Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των 27 χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν χθες Πέμπτη (09.02.2023) το βράδυ να ληφθεί σειρά μέτρων με σκοπό να μειωθεί ο αριθμός των παράτυπων μεταναστών που φθάνουν στην Ευρώπη. «Θα ενεργήσουμε για την ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων μας και την αποτροπή της παράτυπης μετανάστευσης», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μετά τις εργασίες της άτυπης συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα.
Τα μέτρα που συμφωνήθηκαν συμπεριλαμβάνουν πρωτοβουλίες για την ενίσχυση των υποδομής φύλαξης των συνόρων της Βουλγαρίας με την Τουρκία, όπως το να εγκατασταθούν κάμερες και να οικοδομηθούν φυλάκια. Οι χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιδιώκουν επίσης την αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων για τις απελάσεις, ώστε να αυξηθούν, είπε η κυρία φον ντερ Λάιεν. Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς χαρακτήρισε σημαντικό οι χώρες μέλη της ΕΕ να συνεργαστούν για τη μετανάστευση, «για τους ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα, τη βελτίωση των υποδομών, τη συνεργασία με τις χώρες καταγωγής και διέλευσης (των μεταναστών)».
Η σύνοδος -στην οποία συμμετείχε ως προσκεκλημένος ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι– είχε αρχικά συγκληθεί εξαιτίας της αύξησης των αιτήσεων ασύλου και των αφίξεων παράτυπων μεταναστών στις χώρες της ΕΕ, που ώθησαν αρκετές κυβερνήσεις να ζητήσουν τη λήψη αυστηρότερων μέτρων.
Το 2022, οι αρχές κατέγραψαν αύξηση κατά 64% των παράτυπων διελεύσεων των συνόρων σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη χρονιά, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (FRONTEX). Ενώ οι αιτήσεις για τη χορήγηση ασύλου αυξήθηκαν κατά σχεδόν 50%.
Επιπλέον, περίπου 4 εκατομμύρια πρόσφυγες από την Ουκρανία βρήκαν καταφύγιο σε κράτη μέλη της ΕΕ.
Πριν από τη σύνοδο, ο καγκελάριος της Αυστρίας Καρλ Νεχάμερ ζήτησε να χρησιμοποιηθούν 2 δισεκ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για να χρηματοδοτηθεί συνοριακός φράκτης στα σύνορα Βουλγαρίας-Τουρκίας. Η δαπάνη αυτή δεν αναφέρεται ρητώς στο κείμενο συμπερασμάτων της συνόδου.
Η συμφωνία για τη λήψη αυστηρότερων μέτρων ανακοινώνεται ενώ η ευρύτερη αναθεώρηση των κανόνων της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο εξακολουθεί να εκκρεμεί.
Στην άτυπη σύνοδο κορυφής εξάλλου οι χώρες μέλη γενικά υιοθέτησαν την εισήγηση της Κομισιόν να γίνουν πιο ευέλικτες οι επιχορηγήσεις τεχνολογιών φιλικών προς το περιβάλλον, ώστε να βοηθηθεί η ευρωπαϊκή βιομηχανία να ανταγωνιστεί με αυτές στις ΗΠΑ και στην Κίνα.
Όπως αναφέρει το κείμενο των συμπερασμάτων, τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να προσφέρουν φορολογικά κίνητρα σε βιομηχανίες που χαρακτηρίζονται στρατηγικής σημασίας.
Θα διατεθούν επιπλέον ποσά από προϋπάρχοντα κονδύλια της ΕΕ προκειμένου να υποστηριχθούν κάποιοι τομείς και ταυτόχρονα να διασφαλιστεί η αποφυγή στρεβλώσεων του ανταγωνισμού. Δεν γίνεται καμία αναφορά στην έκδοση νέου κοινού χρέους.
Οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν ακόμη πως πρέπει να γίνουν περισσότερα για να καταπολεμηθεί η έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού και να εξασφαλιστεί η προμήθεια σημαντικών πρώτων υλών. Το ζήτημα θα συζητηθεί πιο λεπτομερειακά στην επόμενη σύνοδο κορυφής, τον Μάρτιο.
Στο κείμενο συμπερασμάτων, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί εξάλλου τη Σερβία και το Κόσοβο να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους μετά τις πρόσφατες εντάσεις.
Για τον πόλεμο στην Ουκρανία, στη σύνοδο συμφωνήθηκε να «ενισχυθούν» οι κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας και να γίνουν αυστηρότερα τα μέτρα αποτροπής της παράκαμψής τους, ενώ εκφράζεται υποστήριξη στις προσπάθειες να «λογοδοτήσουν όλοι» οι υπεύθυνοι για τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου. Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «επαναλαμβάνει πως το μέλλον της Ουκρανίας είναι εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Υπογραμμίζεται πως η ΕΕ ενέκρινε την εκταμίευση έβδομης δόσης 500 εκατ. ευρώ για τη χορήγηση στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, όπως και την εκπαίδευση 30.000 ουκρανών στρατιωτικών εντός 2023.
Η ΕΕ και κράτη μέλη της προσέφεραν στρατιωτική βοήθεια σχεδόν 12 δισ. ευρώ στο Κίεβο από το ξέσπασμα του πολέμου τον Φεβρουάριο του 2022, συνοψίζει το κείμενο, ενώ διατυπώνεται εκ νέου η υπόσχεση πως θα υποστηριχθεί «η μακροοικονομική σταθερότητα» του Κιέβου και το εγχείρημα μεταπολεμικής ανοικοδόμησης. Για την τελευταία, σημειώνεται πως συνεχίζονται διαδικασίες ώστε να χρησιμοποιηθούν οι ρωσικοί πόροι που έχουν δεσμευτεί στη δικαιοδοσία της.