Το τελευταίο χρονικό διάστημα έχει ανοίξει έντονη συζήτηση για την μετά τον Αύγουστο εποχή για την Ελλάδα, όχι μόνο στο εξωτερικό, αλλά και στο εσωτερικό και ειδικά στο κυβερνητικό στρατόπεδο. Κυρίως για το αν θα υπάρξει 4ο Μνημόνιο.
Δεν είναι μόνο ο Μ. Ντράγκι με την προ ημερών δήλωση «η Ελλάδα θα αποφασίσει εάν θέλει νέο πρόγραμμα», αλλά και κορυφαία κυβερνητικά στελέχη, όπως ο πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης και ο υπουργός Περιβάλλοντος Γ. Σταθάκης που με τις δηλώσεις τους αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο για ένα νέο πρόγραμμα (σ.σ. 4ο Μνημόνιο) ή μία «θολή έξοδο».
Επισήμως η κυβέρνηση μιλάει για «καθαρή έξοδο» από το Μνημόνιο τον Αύγουστο του 2018 και πάνω σε αυτό φτιάχνει το δικό της «success story». Όμως γνωρίζουν πολύ καλά ότι η καθαρή έξοδος, δεν αποτελεί απόφαση ούτε της ελληνικής πλευράς, αλλά ούτε και των δανειστών. Αυτές που θα αποφασίσουν αν η Ελλάδα αφήνει πίσω της την εποχή των Μνημονίων, είναι οι αγορές.
Η έξοδος στις αγορές και το plan B
Μετά τον Αύγουστο του 2018, η χώρα θα πρέπει να καλύπτει από μόνη της τις χρηματοδοτικές της ανάγκες. Μπορεί να είναι υπό επιτήρηση και οι υποχρεώσεις της απέναντι στους δανειστές να εκτείνονται αρκετά χρόνια μετά την λήξη του προγράμματος (μειώσεις συντάξεως, αφορολόγητο, υψηλά πλεονάσματα κλπ), ωστόσο χρηματοδότηση δεν προβλέπεται. Κατά συνέπεια η έξοδος στις αγορές δεν θα είναι δοκιμαστική, αλλά πραγματική.
Πληροφορίες θέλουν τους δανειστές και κυρίως Φρανκφούρτη και Βρυξέλλες να ετοιμάζουν ένα εναλλακτικό σχέδιο, κάτι σαν δίχτυ ασφαλείας για την περίπτωση που κάτι δεν πάει καλά και η Ελλάδα αποτύχει να εξασφαλίσει την απαραίτητη χρηματοδότηση από τις αγορές. Σε καμία περίπτωση δεν θέλουν η υπάρξει σε αυτή την φάση ένα πισωγύρισμα. Έτσι ερμηνεύεται και η παρέμβαση Μ. Ντράγκι, θέλει να δημιουργήσει από τώρα τις συνθήκες ώστε να αποφευχθεί το ατύχημα.
Όμως και στην Αθήνα πιστεύουν ότι θα ήταν παρακινδυνευμένο να επιχειρήσουν σε αυτή την φάση και έχοντας ουσιαστικά μπει σε προεκλογική περίοδο, καθαρή έξοδο από το Μνημόνιο και εξ ολοκλήρου κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας από τις αγορές. Γνωρίζουν καλά ότι αυτό θα μπορούσε να έχει μία άσχημη εξέλιξη και για αυτό πρυτανεύουν δεύτερες σκέψεις που έχουν κάνουν με την δημιουργία ενός αυτόματου μηχανισμού χρηματοδότησης, εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο. Να έχει δηλαδή η Αθήνα μία δεύτερη επιλογή, πέραν από τις αγορές.
Εκείνο που θέλει η κυβέρνηση, είναι να το διαχειριστεί και πολιτικά. Και αυτό είναι το βασικό ζητούμενο. Εξάλλου υπάρχει χρόνος ακόμη. Αν η Αθήνα επιλέξει αυτή την λύση, είναι σίγουρο πως θα αναλάβει επιπλέον δεσμεύσεις, κάτι που δεν θέλει. Από την άλλη δεν θέλει και να πάει προεκλογικά σε έξοδο στις αγορές με ρίσκο. Εκεί ανάμεσα αναζητεί την χρυσή τομή.
