Σαφή μηνύματα γύρω από την ατζέντα που θα πέσει αύριο, Παρασκευή (08.11.24) στο «τραπέζι» κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους στο ΥΠΕΞ, εκπέμπουν τόσο ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης όσο και ο Τούρκος ομόλογός του Χακάν Φιντάν.
Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν θα συναντηθούν αύριο το πρωί στις 10.30 στο ΥΠΕΞ, με την ελληνική πλευρά να ξεκαθαρίζει ότι υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ θα μονοπωλήσουν τον διάλογο, με την τουρκική να απαντά κάνοντας λόγο για εξέταση «αλληλένδετων προβλημάτων» υπό τη μορφή «πακέτου».
Οι ΥΠΕΞ Ελλάδας και Τουρκίας κάνουν μία «πρόβα» πριν το τετ-α-τετ με συνεντεύξεις του στη Hurriyet και στα «Νέα», αντίστοιχα, δίνοντας το στίγμα των προθέσεων τους.
Ο Χακάν Φιντάν δηλώνει ότι εάν δεν υπάρξει συμφωνία στον διάλογο, τότε μπορεί να γίνει προσφυγή στην διεθνή δικαιοδοσία με μια «ολιστική προσέγγιση».
Ο ίδιος όρος είχε χρησιμοποιηθεί και από τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, για να ορίσει το πακέτο των «διαφορών» προς συζήτηση.
Θέτει ως όρο την «άρση των επιφυλάξεων και των εμποδίων και την απαλλαγή από αβάσιμους φόβους» και επισημαίνει ότι «έχουμε πολλά αλληλένδετα προβλήματα που δεν μπορούν να περιοριστούν μόνο στο ζήτημα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Πιστεύουμε ότι ήρθε η ώρα να αντιμετωπίσουμε όλα αυτά τα ζητήματα με βάση τον αμοιβαίο σεβασμό και τη συνεργασία».
Από την πλευρά του, ο Γιώργος Γεραπετρίτης, μιλώντας στη Hurriyet δηλώνει ότι «η εθνική κυριαρχία των κρατών δεν μπορεί να είναι αντικείμενο συζήτησης ή διεθνούς δικαιοδοσίας».
Απορρίπτει τη συζήτηση υπό μορφή πακέτου, σημειώνοντας ότι «μπορούμε να προχωρήσουμε συντεταγμένα και με αμοιβαία εποικοδομητικό πνεύμα σε μια ουσιαστική συζήτηση για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), που είναι η μία και μοναδική διαφορά μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας η οποία μπορεί να αχθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοδοσίας».
Σε περίπτωση που δεν μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, «τα ενδιαφερόμενα κράτη πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να προσφύγουν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης βάσει συνυποσχετικού», δηλώνει ο Έλληνας ΥΠΕΞ και παραδέχεται ότι πρόκειται για ένα δύσκολο εγχείρημα.
Οι δυο υπουργοί απαντούν και σε ερώτηση και για το θέμα του θαλάσσιου πάρκου στο Αιγαίο.
Ο Φιντάν κατηγορεί την Ελλάδα ότι εκμεταλλεύεται οικουμενικές αξίες, όπως το περιβάλλον για πολιτικούς σκοπούς και ενεργεί σαν «να μην υπάρχουμε εμείς στην άλλη όχθη του Αιγαίου» προτείνοντας συνεργασία μεταξύ των δυο χωρών.
Παραπέμπει, μάλιστα, στην θέση που είχε εκφράσει το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών την περασμένη άνοιξη, όταν εξαγγέλθηκε το θαλάσσιο πάρκο που είχε ισχυρισθεί ότι στην περιοχή υπάρχουν «νησιά αδιευκρίνιστης κυριαρχίας» ακόμη και μέχρι τις Κυκλάδες, λέγοντας ότι «δεν χρειάζεται να επαναλάβουμε τις ευαισθησίες μας σε αυτό το θέμα».
Ο κ. Γεραπετρίτης απαντά ότι η ελληνική πλευρά δεν έχει πρόθεση να παραπλανήσει με οποιονδήποτε τρόπο και ότι τα δύο θαλάσσια πάρκα, στο Αιγαίο και το Ιόνιο Πέλαγος, τα όρια των οποίων καθορίζονται με αυστηρά περιβαλλοντικά κριτήρια, δεν θίγουν τα δικαιώματα άλλων κρατών.
Σε ό,τι αφορά στο Κυπριακό, ο Φιντάν κινείται στη γνωστή σκληρή «γραμμή», λέγοντας ότι «θα πρέπει πλέον να γίνει κατανοητό ότι η σελίδα της “Eπανένωσης” του νησιού της Κύπρου έχει κλείσει» και πρέπει να αναζητηθεί λύση βασισμένη στις «στις πραγματικότητες του νησιού.
Ο κ. Γεραπετρίτης πάντως υπογραμμίζει ότι «εμείς παραμένουμε στη διάθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για να συμβάλουμε στον διάλογο για την εξεύρεση μιας δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής λύσης του Κυπριακού προβλήματος στο πλαίσιο των Ψηφισμάτων του ΟΗΕ».