Σημαντικές είναι οι διατάξεις που περιλαμβάνει το αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή. Απλούστευση της αδειοδότησης, κίνητρα εγκατάστασης σε επιχειρηματικά πάρκα και άρση του εμπάργκο σε βιομηχανικές επενδύσεις στην Αττική είναι μερικά απ' όσα περιλαμβάνει.
Το αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο μειώνει τη γραφειοκρατία και απλοποιεί τις αδειοδοτικές διαδικασίες.
Συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά την αδειοδότηση: με το ισχύον καθεστώς οι βιομηχανικές και βιοτεχνικές δραστηριότητες κατατάσσονται ανάλογα με τη ρύπανση, τους θορύβους, τα αέρια κ.λπ. που εκπέμπουν σε κατηγορίες υψηλής, μέσης ή χαμηλής όχλησης. Με βάση την κατάταξη αυτή προσδιορίζεται σε ποιές περιοχές μπορεί να λειτουργεί μια βιομηχανία ή μία βιοτεχνία. Παράλληλα εφαρμόζεται η περιβαλλοντική αδειοδότηση, η οποία επίσης κατατάσσει τα έργα σε κατηγορίες Α1, Α2 και Β συνεκτιμώντας το σύνολο των επιπτώσεων που μπορεί να έχει ένα έργο ή μία δραστηριότητα στο περιβάλλον. Οι επιχειρήσεις οφείλουν να λαμβάνουν και τις δύο αδειοδοτήσεις. Με τις προτεινόμενες διατάξεις, καταργούνται οι οχλήσεις και αντικαθίστανται πλήρως από την περιβαλλοντική κατάταξη. Αναλόγως διαμορφώνεται και ο χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός, ο οποίος πλέον θα αναφέρεται σε επιτρεπόμενες δραστηριότητες κατηγορίας Α1, Α2 και Β αντί για δραστηριότητες υψηλής, μέσης ή χαμηλής όχλησης.
«Έτσι, σημειώνει το ΥΠΕΝ, καθιερώνεται ένα πιο ακριβές σύστημα για τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό και αποφεύγεται η περιττή διπλή αδειοδότηση ενώ η εξέταση των επιπτώσεων στο περιβάλλον θα είναι ολιστική και πολύ λεπτομερέστερη».
Με κοινή υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί ως τις 30 Ιουνίου 2020 το νομοσχέδιο προβλέπει ότι θα καταταχθούν εκ νέου οι δραστηριότητες με κατηγοριοποίηση όχλησης στις κατηγορίες της περιβαλλοντικής κατάταξης. Επιπλέον ορίζεται ότι προκειμένου να μην επέλθει αναστάτωση στις υφιστάμενες δραστηριότητες θα υπάρξει μεταβατική περίοδος 30 ετών εντός της οποίας οι δραστηριότητες θεωρούνται νόμιμες και επιτρέπεται ο εκσυγχρονισμός τους εφόσον αυτός δεν θα οδηγήσει σε υπαγωγή τους σε υψηλότερη περιβαλλοντική κατηγορία.
Οι υπόλοιπες διατάξεις του πολυνομοσχεδίου
– Τα έργα και εγκαταστάσεις που εγκαθίστανται εντός επιχειρηματικών πάρκων με εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους, θα μπορούν να κατατάσσονται σε χαμηλότερη κατηγορία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, σε σχέση με την κατηγορία όπου θα ανήκαν, εάν ήταν αυτόνομα.
-Απλοποιείται η διαδικασία, για να διαπιστωθεί, εάν μια επιχείρηση που εκσυγχρονίζεται, απαιτεί νέους περιβαλλοντικούς όρους ή όχι. Στο εξής θα απαιτείται η κατάθεση μόνο των τεχνικών σχεδίων (και όχι νέα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που απαιτείται τώρα) επί των οποίων η υπηρεσία θα οφείλει να κρίνει εντός ενός μήνα εάν οι προτεινόμενες αλλαγές δεν απαιτούν τροποποίηση των περιβαλλοντικών όρων ή εάν, αντίθετα, απαιτείται πλήρης Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Εάν παρέλθει το χρονικό αυτό διάστημα άπρακτο ή εάν η υπηρεσία κρίνει ότι δεν απαιτούνται πρόσθετοι ή διαφορετικοί περιβαλλοντικοί όροι, τότε η επιχείρηση μπορεί να προχωρήσει στις διαδικασίες εκσυγχρονισμού.
-Επεκτείνεται ο συντελεστής δόμησης (0,6) που αφορά τις στρατηγικές επενδύσεις στον τομέα της βιομηχανίας, σε περισσότερες βιομηχανίες. Σήμερα, ισχύει αυξημένος συντελεστής δόμησης (0,6) για βιομηχανίες που απασχολούν πάνω από 200 εργαζομένους το έτος και επενδύουν πάνω από 200.000.000 ευρώ. Με την ρύθμιση του νομοσχεδίου, ο συντελεστής αυτός επεκτείνεται σε βιομηχανίες που επενδύουν 30.000.000 ευρώ και δημιουργούν 75 νέες θέσεις εργασίας. Επίσης, επεκτείνεται και σε βιομηχανίες που επενδύουν 25.000.000 ευρώ και δημιουργούν 50 νέες θέσεις εργασίας, εφόσον όμως βρίσκονται σε επιχειρηματικά πάρκα.
Τέλος, με το νομοσχέδιο επιτρέπονται πλέον δραστηριότητες κατηγορίας Α2 (που αντιστοιχούν με τις παλαιότερες δραστηριότητες μέσης όχλησης) στην Αττική, αλλά μόνον εντός οργανωμένων βιομηχανικών περιοχών/ βιομηχανικών πάρκων/ επιχειρηματικών πάρκων. Όπως είναι γνωστό, από τη δεκαετία του 1980 απαγορεύεται η εγκατάσταση νέων δραστηριοτήτων υψηλής και μέσης όχλησης στην Αττική. Η απαγόρευση οδήγησε στην αποβιομηχάνιση της Αττικής, στην αύξηση της ανεργίας και του κόστους λειτουργίας των επιχειρήσεων, παρά το γεγονός ότι η πρόοδος της τεχνολογίας έχει επιτρέψει την αντιμετώπιση των προβλημάτων ρύπανσης και θορύβου που προκαλούν οι περισσότερες βιομηχανίες.
Τοπικά Χωρικά Σχέδια, Πάρκο Τρίτση και δασικοί συνεταιρισμοί
Παράληλα το αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνει διατάξεις που αφορούν τα Τοπικά Χωρικά Σχέδια (ΤΧΣ), το Πάρκο Τρίτση και τους δασικούς συνεταιρισμούς.
Ειδικότερα, για τα ΤΧΣ προβλέπεται να μην εκπονούνται σε επίπεδο δήμου, όπως γίνεται με βάση την ισχύουσα ρύθμιση, αλλά σε επίπεδο δημοτικής ενότητας (μίας ή περισσοτέρων), δηλαδή των πρώην «καποδιστριακών» δήμων (όπως συνέβαινε και στο παρελθόν), κάτι που, όπως σημειώνεται, θα επιτρέψει και τη χωρική εστίαση στις περιοχές προτεραιότητας και την ταχύτερη ολοκλήρωση των σχεδίων. Με αυτόν τον τρόπο επιταχύνεται η διαδικασία καθορισμού χρήσεων γης, καθώς απλοποιείται η διαδικασία εκπόνησης Τοπικών Χωρικών Σχεδίων.
Όπως αναφέρεται στο αιτιολογικό της ρύθμισης, «οι Δήμοι που διαμορφώθηκαν μετά το πρόγραμμα Καλλικράτης (άρθρο 1 ν. 3852/2010) καλύπτουν πολύ μεγάλη και ανομοιογενή έκταση. Για τον λόγο αυτόν καθίστανται ιδιαίτερα δυσχερείς οι λεπτομερειακές ρυθμίσεις που καθορίζονται με τα Τοπικά Χωρικά Σχέδια, όπως οι χρήσεις γης και οι όροι δόμησης, και υπάρχει κίνδυνος σημαντικών καθυστερήσεων στην ολοκλήρωση και έγκριση των σχεδίων αυτών. Επιπλέον, το πολύ χαμηλό ποσοστό της επικράτειας που καλύπτεται σήμερα από σχέδια ανάλογου τύπου με τα Τοπικά Χωρικά Σχέδια καθιστά αναγκαία τη σταδιακή προώθηση των σχεδίων αυτών, με προτεραιότητες τις περιοχές που παρουσιάζουν πιο έντονες αναπτυξιακές, περιβαλλοντικές ή κοινωνικές πιέσεις».
Για τα Ειδικά Χωρικά Σχέδια (ΕΧΣ), με τις ειδικές ρυθμίσεις του Σχεδίου Νόμου, επιταχύνεται η διαδικασία έγκρισής τους, μέσω των οποίων προωθούνται επενδυτικά σχέδια και αναπλάσεις.
Η εποπτεία του Πάρκου Τρίτση μεταφέρεται στην Περιφέρεια Αττικής
Σχετικά με το Πάρκο Τρίτση, στο νομοσχέδιο επικυρώνεται η ανακοίνωση, που είχε κάνει πριν από περίπου έναν μήνα ο υπουργός Περιβάλλοντος, Κωστής Χατζηδάκης, σύμφωνα με την οποία η εποπτεία του Πάρκου μεταφέρεται στην Περιφέρεια Αττικής. Όπως τονίζεται, «με τον τρόπο αυτό, ενισχύεται ο θεσμός της αποκέντρωσης της εποπτείας και των σχετικών αρμοδιοτήτων σε τοπικούς φορείς, οι οποίοι είναι οι πλέον κατάλληλοι για τη διαχείριση του Φορέα και την αντιμετώπιση των προβλημάτων που ανακύπτουν, λόγω πληρέστερης γνώσης των συνθηκών και των αναγκών. Για τον σκοπό αυτό, πέραν της άνω εποπτείας που μεταφέρεται στην Περιφέρεια, προβλέπεται η συμμετοχή και των Δήμων Ιλίου και Αγίων Αναργύρων στη διαχείριση του Φορέα, διά της συμμετοχής εκπροσώπων τους στη Διοίκησή του».
Σε ό,τι αφορά, τέλος, τους δασικούς συνεταιρισμούς, με το νομοσχέδιο προβλέπονται τα εξής:
– Με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που δημοσιεύθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2019 (ΦΕΚ Α 145) δόθηκε παράταση έως τις 31 Μαρτίου 2020 για τις διαδικασίες των Δασικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων: (α) Για την απόκτηση της ιδιότητας δασεργάτη, (β) τη συμπλήρωση του αριθμού των μελών τους έως τουλάχιστον 21, (γ) την προσαρμογή των καταστατικών τους στις διατάξεις του Ν.4423/2016, με έγκριση αυτών από το αρμόδιο Ειρηνοδικείο, (δ) την εκλογή Διοικητικών Συμβουλίων και (ε) την εγγραφή τους στο Μητρώο Δασικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Δασεργατών.
– Με το σχέδιο νόμου δίδεται παράταση για τις προθεσμίες των άρθρων 2 και 3 του ΠΔ 126/1986 σχετικά με τη διαδικασία της παραχώρησης εκμετάλλευσης δασικών εκτάσεων. Ειδικότερα, για το διαχειριστικό έτος 2020, οι προθεσμίες προβλέπονται ως εξής:
α) Έως τις 10 Απριλίου 2020, οι ΔΑ.Σ.Ε. που έχουν προσαρμοστεί σύμφωνα με το άρθρο 47 του ν. 4423/2016 υποβάλλουν αίτηση στην αρμόδια Δασική Υπηρεσία.
β) Έως τις 30 Απριλίου 2020, ο Συντονιστής της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης εκδίδει την απόφαση παραχώρησης.
γ) Έως τις 15 Μαΐου 2020, ο ΔΑ.Σ.Ε. οφείλει να υπογράψει τη δήλωση αποδοχής.
δ) Η αρμόδια Δασική Υπηρεσία οφείλει να εγκαταστήσει τον ΔΑ.Σ.Ε. στο δάσος εντός 15 ημερών από την υποβολή αίτησης εγκατάστασης και σε κάθε περίπτωση έως τις 15 Ιουνίου 2020. Αν ο ΔΑ.Σ.Ε. δεν υπογράψει τη δήλωση αποδοχής εντός αυτής της προθεσμίας ή δεν ζητήσει την εγκατάσταση εντός 30 ημερών από την υπογραφή της, κηρύσσεται έκπτωτος και αποκλείεται για δύο χρόνια από όλους τους τρόπους εκμετάλλευσης.
– Επίσης, η πρόβλεψη ότι δεν μπορεί να είναι μέλος Δασικού Συνεταιρισμού Εργασίας όποιος είναι συγγενής πρώτου βαθμού εμπόρου ξυλείας (άρθρο 6, παρ. 1 του Ν. 4423/2016) απαλείφεται. Με αυτόν τον τρόπο, παύει να ισχύει το κώλυμα των συγγενών πρώτου βαθμού, δεδομένου ότι έχουν ξεχωριστή επαγγελματική και οικονομική δραστηριότητα. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν πρέπει να αποκλείονται είτε οι γονείς είτε τα τέκνα -ανάλογα με το ποιος έχει την ιδιότητα του εμπόρου ξυλείας- από τη δυνατότητα συμμετοχής τους σε δασικό συνεταιρισμό. Ωστόσο, διατηρείται το κώλυμα για τους ίδιους τους εμπόρους ξυλείας ή τους συζύγους τους.