Στη Βουλή μεταφέρεται από σήμερα (10.4.2023) το καυτό ζήτημα της τροπολογίας για το θέμα της συμμετοχής του κόμματος του Ηλία Κασιδιάρη στις εκλογές που έχει προκαλέσει ένταση και έντονες αντιπαραθέσεις μετά την χθεσινή παρέμβαση του αντιπροέδρου του Αρείου Πάγου, Χρήστου Τζανερίκου, που έφερε κύμα αντιδράσεων από συνταγματολόγους και πολιτικά κόμματα.
H συζήτηση ξεκινά σήμερα στη Βουλή, ενώ αύριο Μεγάλη Τρίτη (11.4.2023) ψηφίζεται η συμπληρωματική ρύθμιση για το μπλόκο στο κόμμα Κασιδιάρη, ενώ η κρίσιμη απόφαση του Αρείου Πάγου για την συμμετοχή ή όχι του κόμματος του Ηλία Κασιδιάρη στις εκλογές θα ληφθεί το αργότερο έως τις 5 Μαΐου.
Το θερμόμετρο στο όλο θέμα ανέβηκε στα ύψη χθες (9.4.2023) όταν ο αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου και και πρόεδρος του Α1 Τμήματος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, που θα κρίνει την τύχη του κόμματος Κασιδιάρη, Χρήστος Τζανερίκος, πήρε θέση στην υπόθεση και ανέφερε σε δήλωσή του ότι με την τροπολογία «εισάγεται πρωτοφανής για τα δικαστικά χρονικά ρύθμιση, καθόσον αποτελεί ευθεία παρέμβαση στη λειτουργία του Αρείου Πάγου».
Την αντίδραση του Χρήστου Τζανερίκου προκάλεσε η αλλαγή του νόμου, βάσει του οποίου, θα αποφασίζει πλέον η Ολομέλεια – και όχι ένα μέρος – του Α1 Τμήματος του Αρείου Πάγου.
Οι πολιτικές αντιδράσεις
Οι δηλώσεις του Χρήστου Τζανερίκου προκάλεσαν κύμα αντιδράσεων με πρώτη φυσικά αυτή του υπουργού Εσωτερικών, Μάκη Βορίδη.
«Σε δημοκρατικά πολιτεύματα η νομοθέτηση ανήκει στην αρμοδιότητα της Βουλής και όχι στην επιλογή του κάθε δικαστή» τόνισε ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης, απαντώντας στις καταγγελίες του αντιπροέδρου του Αρείου Πάγου και προέδρου του Α1 Τμήματος ότι η τροπολογία για το κόμμα Κασιδιάρη αποτελεί παρέμβαση στη λειτουργία της Δικαιοσύνης.
«Η Κυβέρνηση σέβεται την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και δεν αντιπαρατίθεται με αυτήν», ανέφερε ο υπουργός Εσωτερικών. Μάλιστα, όπως εξήγησε ο Μάκης Βορίδης, το περιεχόμενο της τροπολογίας για την απαγόρευση του κόμματος Κασιδιάρη κατοχυρώνει ότι θα υπάρχουν «περισσότερα μάτια, εγκυρότερη κρίση, χωρίς καμία εξαίρεση δικαστή του αρμόδιου τμήματος από τη σύνθεση».
Ο ΣΥΡΙΖΑ, τα έβαλε με την Κυβέρνηση. Σε σκληρή ανακοίνωση που εξέδωσε έριξε πυρά κατά των χειρισμών της κυβέρνησης χαρακτηρίζοντάς τους «ερασιτεχνικούς» ενώ σημείωσε ότι «αφού μαζί με το ΠΑΣΟΚ ψήφισε μία τροπολογία, που δυστυχώς αποδείχτηκε φιάσκο, σήμερα έρχεται να διορθώσει το λάθος με ένα μεγαλύτερο λάθος» και προσθέτει: «Το μόνο που καταφέρνει ο κ. Μητσοτάκης όμως με αυτές τις συνταγματικές ακροβασίες είναι να προσδίδει αντισυστημικά χαρακτηριστικά και να φουσκώνει τα ποσοστά της ακροδεξιάς».
Για «πρόχειρη νομοθετική ρύθμιση» της κυβέρνησης κάνει λόγο και το ΠΑΣΟΚ φωτογραφίζοντας ωστόσο τη στήριξη του στην τροπολογία την Τρίτη στη Βουλή τονίζοντας σε ανακοίνωση ότι: «Θα συνεισφέρουμε δημιουργικά με γνώμονα την υπεράσπιση της Δημοκρατίας και όπως δήλωσε πρόσφατα ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής Νίκος Ανδρουλάκης θα αγωνιστούμε για να μη βρει χώρο στη Βουλή το νεοναζιστικό μόρφωμα».
Κατά της συμπληρωματικής ρύθμισης για το κόμμα Κασιδιάρη είναι και το ΚΚΕ.
Τι λένε οι συνταγματολόγοι
Η δήλωση του Χρήστου Τζανερίκου… για το κόμμα Κασιδιάρη ξεσήκωσε και του συνταγματολόγους.
«Μένω έκπληκτος με το μάλλον επιθετικό ύφος και πάντως απροσδόκητο. Ένα ύφος λόγου απροσδόκητο για ανώτατο δικαστή», είπε στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ ο καθηγητής Δημοσίου Δικαίου Ε.Α.Π., Χαράλαμπος Ανθόπουλος, για τη δήλωση ότι «η τροπολογία για το κόμμα Κασιδιάρη είναι παρέμβαση της Κυβέρνησης στο Ανώτατο Δικαστήριο».
«Το δε επιχείρημα ότι αυτό δεν έχει ξαναγίνει δεν είναι εύλογο διότι ούτε είχε ξαναγίνει μία τέτοια υπόθεση και μία τέτοιου είδους κρίση μέχρι τώρα το Α1 κατά την ανακήρυξη των συνδυασμών των κομμάτων λειτουργούσε με εντελώς επικό κατά κανόνα τρόπο. Άρα λοιπόν Η ρύθμιση αυτή είναι δικαιολογημένη λόγω της κρισιμότητας του θέματος ενώ μου φαίνεται αδικαιολόγητη η παρέμβαση του κ. Τζανερίκου», πρόσθεσε ο κ. Ανθόπουλος.
Ο καθηγητής Διοικητικού Δικαίου Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ, Πάνος Λαζαράτος, είπε: «Θεωρώ θεσμικά απαράδεκτο να διεξάγονται τέτοιες συζητήσεις ιδίως την πρωτοβουλία του ανώτατου δικαστή σε μία τέτοια στιγμή που αν θέλετε τον οδηγεί σε αυτοεξαίρεση, θεωρώ πως θα κάνει δήλωση αποχής από τη διαδικασία που έρχεται σε λίγες ημέρες. Μιλάει για φωτογραφική αντιμετώπιση ως προς το πρόσωπό του. Αυτό κατά τη γνώμη μου δεν ισχύει δεν πρόκειται για φωτογραφική ρύθμιση σε καμία περίπτωση πρόκειται και πάλι για γενική και αφηρημένη ρύθμιση η οποία εξοπλίζει με πολύ περισσότερες εγγυήσεις αυτή την απόφαση».
Ο Αντώνης Μανιτάκης, ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ, Επικεφαλής Επιτροπής Επιστημονικού Συμβουλίου Νομικής Λευκωσίας τόνισε: «Δεν βλέπω εκ πρώτης όψεως ανεπίτρεπτη συνταγματικά παρέμβαση ούτε στο έργο ούτε στην οργάνωση ούτε στην λειτουργία του δικαστηρίου. Η αύξηση αυτή που αποφασίζεται πιστεύω ότι παρέχει μεγαλύτερα εχέγγυα και αντικειμενικότητας και απρόσωπης και ορθής κρίσης. Αφού θα αποφασίζει ένας διπλάσιο αριθμό δικαστών. Η ρύθμιση έχει στόχο την διασφάλιση της όποιας απόφασης του Αρείου Πάγου, έναντι πιθανών ενστάσεων».
Ο συνταγματολόγος Κώστας Μποτόπουλος δήλωσε: «Το ότι αυτό δεν έχει ξαναγίνει δε σημαίνει αναγκαστικά ότι είναι παράνομο πάντως πράγματι, και το είπα και λέγοντας πριν ότι δεν ήταν αναγκαία, αυτό ήταν ένα ζήτημα που αποτελεί interna corporis. Δηλαδή και εσωτερική λειτουργία του δικαστηρίου. Όμως ξαναλέω κατά τη γνώμη μου από μόνη της η νομοθετική αυτή ρύθμιση όσο και αν έχει τα προβλήματα που είπαμε δηλαδή δεν είναι αναγκαία και συνιστά κακή νομοθέτηση δε νομίζω ότι είναι παράνομη».
Αντίδραση και από Ευάγγελο Βενιζέλο
Θέση πήρε και ο τέως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και πρώην υπουργός, αλλά και κορυφαίος συνταγματολόγος, Ευάγγελος Βενιζέλος ο οποίος τόνισε: «Θεωρώ αυτονόητο ότι ο κ. Αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου θα προβεί σε δήλωση αποχής από οποιαδήποτε σχετική διαδικασία. Είναι η πρώτα φορά που ένας εν ενεργεία δικαστικός λειτουργός παίρνει τέτοια θέση, κάνει δημόσια τη δικαστική του κρίση, πριν δικάσει και πριν αποφανθεί».