Είναι η ανεργία το μεγαλύτερο πρόβλημα ή η ανασφάλιστη εργασία; Είναι η ρευστότητα η αιτία προβλημάτων της οικονομίας ή απόρροια καταστάσεων; Λειτουργεί η απαγόρευση των ομαδικών απολύσεων υπέρ ή κατά των εργαζομένων;
Οι προφανείς απαντήσεις, η παγιωμένη αλήθεια και η κυρίαρχη αντίληψη κλείνουν υπέρ του πρώτου σκέλους των τριών διλημμάτων.
Είναι έτσι και στην πραγματικότητα; Ερώτημα κρίσιμο στο οποίο θα επιχειρήσουμε να δώσουμε αιρετικές απαντήσεις, γιατί μέσω της αίρεσης ανοίγουμε ένα παράθυρο διαφορετικής προσέγγισης από την πεπατημένη, δίνεται η ευκαιρία για ένα διάλογο χωρίς α πριόρι, θέσφατα, ιδεολογικές αγκυλώσεις και θεολογικού τύπου αλήθειες. Ενδεχομένως και για την αναθεώρηση πολιτικών.
Κι αυτό γιατί ανάλογα με την απάντηση σε κάθε ζήτημα επιλέγονται και οι λύσεις, οι κατάλληλες πολιτικές. Γιατί άλλη πολιτική και άλλα μέτρα απαιτούνται αν το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η ανεργία και άλλα αν προτάσσεται η ανασφάλιστη εργασία.
Στη χώρα μας οι άνεργοι ανέρχονται σε 1,2 εκατομμύριο άτομα. Την ίδια ώρα οι ανασφάλιστοι εργαζόμενοι υπολογίζονται σε 800.000, σύμφωνα με το αρμόδιο υπουργείο. Αν όλοι οι ανασφάλιστοι είναι δηλωμένοι και στις λίστες του ΟΑΕΔ, τότε γίνεται αντιληπτό ότι οι πολίτες που δεν έχουν καμία απασχόληση ανέρχονται σε 400.000.
Σημαίνει αυτό ότι δεν θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για την ανεργία; Καθόλου. Σημαίνει όμως, ότι ο προγραμματισμός και οι εφαρμοζόμενες πολιτικές θα πρέπει να έχουν ως στόχο τη δημιουργία 400.000 θέσεων εργασίας και όχι 1,2 εκατομμυρίων.
Που σημαίνει ότι διαφορετικά κεφάλαια θα πρέπει να επενδυθούν, αλλιώτικα μέτρα να ληφθούν.
Από την άλλη πλευρά, αντί να εφαρμόζονται πολιτικές μόνο για την ανεργία, είναι απαραίτητο να εκπονηθούν άλλες οι οποίες θα στοχεύουν στη νομιμοποίηση των θέσεων εργασίας και στην ενσωμάτωση των δραστηριοτήτων στην πραγματική οικονομία και όχι στη λήψη μέτρων που μπορεί να οδηγήσουν σε κλείσιμο επιχειρήσεων που απασχολούν ανασφάλιστους, γιατί τότε καταστρέφεται οικονομικό δυναμικό και τότε αντί για νομιμοποίηση η επιδίωξη θα μετακινηθεί προς την ίδρυση επιχειρήσεων, πράγμα περισσότερο δύσκολο, κοστοβόρο και χρονοβόρο.
Και να πούμε κάτι ακόμα αιρετικό. Είναι προτιμότερο να υπάρχει μία επιχείρηση στην παραοικονομία, παρά να κλείσει στην προσπάθεια να ενταχθεί στην πραγματική οικονομία.
Οσον αφορά στη ρευστότητα της οικονομίας, τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι η κυκλοφορία του φυσικού χρήματος έχει αυξηθεί κατά 13 δισ. ευρώ τουλάχιστον τους τελευταίους μήνες. Αρα ρευστότητα υπάρχει, μόνο που δεν είναι στην οικονομία, αλλά στα σεντούκια. Κι΄ αυτό εξαιτίας της ανασφάλειας, της αβεβαιότητας και του φόβου για Grexit.
Αν οι προαναφερόμενοι λόγοι μπορούσαν να εκλείψουν με ένα μαγικό ραβδάκι, αυτομάτως η οικονομία θα πλημμύριζε από ρευστότητα.
Επίσης, αν το Δημόσιο κατάφερνε να εισπράττει όλους τους φόρους και τις εισφορές (ας θυμηθούμε τους 800.000 ανασφάλιστους εργαζόμενους) δεν θα είχε πρόβλημα ρευστότητας, ούτε χρέους, ούτε ανάγκη επαχθών φορολογικών μέτρων. Επομένως, η ανυπαρξία ικανών ελεγκτικών και εισπρακτικών μηχανισμών είναι η αιτία της έλλειψης ρευστότητας, άρα και η πραγματική αιτία για τα προβλήματα που προκαλεί η ρευστότητα.
Οσον αφορά στις ομαδικές απολύσεις ο αιρετικός λόγος μπορεί να υποστηρίξει ότι η απαγόρευση μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερο πρόβλημα ανεργίας.
Φαντάζομαι ότι όταν μία επιχείρηση θέλει να προχωρήσει σε ομαδικές απολύσεις το κάνει επειδή είναι ζημιογόνος και με τον περιορισμό του προσωπικού θα κάνει οικονομίες και θα ορθοποδήσει.
Αν, όμως, απαγορεύσουν την απόλυση για παράδειγμα 100 εργαζομένων στους 300 και η επιχείρηση παραμείνει ζημιογόνα, τότε το επόμενο μοιραίο βήμα θα είναι το “λουκέτο” και η ανεργία για 300 αντί για 100 εργαζόμενους.
Επομένως , οι ομαδικές απολύσεις, για οικονομικούς και μόνο λόγους, θα μπορούσαν να είναι αποδεκτές ακόμα και από την παρούσα κυβέρνηση και να μην αποτελούν “κόκκινη” γραμμή.
Αρκεί βεβαίως να αφαιρεθούν οι ιδεολογικές παρωπίδες και να γίνει ένα άλμα προς το ρεαλισμό της πραγματικής οικονομίας.