Οι συνομιλίες για εκκρεμή ζητήματα στις ελληνοαλβανικές σχέσεις άνοιξαν με πρωτοβουλία του ‘Ελληνα υπουργού Εξωτερικών σε τακτικές συναντήσεις του με τον κ. Μπουσάτι, τον Νοέμβριο του 2017 στην Κρήτη και στη συνέχεια στα τέλη Ιανουαρίου του 2018 στην Κορυτσά. Εκεί, σύμφωνα με κοινό ανακοινωθέν, των δύο υπουργείων Εξωτερικών, σημειώθηκε ουσιαστική πρόοδος.
Ο κ. Κοτζιάς, μετά, θα αναχωρήσει για τη Βιέννη, όπου αύριο θα έχει την τριμερή συνάντηση για το ονοματολογικό της πΓΔΜ με τον ομόλογό του Νικόλα Ντιμιτρόφ και τον προσωπικό απεσταλμένο του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς. Υπενθυμίζεται ότι την Τετάρτη ο Νικολά Ντιμιτρόφ με νέες εμπρηστικές δηλώσεις έριξε λάδι στην φωτιά για το θέμα της ονομασίας. Εμφανίστηκε αντίθετος σε ένα ενδεχόμενο ενωμένο όνομα, αμετάφραστο.
Σε συνέντευξή του σε τηλεοπτικό σταθμό των Σκοπίων, κληθείς να σχολιάσει αν η χώρα θα μπορούσε να αποδεχτεί μία πρόταση για ένα ενωμένο όνομα αμετάφραστο, π.χ. “GornaMakedonija”, ο Ντιμιτρόφ ανέφερε, ότι ο γεωγραφικός προσδιορισμός που θα μπορούσε να αποδεχτεί η ΠΓΔΜ στην ονομασία της «δεν μπορεί να είναι αναξιοπρεπής». «Πρακτικά, το όνομά μας δεν υπάρχει σε ένα ενωμένο όνομα. Ούτε, πάλι, το ενωμένο είναι σύνθετο όνομα», πρόσθεσε. Κάπου εδώ ενώ να σημειωθεί ότι βασικό στοιχείο των ελληνικών προτάσεων είναι η σύνθετη ονομασία, στη σλαβική γλώσσα και αμετάφραστη.
“Οι “Μακεδόνες” πρέπει να είναι “Μακεδόνες” που μιλούν την “μακεδονική” γλώσσα”
Ακόμη, ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ σημείωσε ότι το ζήτημα της εθνικής ταυτότητας δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης για τα Σκόπια. «Νομίζω ότι η ουσία του συμβιβασμού, εφόσον είναι εφικτός, είναι σε δύο πυλώνες. Ο ένας πυλώνας είναι ότι οι “Μακεδόνες” πρέπει να είναι “Μακεδόνες” που μιλούν την “μακεδονική” γλώσσα, γιατί ο φόβος (μας) από τη συγκεκριμενοποίηση του ονόματος “Μακεδονία” με έναν προσδιορισμό θα είναι αδύνατον να καλυφθεί. Αυτός ο φόβος θα πρέπει να καλυφθεί καταλλήλως, ώστε εμείς γενικά να μπορέσουμε να ανοιχτούμε σε έναν γεωγραφικό προσδιορισμό» πρόσθεσε.
“Έπρεπε να μετονομαστεί το αεροδρόμιο και ο δρόμος ακόμα και αν δεν γίνονταν οι διαπραγματεύσεις”
Κληθείς να σχολιάσει την κριτική που ασκεί η αντιπολίτευση στην κυβέρνηση της ΠΓΔΜ ότι η μετονομασία του αεροδρομίου των Σκοπίων και του κεντρικού αυτοκινητοδρόμου της χώρας συνιστούν υποχώρηση προς την Ελλάδα, ο Ντιμιτρόφ ανέφερε ότι οι κινήσεις αυτές θα έπρεπε να γίνουν ακόμα και αν δεν υπήρχε το θέμα του ονόματος. «Για το παρελθόν θα συζητάμε; Με αυτό θα μείνουμε; Με τους μύθους για το ποιος έχει τις πιο ένδοξες ήττες; Ή θα προσπαθήσουμε να λύσουμε τα προβλήματα για να εξασφαλίσουμε το παρόν και το μέλλον; Ιδιαίτερα από τη στιγμή που την υπεράσπιση της ταυτότητας την φέραμε σε ένα πεδίο που η άλλη πλευρά προηγείται με 99-1, από την άποψη της δυτικής σκέψης, της φιλοσοφίας. Ανοίξτε καμιά εγκυκλοπαίδεια. Δεν υπήρχαν έθνη εκεί. Αυτός ο κόσμος είχε τέτοια κουλτούρα, αυτή ήταν η γλώσσα αυτού του πολιτισμού, τα αρχαία ελληνικά» σημείωσε ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ.
Ντιμιτρόφ: Η γλώσσα είναι “μακεδονική” και εμείς “Μακεδόνες”
Πρόσθεσε ότι το πρόβλημα σχετικά με τον τρόπο που θα κατονομάζεται η γλώσσα και η υπηκοότητα περιπλέχθηκε και επιβαρύνθηκε από την πολιτική “εξαρχαϊσμού” της προηγούμενης κυβέρνησης της ΠΓΔΜ (σ.σ. του Νίκολα Γκρούεφσκι). «Η δική μας γλώσσα είναι αναμφίβολα σλαβική. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάγεται στην ομάδα των νοτιοσλαβικών γλωσσών. Εμείς, μέσω της πολιτικής του εξαρχαϊσμού, επιχειρήσαμε να ενισχύσουμε τη ρίζα, για ποιους λόγους η γλώσσα είναι “μακεδονική” και εμείς “Μακεδόνες”, γεγονός που μας έφερε σε ένα ευάλωτο πεδίο, επειδή αυτός είναι ο κόσμος του ελληνικού πολιτισμού. Ο κόσμος των εθνών, της δημιουργίας των εθνών κλπ είναι πολύ πιο πρόσφατος – τον 18ο, 19ο και στις αρχές του 20ου αιώνα. Έτσι, όταν με το άγαλμα του Αλέξανδρου προσπαθείτε να υπερασπιστείτε την ταυτότητα, δημιουργείτε πολύ μεγαλύτερη αντίσταση εκεί όπου θα έπρεπε να δώσουμε τα χέρια» είπε ο Ντιμιτρόφ.
Και η Ελλάδα θέλει λύση
Ερωτηθείς αν εκτιμά πως η Ελλάδα ενδιαφέρεται πραγματικά για την λύση του προβλήματος, ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ ανέφερε ότι και η Ελλάδα έχει τη βούληση για την εξεύρεση λύσης. Σημείωσε, ακόμα, ότι και οι δύο πλευρές πληρώνουν ήδη το πολιτικό κόστος από το άνοιγμα αυτού του προβλήματος και έχουν επενδύσει πολιτικά στην επίλυσή του, ενώ τόνισε ότι η Ελλάδα έχει μακροπρόθεσμο στρατηγικό συμφέρον να είναι η ΠΓΔΜ στενός σύμμαχός της, μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, γιατί «γείτονες είμαστε και γείτονες θα μείνουμε». «Αν δεν υπάρξει μία κατάληξη που θα καλύπτει και τις δικές μας βασικές ανησυχίες, και τις δικές τους ανησυχίες, τότε δεν θα υπάρξει όφελος και θα μείνουμε μόνο με το πολιτικό κόστος. Άρα, νομίζω ότι και εκεί (σ.σ. στην Ελλάδα) υπάρχει ενδιαφέρον για λύση» πρόσθεσε ο Ντιμιτρόφ.
Το Σύνταγμα δεν θα αλλάξει
Σε ερώτηση σχετικά με την ελληνική θέση για αλλαγή του Συντάγματος της ΠΓΔΜ, ο Νίκολα Ντιμιτρόφ ανέφερε ότι αυτή ενδεχομένως οφείλεται στην εμπειρία της ελληνικής πλευράς από τη συμφωνία για τις θαλάσσιες ζώνες με την Αλβανία, η οποία ακυρώθηκε από το Συνταγματικό Δικαστήριο στα Τίρανα. Πρόσθεσε ότι στην περίπτωση της ΠΓΔΜ, το Σύνταγμα ορίζει ότι η κύρωση των διεθνών συμφωνιών που υπογράφει η χώρα γίνεται από την Βουλή, το δε Συνταγματικό Δικαστήριο δεν έχει δικαίωμα να υπεισέλθει και να κρίνει το περιεχόμενο των διεθνών συμφωνιών που έχουν κυρωθεί, αλλά μόνο θέματα που σχετίζονται με τη διαδικασία (αν υπήρχε εξουσιοδότηση για την υπογραφή της συμφωνίας, αν ακολουθήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία για την κύρωσή της κλπ). «Γι’ αυτό πιστεύουμε ότι μία διεθνής συμφωνία που θα κυρωθεί από το κοινοβούλιο είναι η πιο σοβαρή εγγύηση», είπε ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ.
Πρόοδος στις διαπραγματεύσεις
Τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ ανέφερε ότι κατά την τελευταία επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκου Κοτζιά στα Σκόπια, την περασμένη εβδομάδα, «σημειώθηκε πρόοδος» στις διαπραγματεύσεις για την εξεύρεση λύσης στο ζήτημα της ονομασίας και εξέφρασε την εκτίμηση ότι στο νέο γύρο διαπραγματεύσεων που θα διεξαχθεί στις 30 Μαρτίου, στην Βιέννη, οι δύο χώρες «θα μπορούσαν να προχωρήσουν μπροστά».
