Πόσο εύκολο είναι να είσαι γυναίκα, επιχειρηματίας και μητέρα; Σε αυτό (και σε πολλά άλλα) αναφέρθηκε η Μαρέβα Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη, όταν βρέθηκε στο βήμα του συνεδρίου «Eighth Sustainability Summit for SE Europe & the Mediterranean – Re-inventing green leadership: Collectivity vs fragmentation?» του Economist Impact.
Η Μαρέβα Γκραμπόφσκι Μητσοτάκη δεν είναι μόνο σύζυγος του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη. Είναι ιδρύτρια της Mare Studio και της Endeavor και συνιδρύτρια της Zeus + Dione. Αποκάλυψε, μιλώντας στο συνέδριο του Economist, ότι παλιότερα επέκρινε τον σύζυγό της για τις αποφάσεις του και δεν έκρυψε ότι της είναι… δύσκολο να είναι το δεύτερο βιολί.
Όταν κατά τη διάρκεια της συζήτησης η Μαρέβα Γκραμπόφσκι κλήθηκε να σχολιάσει τη φράση του Μάο Τσι-Τουνγκ: «Οι γυναίκες κρατάνε το μισό του ουρανού» και το ρόλο της ως σύζυγος του πρωθυπουργού, απάντησε: «Δεν παρεμβαίνω στα τού πρωθυπουργού. Είναι πολύ δύσκολο για εμένα έχοντας ένα τέτοιο υπόβαθρο στα οικονομικά και στους οικονομικούς θεσμούς να είμαι το δεύτερο βιολί. Όμως, όταν αποφασίσεις να παίξεις αυτόν τον ρόλο πρέπει να τον κρατήσεις και να παραμείνεις στο παρασκήνιο.
Είναι πιο πολύπλοκο όταν είσαι ο πρωταγωνιστής. Όταν είσαι ο μαέστρος.
Παλαιότερα επέκρινα πολύ τον σύζυγό μου γιατί κάνει το ένα ή το άλλο, αλλά όταν είσαι μέσα στα πράγματα, όταν είσαι ο μαέστρος μιας ορχήστρας τότε βλέπεις ότι είναι περίπλοκα. Όταν είσαι έξω εύκολα κρίνεις, αλλά όταν είσαι μέσα τότε αυτό είναι δύσκολο».
Η κα Γκραμπόφσκι Μητσοτάκη αναφέρθηκε και στους πολλαπλούς ρόλους που καλείται να ανταπεξέλθει σήμερα η γυναίκα, μεταξύ αυτών της επιχειρηματικότητας και της οικογένειας. Όπως σημείωσε, η επιχειρηματικότητα απαιτεί φιλοδοξία, επιμονή, υπομονή αλλά και σωστή συμβουλευτική (mentoring) από ειδικούς, ενώ για την ηγεσία τόνισε ότι πρέπει να κινείται με βάση την αξιοκρατία.
«Αν μια γυναίκα είναι ικανή πρέπει να προοδεύσει», επεσήμανε και συμπλήρωσε ότι «πρέπει να θεσμοθετηθούν πολιτικές που θα βοηθήσουν τις γυναίκες. Ο ρόλος της μητέρας και η εργασιακή ιδιότητα είναι πολύ δύσκολο να συνδυαστούν. Κάποιες φορές οι γυναίκες επιλέγουν οικογένεια ή καριέρα. Χρειάζονται κίνητρα και υποστήριξη. Στο πλαίσιο αυτό, οι κυβερνητικές πολιτικές είναι εξαιρετικά σημαντικές».
Η Μαρέβα Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη αναφέρθηκε και στον επιτυχημένο ρόλο της Endeavor λέγοντας χαρακτηριστικά: «Ίδρυσα την Endeavor το 2013. Πλέον, δεν είμαι κομμάτι αυτής. Μπορώ να πω ότι είναι από τις πιο επιτυχημένες ΜΚΟ στην Ελλάδα. Επικεντρώνεται στον αντίκτυπο της επιχειρηματικότητας. Ήταν μια ΜΚΟ που χρειαζόταν για την ελληνική πραγματικότητα, διότι η Ελλάδα δεν διέθετε έναν οργανισμό που να επικεντρώνεται στην προώθηση της επιχειρηματικότητας και να μπορεί να δημιουργήσει μια κλιμάκωση επιχειρηματιών δημιουργώντας βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας. Η Endeavor δημιούργησε τα εργαλεία που βοήθησαν τις επιχειρήσεις να αναπτυχθούν».
Εστιάζοντας στην επιχειρηματικότητα, υπογράμμισε ότι θα πρέπει να διδάσκεται στα παιδιά πώς να χρησιμοποιούν σωστά τα εργαλεία. Όπως είπε, τα παιδιά θα είναι πιο επιτυχημένα εάν μάθουν από μικρά να σκέφτονται σε μία επιχειρηματική κατεύθυνση.
Στη συνέχεια ανέφερε ότι πρέπει να δίνονται κίνητρα (φορολογικά, οικονομικά κ.ά.) τόσο στην περιφέρεια όσο και στα αστικά κέντρα ώστε να μπορούν να υλοποιούνται με επιτυχία οι επιχειρηματικές ιδέες. Ιδιαίτερη μνεία έκανε στην ανάγκη στήριξης της επιχειρηματικής πορείας των γυναικών. Σύμφωνα με την ίδια, ο ρόλος της κυβέρνησης σε όλο αυτό το οικοσύστημα είναι πολύ σημαντικός.
Ερωτηθείσα για τους νέους που έφυγαν από τη χώρα την περίοδο της οικονομικής κρίσης απάντησε ότι «υπήρχε φυγή ταλέντων, λόγω του πολιτικού περιβάλλοντος κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Αυτοί οι επιχειρηματίες ανακάμπτουν και επανέρχονται στη χώρα για διάφορους λόγους».
Όπως εξήγησε η κα Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη «τώρα μπορεί κανείς να ζήσει καλύτερα στην Ελλάδα. Τώρα υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με το παρελθόν. Αν κάποιος έχει μια ιδέα, υπάρχουν αρκετά χρηματοδοτικά εργαλεία στην Ελλάδα για την υλοποίησή της. Η εγχώρια επιχειρηματικότητα ανθεί. Υπάρχει οικονομική και πολιτική σταθερότητα, διότι αυτό έλειπε. Όταν κάποιος αισθάνεται ότι υπάρχει οικονομική και πολιτική σταθερότητα στη χώρα του επανέρχεται. Δεν υπάρχει καλύτερο μέρος. Τα πράγματα πάνε καλύτερα».