Χαμηλά θέτει η Αθήνα τον πήχη των προσδοκιών για τη συνάντηση Κυριάκου Μητσοτάκη – Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, η οποία θα πραγματοποιηθεί αύριο, Τρίτη 24 Σεπτεμβρίου.
Οι δύο ηγέτες Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να κάνουν μία επισκόπηση της προόδου που έχει σημειωθεί από την έναρξη του πολιτικού διαλόγου μέχρι σήμερα, στη σκιά και των πρόσφατων προκλήσεων της γείτονος, που συνιστούν ένα… “ναρκοθετημένο” περιβάλλον. Πιο χαρακτηριστική, το σκηνικό έντασης της Τουρκίας στην Κάσο τον περασμένο Ιούλιο, με αφορμή τις έρευνες για την ηλεκτρική διασύνδεση (CGI) Ελλάδας – Κύπρου.
Έχει προηγηθεί εξάλλου πρόσφατα, και η επίθεση του εκπροσώπου του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας ΑΚΡ, Ομέρ Τσελίκ κατά του Έλληνα υπουργού Εθνικής Άμυνας, τον οποίο, στον απόηχο της επίσκεψης του στο Καστελόριζο, τον κατηγόρησε ως… “προβοκάτορα” και ότι συγκαταλέγεται στα “εξτρεμιστικά στοιχεία” στην Ελλάδα, που προσπαθούν να υπονομεύσουν τον ελληνοτουρκικό διάλογο.
Αντίστοιχα, επίθεση δέχτηκε ο κ. Δένδιας και από τον πρόεδρο του τουρκικού κόμματος Εθνικιστικής Δράσης Ντεβλέτ Μπαχτσελί.
Το μήνυμα της Αθήνας
Σύμφωνα με πηγές της Κυβέρνησης, η ελληνική πλευρά συνεχίζει να επενδύει στον ελληνοτουρκικό διάλογο, με προσήλωση στις “κόκκινες γραμμές”. “Καμία υποχώρηση σε ζητήματα κυριαρχίας. Η μόνη διαφορά είναι ο καθορισμός Α.Ο.Ζ. (Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης) και υφαλοκρηπίδας” το μήνυμα της Αθήνας στην Άγκυρα.
Το… “δύσκολο” διακύβευμα
Οι προσδοκίες για τη συνάντηση δεν είναι μεγάλες… Η ελληνική κυβέρνηση δεν αναμένει κάποια ουσιαστική πρόοδο που θα οδηγούσε στο να μπουν άμεσα οι δύο πλευρές σε αυτό το… δύσκολο θέμα της διαφοράς Ελλάδας – Τουρκίας.
Το διακύβευμα τη συνάντησης είναι αν μπορεί να δημιουργήσει έδαφος, ώστε πέραν της συζήτησης για θέματα χαμηλής πολιτικής (Μεταναστευτικό, Πολιτική Προστασία κ.α.) και το χρονοδιάγραμμα για τα επόμενα, καθορισμένα βήματα διαλόγου (Θετική Ατζέντα, ΜΟΕ, Πολιτικός Διάλογος, διεξαγωγή Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας τον Δεκέμβριο στην Άγκυρα), να διερευνηθεί και η πιθανότητα να δοθεί εντολή στους δύο ΥΠ.ΕΞ. να ξεκινήσουν τον διάλογο για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών.
Το να προχωρήσουν σε ουσιαστικές διαβουλεύσεις η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και ο Τούρκος ομόλογος της Μεμέτ Κεμάλ Μποζάι είναι το μεγάλο ζητούμενο της ελληνο-τουρκικής προσέγγισης.
Οι θέσεις Μητσοτάκη προς τον Ερντογάν
Ο πρωθυπουργός προσέρχεται στη συνάντηση έχοντας πλήρη γνώση των δυσκολιών στην προσέγγιση της Ελλάδας με την Τουρκία, απόρροια του τουρκικού αναθεωρητισμού που παραμένει… ζωντανός.
Ωστόσο, όπως δήλωσε πρόσφατα και από τη Θεσσαλονίκη, για την Ελλάδα είναι σημαντικό ότι υπάρχει ηρεμία σε θάλασσα και αέρα, ενώ αναγνώρισε ότι αποτέλεσμα του πολιτικού διαλόγου και της λεγόμενης “θετικής ατζέντας” είναι ότι υπάρχει καλύτερη συνεργασία για τη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος, αλλά και αμοιβαία οφέλη από την χορήγηση της visa express για επίσκεψη Τούρκων πολιτών σε νησιά μας.
Στη συνάντηση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα δώσει έμφαση σε αυτές τις θετικές πτυχές της ελληνοτουρκικής προσέγγισης, παράλληλα όμως αναμένεται να τονίσει ότι η ρητορική περί “γαλάζιας πατρίδας” συνιστά ευθεία αμφισβήτηση κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας και αποτελεί το μεγάλο “αγκάθι” για να μπουν στον πυρήνα της συζήτησης της μεγάλης διαφοράς, της οριοθέτησης δηλαδή υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, θαλασσίων ζωνών δηλαδή, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η συνάντηση δεν θα γίνει στο «Σπίτι της Τουρκίας» στο Μανχάταν, όπως είχε πραγματοποιηθεί πέρσι, αλλά, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, θα πραγματοποιηθεί, εκτός απροόπτου, σε αίθουσα του κεντρικού κτιρίου του ΟΗΕ, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης και όχι.
Μήνυμα στην Τουρκία και από το βήμα του ΟΗΕ
Μήνυμα στην Τουρκία για σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, του Δικαίου της Θάλασσας και για τήρηση των σχέσεων καλής γειτονίας σε ένα κρίσιμο περιβάλλον γεωπολιτικών προσκλήσεων στη γειτονιά μας, αναμένεται να στείλει ο πρωθυπουργός και κατά την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, την Πέμπτη.
Στην ατζέντα του πρωθυπουργού και το Κυπριακό
Το ραντεβού των δύο ηγετών στη Νέα Υόρκη, γίνεται σε ένα μομέντουμ όπου ο ΟΗΕ προωθεί πρωτοβουλίες για την επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό, θέμα που επίσης αναμένεται να βρεθεί στο τραπέζι των συνομιλιών Μητσοτάκη – Ερντογάν.
Το Κυπριακό και το έργο της προσωπικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, αναμένεται να κυριαρχήσουν στις συνομιλίες του πρωθυπουργού με τον Αντόνιο Γκουτέρες, την Πέμπτη.
Ο Γενικός Γραμματέας συνεχίζει να βολιδοσκοπεί την πιθανότητα τριμερούς συνάντησης (Τουρκοκύπριοι – Ελληνοκύπριοι – ΟΗΕ) μέσα στον Οκτώβριο, με την ελληνοκυπριακή πλευρά να έχει απαντήσει θετικά.
Την Τετάρτη 25 Σεπτεμβρίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει διμερή συνάντηση με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη.
Οι επαφές Μητσοτάκη στη Νέα Υόρκη
Στο περιθώριο της Συνόδου, ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί με αρχηγούς κρατών, συλλόγους ομογενών αλλά και επενδυτές.
Μεταξύ άλλων, στην ατζέντα βρίσκονται επαφές με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου και τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, τον πρίγκιπα – διάδοχο του Κουβέιτ Σεΐχης Σαμπάχ Αλ Χαλίντ Σαμπάχ, τον πρόεδρο της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς, τον Πρόεδρο του Παναμά Χοσέ Ραούλ Μουλίνο, τον πρωθυπουργό του Κοσόβου Αλμπίν Κούρτι, τον πρωθυπουργό της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν, τον Πρίγκιπα – Διάδοχο και τον πρωθυπουργό του Μπαχρέιν Σαλμάν μπιν Χαμάντα Αλ Χαλίφα.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163