Για το λόγο αυτό, ο κ. Γεραπετρίτης ζήτησε από τα μέλη της επιτροπής να θέσουν υπόψη του όλα τα κείμενα των προτάσεών τους για τροποποιήσεις ή βελτιώσεις, διαβεβαιώνοντας ότι θα επιδείξει διαβουλευτική διάθεση για να παραχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα.
«Το νομοσχέδιο εισάγει νέα σύγχρονη θεώρηση για το κράτος και, για πρώτη φορά, σε ενιαίο κείμενο φέρνει κρίσιμες διατάξεις», είπε ο κ. Γεραπετρίτης και ενημέρωσε τους βουλευτές, μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, ότι την προσεχή Τετάρτη ολοκληρώνεται και ο κύκλος της διαβούλευσης που ξεκίνησε την προηγούμενη Πέμπτη.
“Επίθεση” από ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ
Παρά την εισαγωγική του δήλωση, όμως, ο κ. Γεραπετρίτης άκουσε τα κόμματα της αντιπολίτευσης να προβάλλουν ζωηρές ενστάσεις για το γεγονός ότι το νομοσχέδιο δεν συνοδεύεται από την έκθεση δημόσιας διαβούλευσης, η οποία ρητά αναφέρεται στον Κανονισμό.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, δια του Χρήστου Σπίρτζη, έθεσε και ζήτημα για την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους την οποία χαρακτήρισε έκθεση με πολλές γκρίζες ζώνες και ελλιπέστατη ως προς τα οικονομικά αποτελέσματα των διατάξεων. Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ μίλησε μάλιστα για βάναυση παραβίαση του Κανονισμού της Βουλής και των κανόνων καλής νομοθέτησης.
Στην απουσία έκθεσης δημόσιας διαβούλευσης για ένα νομοσχέδιο που υποτίθεται εισάγει κανόνες καλής νομοθέτησης, αναφέρθηκε και ο εισηγητής του Κινήματος Αλλαγής Χάρης Καστανίδης και τόνισε ότι παραβιάζεται διάταξη του Κανονισμού και του νόμου.
“Το νομοσχέδιο είναι κατεπείγον”
«Εγώ δεν θέλησα να έρθει ως κατεπείγον το νομοσχέδιο για να γίνει συζήτηση, όμως, το νομοσχέδιο αυτό είναι κατεπείγον. Πρέπει να αλλάξει άμεσα η δομή επί των οποίων παράγονται οι πολιτικές. Εγώ θέλησα, στο πλαίσιο του δυνατού, να δώσω όλο το χρόνο και προσπάθησα να δώσω χρόνο και στη διαβούλευση, η οποία ολοκληρώνεται την Τετάρτη», είπε ο κ. Γεραπετρίτης, σημειώνοντας μάλιστα ότι το νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος είναι βασικό στοιχείο του προγράμματος του κυβερνώντος κόμματος που είναι γνωστό εδώ και αρκετό καιρό.
«Ήταν η μεγαλύτερη πολιτική δέσμευση του προγράμματος μας», είπε χαρακτηριστικά και επέμεινε να αρχίσει η συζήτηση του σχεδίου νόμου στην Επιτροπή.
«Η κυβέρνηση εισηγείται ένα πολύ σημαντικό νομοσχέδιο, το οποίο, σύμφωνα με τους συντάκτες του, φιλοδοξεί να αντιμετωπίσει χρόνιες παθογένειες στην οργάνωση του κράτους, στη γραφειοκρατία που είναι διαχρονικός βραχνάς, αλλά και στην καλή νομοθέτηση», ανέφερε ο πρόεδρος της Επιτροπής, Μάξιμος Χαρακόπουλος, που ζήτησε από την κυβέρνηση να μη γίνει κανόνας αυτό που γίνεται σήμερα και να συνοδεύονται εφεξής τα νομοσχέδια από την έκθεση διαβούλευσης. Ζήτησε, ωστόσο, από την αντιπολίτευση να μην αδικηθεί η ουσία της συζήτησης του νομοσχεδίου με ένα τυπικό διαδικαστικό θέμα.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Για να υλοποιηθούν οι πολιτικές που θα παράγονται, θα υπάρξει διάκριση μεταξύ του πυλώνα της υπηρεσιακής και της πολιτικής διοίκησης. Όπως εξήγησε ο κ. Γεραπετρίτης, θα υπάρξει πολύ σαφής διαχωρισμός του πυλώνα πολιτικής και του πυλώνα υπηρεσιακής διοίκησης, με απολύτως ξεκάθαρους ρόλους και με τρόπο ώστε να μην επικυριαρχεί το πολιτικό πάνω στη διοίκηση.
«Στόχος να διασφαλιστεί η συνέχεια του κράτους, με μια διοίκηση η οποία δεν θα εξαρτάται από την πολιτική διοίκηση, δεν θα υπηρετεί πολιτικές κατευθύνσεις και δεν θα ελέγχεται από πολιτικά κέντρα εξουσίας», είπε ο υπουργός Επικρατείας και διευκρίνισε ότι, στο πλαίσιο αυτό, ο πυλώνας πολιτικής εκκινεί από τους υπουργούς, τους αναπληρωτές υπουργούς, τους υφυπουργούς, τους γενικούς και ειδικούς γραμματείς, τους θεματικούς γραμματείς, και εκεί εξαντλείται η πολιτική διοίκηση. Ο δεύτερος πυλώνας είναι η υπηρεσιακή διοίκηση, στην οποία εντάσσονται πρόσωπα μη πολιτικά που έχουν ενταχθεί στη δημόσια διοίκηση μέσω των διαδικασιών που προβλέπονται από το Σύνταγμα, μέσω του ΑΣΕΠ.
Δημόσια Διοίκηση
«Δεν θα υπάρχει καμία οργανική εξάρτηση στη διοίκηση από την πολιτική ηγεσία. Στην οργανική αυτή της υπηρεσιακής διοίκησης θα προΐσταται υπηρεσιακός γενικός γραμματέας ο οποίος θα είναι πρόσωπο που προέρχεται από τη δημοσιοϋπαλληλία, θα έχει επιλεγεί μέσα από διαδικασίες ΑΣΕΠ», είπε ο Γιώργος Γεραπετρίτης και υπογράμμισε πως «ήταν παθογένεια η όσμωση που υπήρξε μέχρι σήμερα στη δημόσια διοίκηση και που οδήγησε και σε φαινόμενα πελατειακού χαρακτήρα και σε φαινόμενα αδιαφάνειας».
Με βασικό σκοπό την αποπολιτικοποίηση της διοικητικής λειτουργίας του κράτους, η κυβέρνηση προχωρά, είπε ο επισπεύδων υπουργός, στη θεμελιώδη αναβάθμιση του υπηρεσιακού διοικητικού γραμματέα, στον οποίο θα συγκεντρώνονται όλα τα κομμάτια που σχετίζονται με το προσωπικό του υπουργείου, όλα τα κομμάτια που έχουν να κάνουν με τα οικονομικά, αλλά και όλα εκείνα τα ζητήματα που σχετίζονται με το συντονισμό των δημοσίων πολιτικών του κάθε υπουργείου, μεταξύ των θεματικών γενικών γραμματέων.
«Στην πραγματικότητα, γίνεται μεταφορά διοικητικής ύλης, θα είναι η μεταφορά μιας ύλης υψηλής πολιτικής ευαισθησίας», είπε ο υπουργός και επισήμανε ότι οι διαγωνισμοί θα διεξάγονται στο επίπεδο του υπηρεσιακού γενικού γραμματέα, το προσωπικό θα εξελίσσεται μόνο με την παρακολούθηση του υπηρεσιακού διοικητικού γραμματέα. Εν κατακλείδι, όλα τα λειτουργικά ζητήματα ενός υπουργείου θα είναι αρμοδιότητα του υπηρεσιακού γενικού γραμματέα. «Στόχος να αφαιρεθούν εστίες διαφθοράς που πιθανώς ελλοχεύουν στα ζητήματα αυτά», είπε ο κ. Γεραπετρίτης.
«Για την αποπολιτικοποίηση της δημόσιας διοίκησης, η μεγάλη ύλη της δημόσιας διοίκησης θα πρέπει να εκτελείται από τους ίδιους τους δημοσίους υπαλλήλους. Κατά κανόνα, λοιπόν, όλες οι ατομικές διοικητικές πράξεις περιέρχονται, ως αρμοδιότητα, στο επίπεδο του γενικού διευθυντή της οικείας δημόσιας υπηρεσίας. Επίσης, θα αναβαθμιστεί η δημόσια διοίκηση καθώς της αποδίδεται μεγάλη εμπιστοσύνη γιατί εκεί θα παράγεται το διοικητικό έργο, με συγκεκριμένους χρόνους, για την εκτέλεση διοικητικών πράξεων, ενώ παρέχονται και κίνητρα στους γενικούς διευθυντές για να εκπληρούν τους στόχους εντός των τασσομένων προθεσμιών», δήλωσε ο υπουργός.
Ο κ. Γεραπετρίτης χαρακτήρισε σοβαρή μεταρρυθμιστική προσπάθεια ότι το 80% της ύλης μεταφέρεται στη διοικητική ιεραρχία. «Στον υπουργό και στην ιεραρχία παραμένει ο στρατηγικός σχεδιασμός των πολιτικών και η έκδοση των κανονιστικών πράξεων της διοίκησης, δηλαδή, των πράξεων που εκδίδονται μετά τη νομοθετική εξουσιοδότηση από τη Βουλή», είπε.
Νομοθέτηση
Αναφορικά με το σύστημα νομοθέτησης, ο υπουργός είπε ότι με το νομοσχέδιο γίνεται σοβαρή προσπάθεια να υπάρξουν διαδικασίες τυποποιημένες στην παραγωγή νομοσχεδίων.
Έτσι, πέρα από τους κανόνες καλής νομοθέτησης που προϊσχύουν, εισάγεται καινοτομία με τη δημιουργία μιας νέας δημόσιας αρχής, μιας γενικής γραμματείας η οποία θα είναι Γενική Γραμματεία Καλής Νομοθέτησης και Νομοτεχνικής. Η σκέψη είναι να αξιοποιούνται εξειδικευμένοι επιστήμονες. Στόχος η βελτιστοποίηση της νομοθέτησης.
Παρακολούθηση κυβερνητικού έργου
Το νέο σύστημα απαιτεί σύμπραξη των κεντρικών δομών της κυβέρνησης και των υπουργείων. Γι΄αυτό, όπως είπε ο υπουργός, εισάγεται νέο σύστημα παρακολούθησης του κυβερνητικού έργου και αυτό θα ανατεθεί στην Προεδρία της Κυβέρνησης. Οι υπουργοί και ολόκληρη η πολιτική ιεραρχία εξακολουθεί να έχει την πλήρη αρμοδιότητα στην παραγωγή των αναγκαίων κανόνων δικαίου και την υλοποίηση των αναγκαίων ενεργειών. Θα υπάρχει, όμως, κεντρικό ολοκληρωμένο σύστημα προηγμένης τεχνολογίας και σε αυτό θα εντάσσονται οι στόχοι, οι αναγκαίες δράσεις και τα χρονοδιαγράμματά τους. Με τον τρόπο αυτό, και ο πρωθυπουργός και οι καθ ύλην αρμόδιοι υπουργοί θα παρακολουθούν ποια είναι η εξέλιξη κάθε ύλης και έργου του υπουργείου. Θα υπάρχει και σύστημα έγκυρης προειδοποίησης για τυχόν καθυστερήσεις.
Διαφάνεια
Ο κ. Γεραπετρίτης επισήμανε εξάλλου ότι με το νομοσχέδιο εισάγεται η Ενιαία Αρχή Διαφάνειας που ενσωματώνει τους πολυδιάσπαρτους οργανισμούς ελέγχου. Η νέα Αρχή θα είναι ανεξάρτητη από την πολιτική ηγεσία και θα λειτουργεί στο πλαίσιο νέων δομών ηλεκτρονικού, κυρίως, ελέγχου. Θα ελέγχεται από τη Βουλή και θα παράγεται από τη Βουλή.