Η συμφωνία για τον αγωγό EastMed υπογράφηκε το απόγευμα της Πέμπτης (02.01.2020) στο Ζάππειο. Αυτή ήταν η απάντηση της Ελλάδας στις τουρκικές προκλήσεις και διεκδικήσεις. Θετικά τα πρώτα μηνύματα από τις ΗΠΑ, λίγο πριν από την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Με… ομπρέλα ενεργειακής, αλλά και πραγματικής ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου, αλλά και με την έμπρακτη απάντηση της Ελλάδας στις τουρκικές προκλήσεις και διεκδικήσεις ισοδυναμεί ο αγωγός EastMed, για τον οποίο η συμφωνία υπογράφηκε σε πανηγυρικό κλίμα το Ζάππειο.
Η συμφωνία Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ αποτελεί επιστέγασμα μιας νέας γεωπολιτικής και εταιρικής σχέσης των τριών χωρών, όπως δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει, άλλωστε, τόσο η ρήτρα ασφαλείας στην οποία συναίνεσαν όλα τα συμβαλλόμενα μέρη – καλώντας παράλληλα όποιον άλλον θέλει να συμμετάσχει στο έργο να σεβαστεί τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου – όσο και η κοινή δήλωση των ηγετών των τριών χωρών αναφορικά με την απόφαση της Τουρκίας για την αποστολή στρατευμάτων στη Λιβύη.
Στην κοινή δήλωση Μητσοτάκη, Νετανιάχου και Αναστασιάδη γίνεται συγκεκριμένα λόγος για “επικίνδυνη απειλή για την περιφερειακή σταθερότητα» και «κατάφωρη παραβίαση του ψηφίσματος 1970 (2011) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ”. Παράλληλα, εκτιμάται πως η κίνηση της Άγκυρας “υπονομεύει σοβαρά τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας για την εξεύρεση μιας ειρηνικής πολιτικής λύσης για τη λιβυκή σύγκρουση”, ενώ “σηματοδοτεί μια επικίνδυνη κλιμάκωση της διένεξης και σοβαρή επιδείνωση της κατάστασης”. Στη δήλωση γίνεται επίσης λόγος για “απερίσκεπτη κίνηση” και καλείται η Άγκυρα «να απέχει από μια τέτοια ενέργεια» που παραβιάζει την κυριαρχία και ανεξαρτησία της Λιβύης.
Την ίδια στιγμή κι ενώ και οι τρεις ηγέτες τόνισαν στις δηλώσεις τους ότι το έργο του EastMed δεν απειλεί κανέναν στην ευρύτερη περιοχή ούτε τα κυριαρχικά του δικαιώματα, στη διμερή συνάντηση Μητσοτάκη – Νετανιάχου συμφωνήθηκε η εμβάθυνση της συνεργασίας Ελλάδας – Ισραήλ σε διάφορους τομείς, όπως αυτός της αμυντικής βιομηχανίας. Επίσης, σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση από το Μαξίμου, έγινε επισκόπηση των εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου και οι δύο πλευρές συνέπεσαν στην ανάλυσή τους – όπως φάνηκε, άλλωστε, αργότερα με την κοινή δήλωση των τριών για τις ενέργειες της Άγκυρας στη Λιβύη.
Με τη συμφωνία για τον EastMed στις ΗΠΑ
Στις 15 και 16 Ιανουαρίου, εξάλλου, θα πραγματοποιηθεί στο Κάιρο το EastMed Gas Forum, στο οποίο θα συμμετάσχουν εκτός από την Ελλάδα, την Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο η Ιορδανία και η Παλαιστινιακή Αρχή. Έτσι, το φόρουμ αυτό φιλοδοξεί να μετατραπεί σε οργανισμό συνεργασίας σε μόνιμη βάση, ο οποίος κατά τον ίδιο τρόπο έχει στόχο ακόμη και να γεφυρώσει τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα σε κράτη που συμμετέχουν σ’ αυτό.
Με τη συμφωνία για τον EastMed στις… βαλίτσες του θα μεταβεί, άλλωστε, ο κ. Μητσοτάκης στις ΗΠΑ, προκειμένου να συναντήσει στις αρχές της ερχόμενης εβδομάδας τον Ντόναλντ Τραμπ. Τα πρώτα μηνύματα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού ήταν θετικά, καθώς η τοποθέτηση του State Department ήταν υπέρ του EastMed, ενώ ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ δήλωσε πως η υπογραφή της συμφωνίας για τον αγωγό είναι διπλωματικής και πολιτικής σημασίας. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, ο Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε αντιρρήσεις στην τηλεφωνική του επικοινωνία με τον Ρετζέπ Ταγίπ Έρντογαν για την απόφαση της Τουρκίας να στείλει στρατό στη Λιβύη.