- Πως ο Ζάεφ προέβλεπε ψήφιση της συμφωνίας από το Ποτάμι - Τι έλεγε ο Ιβανόφ για τον Αλέξη Τσίπρα και... τον πολιτικό του όρκο - Οι αναφορές Ντιμιτρόφ σε υποχωρήσεις της Ελλάδας σε γλώσσα και υπηκοότητα - Η αποκάλυψη των πρακτικών δείχνει τι “έβλεπαν” οι Σκοπιανοί για συμφωνία με ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ - Πώς τα Σκόπια άλλαξαν στάση για το όνομα μέσα σε τέσσερις μήνες
Τα πρακτικά δυο συσκέψεων των πολιτικών αρχηγών στα Σκόπια έρχονται στο φως της δημοσιότητας και δείχνουν το παρασκήνιο της διαπραγμάτευσης ως τη συμφωνία των Πρεσπών για “Βόρεια Μακεδονία”. Σύμφωνα με την εφημερίδα Καθημερινή είναι δυο συσκέψεις που έγιναν στις 27 Ιανουαρίου, δυο βδομάδες πριν την έναρξη της διαδικασίας υπό τον Μάθιου Νίμιτς και στις 19Μαϊου 2018 όταν πλέον είχε πέσει στο “τραπέζι” η πρόταση για Μακεδονία του Ίλιντεν. Η αποκάλυψη των πρακτικών δείχνει ότι μεγάλο μέρος των λεπτομερειών είχε ήδη συμφωνηθεί, έμεναν ωστόσο ακανθώδη ζητήματα που αφορούσαν τόσο στο όνομα, όσο όμως και στην ταυτότητα και τη γλώσσα.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα στην πρώτη σύσκεψη παρουσία του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ, του προέδρου της χώρας Γκιόργκι Ιβανόφ, του αντιπροέδρου της Κυβέρνησης Μπουγιάρ Οσμάνι και του υπουργού Εξωτερικών Νικόλα Ντιμιτρόφ προκύπτει ότι στην πλευρά των Σκοπίων τον Ιανουάριο δεν υπήρχε καν θέμα συνταγματικής αναθεώρησης, ενώ ήταν πιο κοντά στο erga omnes.
Από την άλλη πλευρά, με βάση τα όσα έλεγαν οι Σκοπιανοί η Ελλάδα έμοιαζε από τον πρώτο γύρο να έχει παραχωρήσει το θέμα της ταυτότητας και λίγο αργότερα και της γλώσσας.
Μάλιστα από τα πρακτικά προκύπτει ότι οι Σκοπιανοί “έβλεπαν” ότι ο Αλέξης Τσίπρας ήθελε να κλείσει γρήγορα το θέμα της συμφωνίας έτσι ώστε να πάει σε εκλογές εκμεταλλευόμενος το θέμα της εξόδου της Ελλάδας από τα μνημόνια.
Την ίδια ώρα οι πολιτικοί ηγέτες των Σκοπίων ενώ τον Ιανουάριο “διάβαζαν” ως μάλλον θετική τη στάση της ΝΔ, η άποψη αυτή αλλάζει τον Ιούνιο και θεωρούν ότι συμφωνία με κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν μπορεί να υπάρξει.
Ο Τσίπρας, ο Παπανδρέου, ο Καμμένος και το Ποτάμι
Ανάμεσα στα όσα λέγονται ενδιαφέρον παρουσιάζει η εκτίμηση του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ προέβλεπε ότι “αν δεν υπάρξουν συνταγματικές αλλαγές ο Τσίπρας δεν μπορεί να σχηματίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία και αυτή δεν θα προέλθει από τις ψήφους του Καμμένου, αλλά από το Ποτάμι”.
Την ίδια ώρα ο πρόεδρος της χώρας χαρακτήριζε τον Αλέξη Τσίπρα πιο θετικό στο θέμα από τον Γ. Παπανδρέου, λέγοντας μάλιστα ότι “θέλει λύση” και πως “δεν ορκίστηκε ενώπιον της Εκκλησίας, είναι πιο ελεύθερος”.
Στα συν της διαπραγμάτευσης ο υπουργός Εξωτερικών εκτιμούσε ότι “ η Ελλάδα στο Σούνιο έκανε μια σημαντική παραχώρηση” , λέγοντας ότι από τη συνάντηση αυτή φαινόταν “έτοιμη να ονομάσει τη “μακεδονική γλώσσα” ως μακεδονική γλώσσα και την υπηκοότητα “μακεδονική/πολίτες της δημοκρατίας της Μακεδονίας του Ίλιντεν”. Κάτι που ως φαίνεται άλλαξε μόνο ως προς το σκέλος του ονόματος που επελέγη τελικά καθώς το “Μακεδονία του Ίλιντεν”… κάηκε σ την πορεία.
Τσίπρας ή Μητσοτάκης;
Ενδιαφέρουν παρουσιάζει η “ανάλυση” της πολιτικής κατάστασης στην Ελλάδα από τον υπουργό Εξωτερικών των Σκοπίων. Ο Νικόλα Ντιμιτρόφ έλεγε τότε πως “τον Αύγουστο τελειώνει το οικονομικό πρόγραμμα, αν θεωρηθεί επιτυχημένο, ο Τσίπρας θα πάει σε πρόωρες εκλογές. Θα είναι οι τελευταίες στις οποίες ο νικητής κερδίζει επιπλέον 50 έδρες”.
Ακόμη κι αν δεν υπάρξει λύση, έλεγε ο Ντιμιτρόφ τα Σπίπια δεν πρέπει να φανεί ότι δεν επιθυμούν λύση και συμπλήρωνε και περιέγραφε την εικόνα μετά από πιθανές εκλογές στην Ελλάδα λέγοντας:
“Πως θα είναι η Ελλάδα μετά τις εκλογές; Στην εξουσία θα είναι η Νέα Δημοκρατία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος έχει σπουδάσει στη Δύση. Πρέπει να βιαστούμε. Όσο τσακωνόμαστε τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα για τους Έλληνες”.
Ο αντιπρόεδρος της σκοπιανής κυβέρνησης μοιάζει να επιθυμεί “αξιοπρεπή λύση” το συντομότερο δυνατό, ψάχνοντας τρόπο να “περάσει” αυτή η συμφωνία στον κόσμο. Στα πρακτικά εμφανίζεται να αναφέρει πως “ Δεν υπάρχει άλλη ευκαιρία πέραν του 2018. Η επόμενη θα είναι σε δέκα χρόνια. Ή τώρα ή ποτέ. Πρέπει να διαλέξουμε ένα δύο σημεία από την πρόταση Νίμιτς στα οποία δεν θα υποχωρήσουμε. Για εμάς, είναι το όνομα και το εύρος χρήσης”.
Το erga omnes και οι αλλαγές στο Σύνταγμα
Μετά τη Σύνοδο Κορυφής Ε.Ε. – Δυτικών Βαλκανίων στη Σόφια, το Σάββατο 19 Μαϊου ο υπουργός Εξωτερικών, Νικόλα Ντιμιτρόφ παρουσιάζει στους πολιτικούς ηγέτες και παράγοντες των Σκοπίων την άποψή του με βάση την πρόταση που περιελάμβανε την ονομασία Μακεδονία του Ίλιντεν.
Εδώ ο Ντιμιτρόφ εμφανίζεται να λέει ότι “ Σε ότι αφορά στην ταυτότητα είχαμε συμφωνήσει από τον α’ γύρο των διαπραγματεύσεων. Ωστόσο η διαδικασία κόλλησε στους επόμενους γύρους στο εύρος χρήσης” και προβλέπει ότι σε διαφορετική περίπτωση, χωρίς το erga omnes η ελληνική κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να βρει την απαιτούμενη κοινοβουλευτική πλειοψηφία για να περάσει τη συμφωνία.
Σε ότι αφορά στην πρόταση για Μακεδονία του Ίλιντεν ο Ντιμιτρόφ αναφέρει ότι η ελληνική πλευρά δεχόταν μετάφραση σε όλες τις γλώσσες και υπηκοότητα “Μακεδονική”, λέγοντας ότι ο Νίκος Κοτζιάς αρκούνταν σε μια σαφή διαφοροποίηση ανάμεσα στην ελληνική και τη “δική τους” Μακεδονία.
Μάλιστα όπως εμφανίζεται να λέει στα πρακτικά ο Ντιμιτρόφ οι δυο πλευρές είχαν συμφωνήσει και στο ζήτημα της χρήσης των αρχικών MK και MKD από την πΓΔΜ.
Στην ίδια σύσκεψη ο Ντιμιτρόφ εμφανίζεται να υποστηρίζει την erga omnes χρήση του ονόματος υποστηρίζοντας ότι αυτό θα ήταν το “διαβατήριο” για είσοδο σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε.
Κάπου εδώ φαίνεται ότι πέφτει στο τραπέζι και η αλλαγή του Συντάγματος της χώρας με τον υπουργό Εξωτερικών να προειδοποιεί και πάλι ότι μια αλλαγή κυβέρνησης στην Ελλάδα θα φέρει προβλήματα, καθώς θα έρθει πάλι η ΝΔ στην εξουσία και σε αυτή “ κυριαρχεί η σκληρή πτέρυγα γύρω από τον Σαμαρά. Και αυτό σημαίνει ότι οι δυνατότητες συμβιβασμού και εξεύρεσης μιας λύσης θα περιοριστούν εξαιρετικά”.