι πλέον πολύτιμος και θέλουν να τον εκμεταλλευτούν στο έπακρο γνωρίζοντας ότι κάθε μέρα που χάνεται, σε άσκοπες διαπραγματεύσεις, μπορεί να κοστίσει ακριβά στην χώρα, αλλά και στους ίδιους.
Η συμφωνία στο Eurogroup
Σήμερα στους υπουργούς Οικονομικών της ζώνης του ευρώ, θα παρουσιαστεί η συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο, στην οποία και κατέληξαν το Σάββατο κυβέρνηση και θεσμοί, στο πλαίσιο της γ’ αξιολόγησης.
Όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος «κλείσαμε τη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (staff level agreement) σε όλη τη θεματολογία. Συμφωνήσαμε να υλοποιήσουμε όλα τα προαπαιτούμενα όσο πιο γρήγορα μπορούμε, καθώς και στο ποια είναι στην ατζέντα της δ’ αξιολόγησης».
Ο υπουργός Οικονομικών δήλωσε ότι «κερδίσαμε αρκετά και είμαστε ευχαριστημένοι», φέρνοντας ως παράδειγμα το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι αποκτούν υπερπρονόμιο στην περίπτωση πτώχευσης και εκκαθάρισης μιας επιχείρησης. Θα είναι πρώτοι στη λίστα των δικαιούχων (πάνω από τράπεζες, Δημόσιο κ.λπ.), δικαιούμενοι το 2,75 επί τον βασικό μισθό επί 6 μήνες.
Ερωτηθείς για την πιθανότητα αναστολής του μέτρου αύξησης του ΦΠΑ στα 32 νησιά του Αιγαίου από την 1η Ιανουαρίου, ο κ. Τσακαλώτος ανέφερε πως αυτό «δεν έχει ακριβώς συμφωνηθεί με τους θεσμούς» και το θέμα παραμένει σε εκκρεμότητα. «Είναι κάπως ανοικτό, παρότι υπάρχει ο δημοσιονομικός χώρος για το 2018», πρόσθεσε.
Πάντως το ζήτημα θα έχει αποσαφηνιστεί πολύ πριν από την 1/1/2018, οπότε πρέπει να σταματήσει το ειδικό καθεστώς του ΦΠΑ. Σύμφωνα επίσης με τον υπουργό, ένα μέρος από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θα δοθεί για αυτά τα νησιά με τα μεγαλύτερα προβλήματα.
Τι… έρχεται
Ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, άνοιγμα της αγοράς ενέργειας, ασφαλιστικό, εργασιακό, δημόσια διοίκηση, αποκρατικοποιήσεις είναι τα θέματα στα οποία επέμειναν οι δανειστές για το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης ξεκαθαρίζοντας ότι «χωρίς αυτά η αξιολόγηση δεν κλείνει». Όπως ανέφερε ο κ. Τσακαλώτος, θα κατατεθούν στη Βουλή κάποια νομοσχέδια για τα προαπαιτούμενα πριν από τα Χριστούγεννα και ένα πολυνομοσχέδιο μετά από τις γιορτές των Χριστουγέννων.
Στόχος είναι στις 11 Ιανουαρίου, το Euro Working Group να διαπιστώσει την τήρηση των δεσμεύσεων από ελληνικής πλευράς, ώστε στο Εurogroup στις 22 Ιανουαρίου να κλείσει και πολιτικά η αξιολόγηση, ενώ θα έχουν μεσολαβήσει και οι επικυρώσεις της συμφωνίας από ορισμένα εθνικά κοινοβούλια χωρών της Ευρωζώνης.
Αναφορικά με την επόμενη δόση, θα εκταμιευθεί με βάση τον προγραμματισμό που έχει γίνει στα μέσα Φεβρουαρίου, ενώ μέχρι τότε θα καθοριστεί και το ακριβές ποσό, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου θα κρατηθεί ως απόθεμα ενόψει της μόνιμης εξόδου της Ελλάδας στις αγορές μετά τη λήξη του προγράμματος, τον Αύγουστο του 2018.
Η 4η αξιολόγηση και το χρέος
Ο υπουργός Οικονομικών προσδιόρισε ως στόχο να κλείσει η δ’ αξιολόγηση το διάστημα Μαΐου- Ιουνίου 2018, επισημαίνοντας ότι μετά το Eurogroup της 22ας Ιανουαρίου θα αρχίσει η διαδικασία για το χρέος, την 4η αξιολόγηση και την έξοδο από το πρόγραμμα.
Την επίτευξη τεχνικής συμφωνίας (Staff level agreement) με τις ελληνικές αρχές ανακοίνωσαν με κοινή τους δήλωση οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών θεσμών (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας).
«Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα κατέληξαν σε συμφωνία σε επίπεδο προσωπικού με τις ελληνικές αρχές σχετικά με τη δέσμη μέτρων στο πλαίσιο του προγράμματος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Αυτή θα παρουσιαστεί στο Eurogroup την ερχόμενη Δευτέρα 4 Δεκεμβρίου 2017. Οι ελληνικές αρχές σχεδιάζουν να εφαρμόσουν τις προαπαιτούμενες δράσεις που είναι αναγκαίες για την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης το συντομότερο δυνατό», αναφέρει η δήλωση των θεσμών.
Ο Ντομπρόβσκις
Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις χαιρέτισε τη συμφωνία σε υπηρεσιακό επίπεδο «που επετεύχθη πριν το Eurogroup της Δευτέρας» και χαρακτήρισε την εξέλιξη «καλά νέα για την Ελλάδα και την Ευρώπη», επισημαίνοντας ωστόσο, πως «τώρα θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων».
«Καλωσορίζω την τεχνική συμφωνία που επετεύχθη ενόψει του Eurogroup. Πρόκειται για μια καλή είδηση για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Τώρα θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων», έγραψε στο Twitter.
Για «εξαιρετικά νέα» από την Αθήνα έκανε λόγο και ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών υποθέσεων Πιέρ Μοσκοβισί, ο οποίος επισήμανε ότι η συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο στέλνει ισχυρό μήνυμα εμπιστοσύνης προς τους επενδυτές».