Bloomberg: Οι… καφκικές εξελίξεις για το ελληνικό χρέος!

Ολόκληρο το κείμενο του Bloomberg:

Η επόμενη δόση της Ελλάδας από τα χρήματα του πακέτου διάσωσης έρχεται σε ένα πλαίσιο διεθνούς διαμάχης χωρίς καθαρή λύση.

Το βαριά χρεωμένο μεσογειακό κράτος χρειάζεται να βρει 7 δισεκατομμύρια ευρώ για να ξεπληρώσει στους δανειστές του, τους επόμενους μήνες, όμως κάποιες κυβερνήσεις της Ευρωζώνης, κυρίως η Γερμανία, αρνούνται να παράσχουν περισσότερα χρήματα μέχρι να μπει στο πρόγραμμα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το ΔΝΤ, από την άλλη, αρνείται να συμμετάσχει στο πρόγραμμα αν το χρέος της Ελλάδας δεν ελαφρυνθεί σημαντικά – κάτι που η Γερμανία αρνείται να κάνει. Ο Φραντζ Κάφκα θα εκτιμούσε τον παραλογισμό των τελευταίων εξελίξεων στην υπόθεση της κρίσης χρέους της Ελλάδας, παρά το γεγονός πως οι επενδυτές δεν φαίνεται να το διασκεδάζουν.

1. Δεν είναι δουλειά του ΔΝΤ να βοηθά χώρες με προβλήματα;

Ναι, όμως έχοντας πάρει μέρος δύο φορές σε προγράμματα διάσωσης για την Ελλάδα, αυτή τη φορά αμφιταλαντεύεται. Το ΔΝΤ θέτει δύο όρους πριν συγχρηματοδοτήσει το τρέχον τρίτο πρόγραμμα διάσωσης της χώρας. Πρώτα, η Αθήνα θα πρέπει να συμφωνήσει σε ένα πακέτο μεταρρυθμίσεων, ιδιαίτερα για το συνταξιοδοτικό και το φορολογικό της σύστημα. Δεύτερο, το ΔΝΤ επιμένει πως η Ευρωζώνη θα πρέπει να διευκολύνει τηην Ελλάδα με το χρέος της. Παρότι δεν υπάρχει εξέλιξη για κανέναν από τους δύο όρους, οι διαπραγματεύσεις έχουν προχωρήσει σχετικά με τις δημοσιονομικές πολιτικές που η Ελλάδα πρέπει να εφαρμόσει για να πάρει νέα δάνεια.

2. Γιατί το ΔΝΤ ενδιαφέρεται τόσο για την ελάφρυνση του χρέους;

Όπως όλοι οι δανειστές, το ΔΝΤ θέλει να εξοφληθεί. Ακόμα πιο σημαντική όμως, είναι η αξιοπιστία του Ταμείου που βρίσκεται υπό συζήτηση. Οι κανόνες του άλλωστε δεν επιτρέπουν τη χρηματοδότηση χωρών με μη βιώσιμο χρέος. Έχοντας να λογοδοτήσει σε 189 κράτη μέλη του, το ΔΝΤ δεν θέλει να φανεί ότι επιφυλάσσει ιδιαίτερη μεταχείριση στην Ελλάδα. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να αμαυρώσει τη φήμη του, η οποία έχει ήδη υποφέρει από την επταετή εμπλοκή του με την Ελλάδα.

3. Γιατί η Γερμανία επιμένει για την εμπλοκή του ΔΝΤ;

Η γερμανική αλλά και οι υπόλοιπες κυβερνήσεις της Ευρωζώνης θεωρούν πως η συμμετοχή του ΔΝΤ, ενισχύουν την αξιοπιστία του ελληνικού προγράμματος. Βλέπουν το Ταμείο ανεπηρέαστο από πολιτικές παρεμβάσεις αλλά και πως διαθέτει την τεχνική εμπειρογνωμοσύνη για να πιέσει για βαθιές διαρθρωτικές αναδιαρθρώσεις. Η συμμετοχή του Ταμείου δίνει ακόμα στις εκλεγμένες ευρωπαϊκές κυβέρνησεις πολιτική κάλυψη στα μάτια των φορολογουμένων τους. Όμως ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έχει ξεκαθαρίσει πως το Βερολίνο δεν πρόκειται να δώσει τη συγκατάθεσή του για το είδος της ελάφρυνσης χρέους που το ΔΝΤ απαιτεί. Το να υποχωρήσει από τη θέση του αυτή θα έχει πολιτικό κόστος τόσο για τον ίδιο όσο και για την Καγκελάριο Μέρκελ πριν τις εκλογές του Σεπτέμβρη.

4. Χρειάζεται η Ελλάδα ελάφρυνση χρέους;

Εξαρτάται από το ποιον θα ρωτήσεις. Η χώρα ήδη απολαμβάνει ευνοϊκούς όρους δανεισμού από τους Ευρωπαίους, καθώς και περίοδο χάριτος για την αποπληρωμή τους, έτσι η πλειοψηφία των δανειστών υποστηρίζει ότι έχουν ήδη γίνει αρκετά για την ώρα και το θέμα πρέπει να ξανασυζητηθεί το 2018, όταν το τρέχον πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί. Επίσης, αν η Ελλάδα καταφέρει να επιτύχει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, όπως έχει δεσμευτεί ότι θα κάνει για τα επόμενα χρόνια, η ανάγκη για ελάφρυνση του χρέους θα είναι μικρότερη, λένε. Όμως το ΔΝΤ, έχει σταθερά μια πιο απαισιόδοξη οπτικά, και δεν μοιράζεται την αισιοδοξία πως οι μεταρρυθμίσεις που έχουν συμφωνηθεί θα αποφέρουν τα αποτελέσματα που περιμένουν οι Ευρωπαίοι. Δεν είναι ρεαλιστικό, λέει το ΔΝΤ, να περιμένεις από την Ελλάδα να εξυπηρετήσει το χρέος της, διατηρώντας υψηλά τα πρωτογενή της πλεονάσματα.

5. Ποιο είναι το χρέος της Ελλάδας;

Οι τελευταίοι αριθμοί δείχνουν πως το χρέος της Ελλάδας βρίσκεται στο 179% του ΑΕΠ της, ή αλλιώς 315 δισεκατομμύρια ευρώ. Για να υπάρχει μέτρο σύγκρισης, το χρέος των ΗΠΑ είναι στο 77% του δικού της ΑΕΠ. Προς το παρόν η Ελλάδα χρωστά 216 δισεκατομμύρια ευρώ στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, το Ταμείο που δημιουργήθηκε από τις χώρες της Ευρωζώνης (και τον προκάτοχό του) καθώς και από υπόλοιπα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

6. Πως τα πηγαίνει η ελληνική οικονομία;

Το ΔΝΤ τον Απρίλη, αναθεώρησε τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη στην Ελλάδα από 2,8% σε 2,2%. Ο ρυθμός με τον οποίο η κυβέρνηση μειώνει τα επισφαλή δάνειά της επιβραδύνθηκε και οι καθυστερήσεις σε εγχώριους προμηθευτές και πωλητές αυξάνονται. Παρατεταμένες διαπραγματεύσεις σχετικά με το αν η Ελλάδα έχει συμμορφωθεί με τους όρους του προγράμματος που έχει υπογράψει δημιουργούν αβεβαιότητα για την οικονομία της χώρας. Όμως τόσο οι ελληνικές αρχές όσο και οι δανειστές πιστεύουν πως αν η αξιολόγηση ολοκληρωθεί επιτυχώς τον Μάιο, η ανάκαμψη θα επανέλθει.

7. Τι μέτρα ελάφρυνσης του χρέους συζητούνται;

Τόσο το ΔΝΤ όσο και η Ευρωζώνη έχουν αποκλείσει ένα ονομαστικό κούρεμα του χρέους ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα ή για τα ομόλογα που κατέχουν ιδιώτες επενδυτές, ενώ τα όποια μέτρα σχετικά με το ελληνικό χρέος θα αφορούν αυστηρά τα δάνεια που έχει λάβει η Αθήνα από την Ευρωζώνη. Τον περασμένο Μάιο, οι υπουργοί της Ευρωζώνης, συμφώνησαν σε ένα πιθανό πακέτο μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων. Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα, τα οποία εφαρμόζονται ήδη, επικεντρώνονται στο να βελτιώσουν την ελληνική διαχείριση του χρέους, αλλά και να την θωρακίσουν από μελλοντικές αυξήσεις επιτοκίων.

Τα μακροπρόθεσμα βήματα, που δεν θα εφαρμοστούν μέχρι το τέλος του προγράμματος το 2018, περιλαμβάνουν ανώτατο όριο πληρωμών τόκων και παράταση της ωρίμανσης των δανείων και περίοδο χάριτος. Οι άλλες επιλογές περιλαμβάνουν τη χρήση χρημάτων του ταμείου της Ευρωζώνης για να αποπληρωθεί νωρίτερα το ΔΝΤ, αλλά και να δώσει τα χρήματα που εξασφαλίζουν οι κεντρικές τράπεζες των χωρών της Ευρωζώνης από τα ελληνικά ομόλογα για τις μελλοντικές χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας. Το ΔΝΤ θέλει τα μέτρα αυτά να εφαρμοστούν στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό και με περιόδους χάριτος τέτοιους που η Ευρωζώνη δεν είναι ακόμα έτοιμη να δεσμευτεί.

8. Τι θα πάρει τελικώς η Ελλάδα;

Μέχρι στιγμής το ΔΝΤ ζητά περισσότερα από όσα η Ευρωζώνη προτίθεται να δώσει. Παραμένει θολό πως οι δυο πλευρές θα λύσουν τις διαφορές τους -το να εμπλακεί δηλαδή το Ταμείο χωρίς ελάφρυνση του χρέους – και πόσο θα πρέπει να μετακινηθεί η Ευρωζώνη, αν μετακινηθεί, από αυτά που συμφωνήθηκαν τον περασμένο Μάιο. Καθώς οι διαπραγματεύσεις ξεκινούν και πάλι, το θέμα θα επανέρχεται. Η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα έχει δηλώσει ότι οι δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις θα εφαρμοστούν μόνο αν συμφωνηθεί και η ελάφρυνση του χρέους.