Οι δανειστές ξεκίνησαν το σκληρό ροκ, πολύ πριν το αναμενόμενο. Η χθεσινή συνεδρίαση του Eurogroup δεν ήταν και πιο ευχάριστη για τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Γιώργο Χουλιαράκη, αφού βρέθηκε αντιμέτωπος με ομοβροντία ερωτήσεων και ενστάσεων από την πλευρά των ομολόγων του.
Και μπορεί στην ελληνική Βουλή ο υπουργός Οικονομικών να έκανε λόγο για καβάτζες και για ταξίδια στην Σαντορίνη με τους φίλους του, ωστόσο χθες το κλίμα που αντιμετώπισε ο κ. Χουλιαράκης δεν προσφερόταν για αστειάκια.
Η πραγματικότητα είναι ότι οι δανειστές θεωρούν ότι η Ελλάδα ξεπέρασε την κόκκινη γραμμή των αντοχών τους και των ανοχών τους και σήκωσαν το γάντι. Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών θα είναι αυτό που εν ολίγοις θα κρίνει και την ένταση των αντιδράσεων που θα υπάρξουν από τους δανειστές.
Στην περίπτωση που το αποτέλεσμα είναι μία μεγάλη σε διαφορά νίκη της ΝΔ είναι σίγουρο ότι οι Ευρωπαίοι θα τραβήξουν το χαλί από την κυβέρνηση. Αν αντίθετα αυτή είναι περιορισμένη τότε θα υπάρξει και άλλη πίστωση χρόνου. Να μην ξεχνάμε ότι το 2014 όταν ο Αντώνης Σαμαράς έχασε τις ευρωεκλογές με κάτι λιγότερο από 4 μονάδες διαφορά, βρήκε μπροστά του τοίχο.
Οι συνθήκες σίγουρα δεν είναι οι ίδιες, η Ελλάδα δεν είναι σε μνημόνιο, αλλά είναι μία οικονομία ευάλωτη, με κλονισμένη εμπιστοσύνη των αγορών και το κυριότερο με μία χώρα ουσιαστικά εκτός αγορών.
Τι είπαν εν πολλοίς χθες οι δανειστές; Ότι το πακέτο των παροχών οδηγεί την χώρα στο να μην πιάσει τον στόχο για το πλεόνασμα. Ότι δηλαδή έχει πει το ΔΝΤ και ο Έλληνας κεντρικός τραπεζίτης Γ. Στουρνάρας.
Η κίνηση αυτή και η έντασή της μάλλον εξέπληξε την Αθήνα που δεν την περίμενε, την ένταση τουλάχιστον, και τώρα καλείται να βρει τρόπους για την καλύτερη δυνατή διαχείριση της κρίσης που αίφνης προέκυψε.
Σίγουρα μέχρι και την άλλη Κυριακή δεν πρόκειται να υπάρξει κάτι άξιο λόγου. Αμέσως μετά όμως η τρόικα επιστρέφει στην Αθήνα και όχι με τις καλύτερες διαθέσεις. Και μπορεί ο πρωθυπουργός να λέει ότι «η Ελλάδα είναι εκτός μνημονίου και διαχειρίζεται η ίδια τις τύχες της», ωστόσο τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι.
Όσο η χώρα είναι εκτός αγορών και όσο είναι σε καθεστώς αυστηρής εποπτείας, μόνο ελεύθερη να κάνει ότι θέλει δεν είναι και μάλιστα με τόσο ανοικτά μέτωπα μπροστά της. Προ ημερών εκπρόσωπος των Βρυξελλών τόνισε ότι ίσως δεν υπάρξει έγκριση για την πρόωρη εξόφληση των δανείων του ΔΝΤ.
Τα μηνύματα έχουν σταλεί πλέον και το μόνο που απομένει είναι η επόμενη επίσκεψη της τρόικας στην Αθήνα που όλα δείχνουν ότι δεν θα έχει καμία απολύτως σχέση με τις τελευταίες επισκέψεις. Ίσως και να θυμίζουν καλοκαίρι του 2014 ή άνοιξη του 2015.
Τι όμως έγινε χθες;
Ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ έκανε σκληρή κριτική στην ελληνική κυβέρνηση εκφράζοντας την ανησυχία του για πιθανή σημαντική απόκλιση από τον δημοσιονομικό στόχο του 2019 λόγω των παροχών και για ανάγκη λήψης διορθωτικών μέτρων με τον προϋπολογισμό του 2020.
«Είχαμε μία σύντομη συζήτηση για την Ελλάδα σχετικά με την ανακοίνωση των μέτρων. Κάποια από αυτά έχουν ήδη εφαρμοστεί και ανησυχούμε. Δεν έχουμε πλήρη αποτίμηση αλλά η προκαταρκτική μας αξιολόγηση δείχνει ότι με αυτά τα μέτρα μπορεί να υπάρξει σημαντική απόκλιση από τον φετινό στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3.5%». Όπως είπε υπάρχει ανησυχία και για τη σύνθεση αυτών των μέτρων «τα οποία δεν είναι φιλικά ως προς την ανάπτυξη».
Ο επικεφαλής του ESM, προσπάθησε λίγο να μετριάσει τις εντυπώσεις λέγοντας ότι δεν υπάρχει ακόμη επίσημη αποτίμηση ότι χάνεται φέτος ο δημοσιονομικός στόχος. Πάντως δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να υπάρξουν αντιρρήσεις από ευρωπαϊκά κράτη αναφορικά με την πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ, ενώ προέβη επίσης σε προειδοποίηση για την αντίδραση της αγοράς ομολόγων.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά: «Η Ελλάδα διατήρησε τον δημοσιονομικό στόχο για φέτος, αλλά υπάρχουν αμφιβολίες από την πλευρά μας αν τα μέτρα τα οποία υιοθετήθηκαν από το ελληνικό κοινοβούλιο τις τελευταίες ημέρες είναι συμβατά με αυτόν τον στόχο. Επί του παρόντος δεν θα έλεγα ότι έχουν αμφισβητήσει τον φετινό δημοσιονομικό στόχο».
Ο Κλ. Ρέγκλινγκ στάθηκε και στην αύξηση του κόστους δανεισμού για την Ελλάδα, λέγοντας πως η αύξηση των κινδύνων σε παγκόσμιο επίπεδο το τελευταίο διάστημα, είναι ορατή και στην Ευρώπη, «για τις χώρες που υπάρχουν ερωτηματικά σχετικά με την οικονομική πολιτική και τις οικονομικές εξελίξεις και ένα παράδειγμα αυτού είναι η Ελλάδα όπου έχουμε δει τα spread να αυξάνονται κατά σχεδόν 50 μονάδες βάσης τις τελευταίες εβδομάδες».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Eurogroup Μάριο Σεντένο, στην εισαγωγικού του τοποθέτηση δήλωσε ότι «η Ελλάδα μας ενημέρωσε για τα προσφάτως ανακοινωθέντα και νομοθετημένα μέτρα τα οποία σχετίζονται με την συμφωνηθείσα δημοσιονομική πορεία». Όπως διευκρίνισε «σκοπεύουμε να τα συζητήσουμε τον Ιούνιο στο πλαίσιο της 3ης έκθεσης της ενισχυμένης εποπτείας από την Κομισιόν».
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163