Στην επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Άγκυρα και τη συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, αλλά και στη Συμφωνία των Πρεσπών με αφορμή τις πρόσφατες δηλώσεις της νέας προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας, αναφέρθηκε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, μιλώντας στο Live News το απόγευμα της Τετάρτης (15.5.24).
«Η επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Τουρκία κεφαλοποίησε το καλό και ειλικρινές κλίμα που υπάρχει στον ελληνοτουρκικό διάλογο», τόνισε ο Γιώργος Γεραπετρίτης.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Υπογραμμίζοντας πως «είναι σημαντικό αφενός, να μπορούμε να συζητάμε θέματα τα οποία είναι αμοιβαίως επωφελή, όπως είναι τα κομμάτια της θετικής ατζέντας με συμφωνίες οι οποίες μπορούν να έχουν πρόσθετη αξία για τις δύο χώρες αλλά και για τους πολίτες δύο χωρών. Και από την άλλη πλευρά, νομίζω είναι ένα κέρδος το γεγονός ότι μπορούμε να συζητούμε ακόμα και για θέματα που είναι εξαιρετικά δύσκολα ή θέματα για τα οποία διαφωνούμε χωρίς εντούτοις να προκαλούμε εντάσεις και διαφωνίες».
«Νομίζω παιρνάμε σε μία φάση της ελληνοτουρκικής σχέσης όπου θα έχουμε μία κανονική σχέση, μία κανονικοποίηση της διαφοράς μας», επισήμανε, σημειώνοντας πως «δεν θα φτάσουμε ποτέ στο σημείο να έχουμε μια απόλυτη σύγκλιση. Για να είμαι ειλικρινής, με καμία χώρα δεν έχουμε απόλυτη σύγκλιση, ακόμα και με τις χώρες οι οποίες είναι εξαιρετικά φιλικές και συμμαχικές».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Από την άλλη πλευρά, με την Τουρκία υπάρχουν τα ιστορικά βάρη που όλοι γνωρίζουμε. Νομίζω κάναμε μία βασική προεπιλογή: ότι θα καθίσουμε στο τραπέζι να συζητήσουμε. Εγώ είμαι εκ φύσεως πολύ διαβουλευτικός άνθρωπος, θεωρώ ότι όταν κάθεσαι στο τραπέζι μπορείς να βρεις λύση και για τα σύνθετα. Μέχρι στιγμής, έχουμε πάει βήμα βήμα, καταλαβαίνουμε όλοι ότι δεν έχουμε την αυταπάτη να θεωρούμε ότι μέσα σε λίγους μήνες μπορούν να λυθούν ζητήματα τα οποία ανάγονται σε δεκαετίες. Από την άλλη πλευρά, δουλεύουμε μεθοδικά, με σύνεση, ενίοτε με αυστηρότητα και πάντως σίγουρα με αρχή που είναι η πίστη μας στα εθνικά μας δίκαια».
«Τα θαλάσσια πάρκα θα γίνουν»
Για το θέμα των θαλάσσιων πάρκων, που έχουν προκαλέσει την έντονη αντίδραση της Τουρκίας, ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι θα γίνουν. «Πρόκειται για ένα περιβαλλοντικό πρόβλημα. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η χάραξη των κριτηρίων και στη συνέχεια θα τοποθετήσουμε το πάρκο στον χάρτη. Είναι μία σύνθετη διαδικασία αλλά δεν υπάρχουν δεύτερες σκέψεις. Η εκτίμηση μου είναι να μπορέσουμε να το ολοκληρώσουμε εντός του 2024», υπογράμμισε.
«Τα ψηφιδωτά της Μονής της Χώρας να παραμείνουν ακάλυπτα»
Αναφερόμενος στη Μονή της Χώρας είπε πως από το 2020 η τουρκική κυβέρνηση αποφάσισε να τρέψει μία σειρά από μνημεία σε χώρους λατρείας.
«Στο πλαίσιο αυτό η απόφαση ενεργοποιήθηκε μετά από διαδικασία αναστήλωσης. Εμείς είχαμε αντιδράσει από το 2020. Θέσαμε το θέμα της Μονής στον Ερντογάν. Αυτό που τονίζουμε είναι πως Μονή της Χώρας έχει σπάνιους θησαυρούς. Λειτουργούσε ως μνημείο και αυτή είναι η επιδίωξή μας. Είναι ένα οικουμενικό αγαθό και πρέπει να διασφαλιστεί πως θα μπορεί να είναι προσβάσιμο για όλους. Τα ψηφιδωτά της Μονής θα πρέπει να παραμείνουν ακάλυπτα».
«Η οριοθέτηση είναι δύσκολο ζήτημα»
Ενώ σε σχέση με την «Γαλάζια Πατρίδα» που ίσως περιληφθεί στην ύλη των σχολικών βιβλίων είπε:
«Σε σχέση με τα σχολικά βιβλία δεν υπάρχει καμία απόφαση που να περιλαμβάνει την ύλη για την “Γαλάζια Πατρίδα” στα σχολεία. Αυτό που υπάρχει είναι ένα σχέδιο. Θα περιμένουμε να δούμε εάν θα υιοθετηθεί. Δεν είναι ούτε 10 μήνες από όταν ξεκίνησε ο ελληνοτουρκικός διάλογος και γίνονται βήματα. Έχουμε σχεδόν μηδενικές παρεμβάσεις στο Αιγαίο. Πριν από την Χάγη θα πρέπει να υπάρχει στάδιο διαπραγματεύσεων. Η οριοθέτηση είναι ένα δύσκολο ζήτημα».
«Πλήρης συμμόρφωση στη Συμφωνία των Πρεσπών»
Αναφερόμενος στη Βόρεια Μακεδονία και στο γεγονός πως η νέα πρόεδρος την αποκάλεσε «Μακεδονία», ο κ. Γεραπετρίτης υπογράμμισε:
«Υπάρχει ένα πολύ συγκροτημένο σχέδιο το οποίο εκκινεί από το ότι η ελληνική κυβέρνηση είναι υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής όλων των κρατών των δυτικών Βαλκανίων. Η Ελλάδα ήταν η χώρα που ξεκίνησε τις διαδικασίες να ενταχτούν στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Με βάση αυτό, σήμερα είμαστε εξαιρετικά δυσαρεστημένοι από την εξέλιξη. Τα πράγματα είναι σαφή, είχαμε πολύ γρήγορα αντανακλαστικά».
«Αυτή τη στιγμή είναι απαίτηση του Διεθνούς Δικαίου αλλά και συνταγματική απαίτηση να τηρηθεί και να υπάρχει σεβασμός στη Συμφωνία των Πρεσπών. Εμείς θα είμαστε αυστηροί ως προς τη Συμφωνία. Η κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών θα έλθει όταν υπάρξει πιστή εφαρμογή από την Βόρεια Μακεδονία», τόνισε.
Αναφερόμενος στην υποψηφιότητα με τη ΝΔ στις ευρωεκλογές του εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας, Φρέντι Μπελέρη, που εξακολουθεί να κρατείται στις φυλακές και στην πρόσφατη επίσκεψη του Αλβανού πρωθυπουργού Έντι Ράμα στην Αθήνα, ο κ. Γεραπετρίτης χαρακτήρισε ακατανόητη τη στάση της αντιπολίτευσης.
«Είναι προφανές πως το θέμα με τον Μπελέρη δεν το έκανε η Ελλάδα και θα έπρεπε να έχει γνώση. Το πρώτο βήμα που θα πρέπει να έχει υπόψιν του ο κ. Ράμμα είναι απόλυτος σεβασμός στα δικαιώματα των πολιτών», σχολίασε ο υπουργός Εξωτειρκών.
