Για το μείζον θέμα της πολιτικής και όχι μόνο επικαιρότητας με την «εξαφάνιση» των προστατευόμενων μαρτύρων για την υπόθεση Novartis αλλά και για την γρηγορότερη απονομή δικαιοσύνης, την κάλυψη των κενών και το Νόμο Παρασκευόπουλου, μίλησε στο newsit.gr και την Μάγδα Τσέγκου ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κώστας Τσιάρας.
Καμία εμπλοκή του υπουργείου μου στην υπόθεση της Προανακρτικής
Ο υπουργός Δικαιοσύνης μιλά για ένα μεγάλο ζήτημα, ειδικά μετά τις αποκαλύψεις ανωτάτων δικαστικών και μετά από τις μαρτυρίες ανωτάτων δικαστικών και ξεκαθαρίζει: «Σε ότι με αφορά θέλω να σας ξεκαθαρίσω το εξής. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης και εγώ προσωπικά, δεν έχουμε καμία απολύτως εμπλοκή σ’ όλη αυτή τη διαδικασία που αφορά στην υπόθεση Novartis. Είναι μια καθαρά κοινοβουλευτική διαδικασία, η οποία διαλαμβάνεται και εξελίσσεται μέσα στο χώρο του ελληνικού Κοινοβουλίου, με τη συμμετοχή βουλευτών όλων των πολιτικών κομμάτων. Σε αντίθεση με ότι συνέβαινε στο παρελθόν, το Υπουργείο Δικαιοσύνης σήμερα επαναλαμβάνω και εγώ προσωπικά, δεν έχουμε καμία απολύτως εμπλοκή με την εξέλιξη της υπόθεσης Novartis. Θα σας πω χαρακτηριστικά ότι και εγώ ενημερώνομαι για τις όποιες εξελίξεις, μέσα από τα πρακτικά της συγκεκριμένης εξεταστικής προανακριτικής επιτροπής, η οποία γίνεται μέσα στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, χωρίς να υπάρχει καμία απολύτως δική μου πρόθεση εμπλοκής ή συμμετοχής στις εξελίξεις αυτής της υπόθεσης»
Μετά τα πρόσφατα γεγονότα με την μη εμφάνιση των προστατευόμενων μαρτύρων για την υπόθεση αυτή ο Κώστας Τσιάρας συμπεραίνει ότι «η δικαιοσύνη δυστυχώς το προηγούμενο χρονικό διάστημα, είχε εργαλειοποιηθεί».
Αλλαγή στο καθεστώς των προστατευόμενων μαρτύρων
Ο υπουργός Δικαιοσύνης λέει ακόμα ότι πρέπει να συνεχιστεί το καθεστώς, των λεγόμενων «προστατευμένων μαρτύρων», αλλά τονίζει: «Απλώς, εκεί, πρέπει να μπουν κάποια όρια, τα οποία να μας δίνουν τη δυνατότητα να διακρίνουμε, αν οι προστατευόμενοι μάρτυρες λειτουργούν, οικεία βουλήσει, γιατί εδώ είναι το μεγάλο ζήτημα που αφορά στην υπόθεση Novartis, ή αν για διαφορετικούς λόγους, υπαγορεύεται η όποια στάση τους και η όποια κατάθεσή τους για συγκεκριμένα ζητήματα, τα οποία επαναλαμβάνω πολλές φορές είναι, είτε υπό το φως της αμφισβήτησης, υπό τη σκιά μάλλον της αμφισβήτησης, είτε δημιουργούν μείζονα απότοκα προβλήματα – συνέπειες, για τα οποία η ελληνική κοινωνία αισθάνεται ένα πολύ μεγάλο προβληματισμό».
Νοοτροπία Μαδούρο δείχνουν τα λεγόμενα Πολάκη για την δικαιοσύνη
«Όταν υπάρχει ένα σημαίνον πολιτικό στέλεχος, το οποίο λέει ότι: «Έπρεπε να αλλάξουν ακόμα και τις συνταγματικά κατοχυρωμένες ανεξάρτητες αρχές», και όταν από την άλλη πλευρά ισχυρίζεται ότι την επόμενη φορά που θα ρθούμε, θα πάρουμε τρεις, τέσσερις χιλιάδες δικούς μας δικαστές, για να μπορούμε να κάνουμε ότι θέλουμε στο χώρο της δικαιοσύνης, επαναλαμβάνοντας μια πρακτική, η οποία νομίζω ότι πρέπει να είναι απορριπτέα από κάθε δημοκράτη, από κάθε πολίτη, ο οποίος αισθάνεται ότι η δημοκρατία είναι η αρχή και το τέλος μιας σοβαρής ευνοούμενης πολιτείας, αντιλαμβάνεστε ότι δεν υπάρχει χώρος για να γίνει οποιοδήποτε σχόλιο. Το σχόλιο το αφήνουμε στην κρίση όσων ενδεχομένως μας ακούνε και όσων αντιλαμβάνονται τι κινδύνους μπορεί να δημιουργεί μια τέτοια νοοτροπία. Είναι η νοοτροπία Μαδούρο, είναι η νοοτροπία απολυταρχικών καθεστώτων, είναι η νοοτροπία κάποιων εποχών, που δυστυχώς για αυτούς και ευτυχώς για την κοινωνική πραγματικότητα-όχι μόνο της Ελλάδος αλλά όλου του κόσμου-βρίσκεται πλέον πολύ μακριά στο παρελθόν, σχεδόν στα όρια της ιστορικής λήθης».
Η διαμεσολάβηση και πότε θα εφαρμοστεί και η επιμόρφωση των δικηγόρων
Ο υπουργός Δικαιοσύνης, αναφέρθηκε στο παράδειγμα της Ιταλίας που ψήφισε και έκανε νόμο του κράτους τη διαμεσολάβηση το 2010. Εξηγεί: «Θα σας πω ότι εκείνη την περίοδο υπήρξε μια πολύ μεγάλη γενικευμένη αντίδραση και μάλιστα, ο νομικός κόσμος, οι δικηγόροι της Ιταλίας, έκαναν μία αποχή, η οποία διήρκησε σχεδόν δύο χρόνια. Θέλετε να ξέρετε ποια είναι σήμερα η πραγματικότητα; Στην Ιταλία περισσότερες από 250.000 χιλιάδες υποθέσεις το χρόνο, λύνονται πλέον με τη διαδικασία της διαμεσολάβησης. Έχει αποφορτιστεί σχεδόν κατά 40% τα εκατό η δικαστική ύλη».
Και συνεχίζει: «Ψηφίσαμε ένα νομοσχέδιο, το οποίο προβλέπει όλους τους όρους και όλες τις προϋποθέσεις, προκειμένου αυτός ο θεσμός να ενταχθεί και στην κουλτούρα και στην πραγματικότητα της ελληνικής κοινωνίας. Παρόλα αυτά χρειάζεται πολύ μεγάλη προσπάθεια, ήδη από τις 15 Ιανουαρίου, οι οικογενειακές υποθέσεις έχουνε ενταχθεί στη διαδικασία της διαμεσολάβησης και από τις 15 Μαρτίου οι υποθέσεις του Πολυμελούς Πρωτοδικείου, όσες υποθέσεις εν πάσει περιπτώσει αφορούν μέχρι κάποιο συγκεκριμένο, πάνω από κάποιο συγκεκριμένο ποσό, θα μπορούν να ενταχθούν σε αυτή τη διαδικασία. Από τις 15 Μαρτίου πλέον θα μπορεί να είναι σε εφαρμογή για όλες τις υποθέσεις που έχουν προβλεφθεί στο νομοσχέδιο. Η πρόθεσή μου είναι να εξετάσουμε και τις άλλες εναλλακτικές μορφές απονομής της δικαιοσύνης. Παραδείγματος χάριν η διαιτησία που είναι μια άλλη δυνατότητα, η οποία παρέχεται με αυτόν τον τρόπο. Θέλω να πιστεύω ότι θα έχουμε τη δυνατότητα να τη νομοθετήσουμε μέχρι το τέλος του χρόνου. Η ποινική διαμεσολάβηση, η οποία και αυτή προϋποθέτει μια διαφορετική κουλτούρα, πρέπει να ενταχθεί στο Ελληνικό δικαιικό σύστημα».
Για το θέμα της επιμόρφωσης των δικηγόρων ο υπουργός Δικαιοσύνης αναφέρει: «Αυτό είναι μια ανοιχτή διαδικασία που αφορά σε οποιονδήποτε πολίτη έχει ένα πτυχίο, ενδεχομένως τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, μπορεί μέσα από μια ειδική διαδικασία επιμόρφωσης, να γίνει διαμεσολαβητής. Αυτό που φροντίσαμε να κάνουμε, είναι να αυστηροποιήσουμε και να κάνουμε συγκεκριμένα τα κριτήρια, μέσα από τα οποία με εξετάσεις κανείς, θα μπορεί να παίρνει τον τίτλο του διαμεσολαβητή».
Οι καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης και πως θα αντιμετωπιστούν
«Δεν υπάρχει αμφιβολία», λέει ο κ. Τσιάρας, «ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει ο χώρος της δικαιοσύνης, είναι οι καθυστερήσεις στο χρόνο της απονομής της. Και αυτό στο τέλος της ημέρας δυστυχώς το εισπράττουν οι Έλληνες πολίτες, ως μια, αν θέλετε παθογένεια της ελληνικής πολιτείας και ενδεχομένως σαν ένα ζήτημα, το οποίο και τους εξοργίζει και τους δημιουργεί ανασφάλεια και τους δημιουργεί προβληματισμό, και προφανώς επιστρέφει σε μια αδυναμία της ελληνικής πολιτείας, να απαντήσει σε μια χρόνια παθογένεια».
Και συνεχίζει: «Αν πρέπει να αναλύσουμε το χώρο της δικαιοσύνης, νομίζω ότι θα συμφωνήσουμε πως τρεις είναι οι βασικοί πυλώνες: ο ένας πυλώνας είναι οι άνθρωποι (δικαστικοί λειτουργοί, συν-λειτουργοί) και βεβαίως όλο το προσωπικό. Μιλάω δηλαδή για τους δικαστές, για τους δικηγόρους, για τους δικαστικούς υπαλλήλους. Ο δεύτερος πυλώνας είναι: οι υποδομές, είναι τα κτίρια και ότι υπάρχει και ο τρίτος πυλώνας είναι: οι διαδικασίες. Αν με ρωτήσετε τι μπορούμε να αλλάξουμε άμεσα, προκειμένου να συμπιέσουμε το χρόνο απονομής της δικαιοσύνης, φαντάζομαι ότι τουλάχιστον με την κοινή λογική θα συμφωνήσουμε, ότι αυτό που μπορεί να αλλάξει είναι οι διαδικασίες. Και εκεί επιχειρούμε ειδικά το τελευταίο χρονικό διάστημα, να κάνουμε και τις απαραίτητες παρεμβάσεις, νομοθετικές ή γενικότερα πολιτικές παρεμβάσεις, προκειμένου να υπάρξει μια αν θέλετε διαφοροποίηση και ένας εκσυγχρονισμός στην όλη λειτουργία της δικαιοσύνης. Πώς μπορεί λοιπόν να αλλάξει ο χρόνος της απονομής της δικαιοσύνης; Αν μπορέσουμε να φέρουμε όλες τις νέες τεχνολογίες στο χώρο της δικαιοσύνης (ψηφιοποίηση, ηλεκτρονική απομαγνητοφώνηση), συστήματα τα οποία μπορούν να τρέξουν και να καταγράψουν όλα όσα διαλαμβάνονται στο χώρο των δικαστηρίων, προκειμένου να μπορούμε σιγά, σιγά να αυτοματοποιήσουμε τις διαδικασίες και βεβαίως οι εναλλακτικές μορφές τις οποίες αναφερθήκαμε νωρίτερα, διαμεσολάβηση, διαιτησία, ποινική διαμεσολάβηση. Η προσπάθεια που γίνεται το τελευταίο χρονικό διάστημα, είναι να εξελίξουμε και να φέρουμε, όπως σας είπα και νωρίτερα, όλες τις νέες τεχνολογίες στο χώρο της δικαιοσύνης κυρίως με την ψηφιοποίηση. Υπάρχει το πρόγραμμα ΟΣΔΥΠΠ, που είναι το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης πολιτικών και ποινικών υποθέσεων, που πιλοτικά έτρεξε το προηγούμενο χρονικό διάστημα, για την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, τον Πειραιά και τη Χαλκίδα. Βρισκόμαστε στην ολοκλήρωση του διαγωνισμού, προκειμένου να επεκταθεί σε όλα τα δικαστήρια της χώρας, σ’ όλη την Ελλάδα, για να ξέρετε που βρισκόμαστε».
Ο υπουργός Δικαιοσύνης, λέει ότι μετά από συνεννόηση με το υπουργείο Εσωτερικών «φέτος θα έχουμε και ικανό αριθμό προσλήψεων δικαστικών υπαλλήλων. Θα δημιουργούμε τις 65 νέες οργανικές θέσεις δικαστών, με το νέο νομοσχέδιο που πρόκειται να ψηφίσουμε σε λιγότερο από τρεις, τέσσερις εβδομάδες στο ελληνικό Κοινοβούλιο και σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό θεραπεύουμε προβλήματα τα οποία υπάρχουν, από την έλλειψη προσωπικού, ανθρώπων, στο χώρο της δικαιοσύνης. Και στους δικαστές και στους δικαστικούς υπαλλήλους…»
Λύση στο θέμα των κτιριακών εγκαταστάσεων
«Αποκορύφωμα είναι τα δικαστήρια του Πειραιά. Προσπαθούμε να δώσουμε λύση εκεί, μέσα αν θέλετε από μια συμφωνία με τους παράγοντες της τοπικής κοινωνίας και νομίζω ότι βρισκόμαστε σε ένα από τα τελικά στάδια. Θέλω να το πιστεύω αυτό και κρατώ την επιφύλαξη για διαφορετικούς λόγους αλλά θέλω να το πιστεύω αυτό, διότι στην τελική μας συμφωνία για τους χώρους που μπορεί να είναι υποψήφιοι, προκειμένου να στεγαστεί το νέο δικαστικό μέγαρο του Πειραιά, νομίζω ότι ακολουθεί μια μελέτη, την οποία ήδη έχουμε προγραμματίσει, η οποία κατά κάποιον τρόπο θα μας υποδείξει, ποιος είναι ο καταλληλότερος εξ’ αυτών των τριών χώρων, για να ικανοποιήσει τις ανάγκες, μια πολύ μεγάλης πόλης όπως είναι σήμερα ο Πειραιάς, και η οποία πρέπει να αντιμετωπίσει μια εντελώς διαφορετική πραγματικότητα. Μελετώνται τρεις χώροι, είναι η Ράλλειος που είναι στο κέντρο του Πειραιά, είναι ο χώρος των παλαιών τελωνείων και είναι και το εργοστάσιο του Κεράνη που είναι δίπλα στο γήπεδο του Ολυμπιακού, δίπλα στο στάδιο Καραϊσκάκη».
Ο υπουργός Δικαιοσύνης εξηγεί ότι όσον αφορά στην Αθήνα αλλά και άλλες πόλεις «…είναι πολλά τα δικαστικά μέγαρα, τα οποία είναι απαξιωμένα και πολλές οι πόλεις οι οποίες έχουν ανάγκη ενός νέου δικαστικού μεγάρου. Ήδη δρομολογείται η διαδικασία μέσω ΣΔΙΤ για να γίνει νέο δικαστικό μέγαρο στο Ηράκλειο, για να γίνει νέο δικαστικό μέγαρο στη Χαλκίδα, για να γίνει στο Κιλκίς νέο δικαστικό μέγαρο και βεβαίως απαντάμε από τη δική μας πλευρά σε αιτήματα των προϊσταμένων των δικαστηρίων ανά την Ελλάδα, προκειμένου είτε να υπάρχει μια ανακαίνιση, μια αναμόρφωση των δικαστικών μεγάρων, είτε να υπάρξουν ενδεχομένως διάφορες παρεμβάσεις, όπως είναι η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, κάτι το οποίο το τελευταίο χρονικό διάστημα, προχωράει διότι μας δίνεται η δυνατότητα κυρίως μέσω των Περιφερειών, να ενταχθούν σε ένα αντίστοιχο πρόγραμμα ΕΣΠΑ, και με αυτό τον τρόπο να δημιουργήσουμε τους όρους και τις συνθήκες πραγματικής συντήρησης και πραγματικής ανακαίνισης, δικαστικών μεγάρων σε όλη την Ελλάδα».
Ειδικότερα για την Αθήνα ο κ. Τσιάρας λέει ότι χρειάζεται στην πραγματικότητα ένα εμβληματικό δικαστικό μέγαρο. «…ενδεχομένως θα πρέπει να σκεφτούμε είτε τη δημιουργία ενός Εφετειακού δικαστηρίου χωριστά, είτε ενδεχομένως τη δημιουργία δικαστικού μεγάρου σε ένα άλλο σημείο του λεκανοπεδίου. Αλλά όλα αυτά, νομίζω ότι είναι σε μια εξαιρετικά πρόωρη συζήτηση. Αυτή τη στιγμή κάνουμε ότι μπορούμε για να αντιμετωπίσουμε τις πραγματικές ανάγκες που υπάρχουν για τα κτίρια της Ευελπίδων. Είμαστε, θα σας έλεγα σε καθημερινή συνεργασία και με τον Προϊστάμενο του Πρωτοδικείου και με τον Προϊστάμενο του Εφετείου, για ζητήματα τα οποία αφορούν σε ανάγκες και προβλήματα της καθημερινότητας και νομίζω ότι σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, ανταποκρίνεται σε αυτά τα αιτήματα, και ικανοποιεί αυτές τις ανάγκες».
Τι άλλαξε στο νόμο Παρασκευόπουλου;
«Ο νόμος Παρασκευόπουλου έχει λήξει από τον Αύγουστο του 2019. Ένα από τα ζητήματα τα οποία είχαμε, ήταν το πώς θα αντιμετωπίζαμε την ενσωμάτωση κάποιων άρθρων του νόμου Παρασκευόπουλου στο νέο ποινικό κώδικα. Διότι η προηγούμενη κυβέρνηση, λυπάμαι που θα το πω, φρόντισε σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό ειδικά για το θέμα των υφ’ όρων απολύσεων, να διαμορφώσει νέο ποινικό κώδικα, με τέτοιο τρόπο ώστε να προσχεδιάζεις το λεγόμενο νόμο Παρασκευόπουλο. Άλλωστε, αυτό σας είπα και νωρίτερα, μία από τις βασικές αλλαγές που έπρεπε να κάνουμε στον ποινικό κώδικα, αλλαγές τις οποίες ψηφίσαμε, ήταν ένα από τα τρία νομοσχέδια που ψηφίσαμε, στην πραγματικότητα αφορούσανε στα γενικότερα φαινόμενα, κυρίως της τρομοκρατίας και των εγκληματιών του κοινού ποινικού εγκλήματος. Και βεβαίως αν θα μπορούσε κάποιος να εστιάσει, θα μιλούσε για τις υφ’ όρων απολύσεις, τις οποίες όπως ξέρετε τις αλλάξαμε. Αυξήσαμε καταρχήν το χρόνο της πραγματικής ποινής και βεβαίως από εκεί και πέρα, υπάρχουν ζητήματα, τα οποία σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό, έπρεπε να ικανοποιούν και το περί κοινού δικαίου αίσθημα, αλλά κυρίως να απαντούν σε ένα γενικότερο προβληματισμό, ο οποίος είχε διογκωθεί το τελευταίο χρονικό διάστημα, μιας και βλέπαμε ότι όσοι αποφυλακίζονταν από το νόμο Παρασκευόπουλο κατά βάσιν, ήταν πρωταγωνιστές μιας άλλης εγκληματικής παραβατικής συμπεριφοράς, το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα».
Γιατί επανήλθε το Μονομελές Εφετείο Κακουργημάτων
«Η επαναφορά του Μονομελούς Εφετείου, είχε να κάνει στην πραγματικότητα με συγκεκριμένους λόγους, τους οποίους τους είχα διαπιστώσει από την πρώτη μέρα που βρέθηκα στο Υπουργείο δικαιοσύνης. Αφενός μεν ήταν ένας θεσμός που σχεδόν για δέκα χρόνια είχε αποδώσει πραγματικά. Για ποιο λόγο; Διότι έδινε τη δυνατότητα να συντμήσουμε τους χρόνους απονομής της δικαιοσύνης και να αποσυμφορήσουμε με αυτόν τον τρόπο σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό, θα σας έλεγα το μεγάλο πρόβλημα από τον μεγάλο όγκο που υπάρχει στο χώρο της δικαιοσύνης. Ήταν ένας επιτυχημένος θεσμός, ο οποίος λειτουργούσε και πιστεύω ότι με τον ίδιο τρόπο μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί. Εκτιμώ ότι από την πλευρά του δικαστικού κόσμου, υπήρχε μια γενικότερη άποψη, ότι έπρεπε να επανέλθει, γιατί με αυτόν τον τρόπο, θα μπορούσαμε επαναλαμβάνω να δημιουργήσουμε εντελώς διαφορετικές συνθήκες στο χρόνο απονομής της δικαιοσύνης. Και όταν από τη μια πλευρά τίθεται ως μεγαλύτερο ζήτημα για όλη την ελληνική κοινωνία, ότι καθυστερούμε πάρα πολύ, στους χρόνους απονομής της δικαιοσύνης και από την άλλη διαμαρτυρόμαστε γιατί προσπαθούμε να συντμήσουμε αυτό τον χρόνο, αντιλαμβάνεσθε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια τεράστια αντίφαση. Πρέπει λοιπόν όλοι να καταλάβουμε, ότι το πρόβλημα δεν υπήρξε ποτέ ή εν πάση περιπτώσει δεν υπήρξε εκτεταμένα γιατί ένας δικαστής αποφάσιζε. Αυτή είναι η αλήθεια και αν εν πάση περιπτώσει θέλουμε να εντρυφήσουμε ακόμα περισσότερο στο πώς μπορεί να λειτουργεί το Τριμελές ή το Πενταμελές, λίγο ή πολύ θα καταλήξουμε σε συμπεράσματα, τα οποία δικαιολογούν τη συγκεκριμένη απόφαση και τα οποία σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό, λέω για άλλη μια φορά, νομίζω ότι αιτιολογούν το γιατί έπρεπε να έρθουμε στην επαναφορά του Μονομελούς Εφετείου. Αυτό είναι το ζήτημα».
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163