Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κήρυξε την έναρξη των εργασιών της διάσκεψης σήμερα το βράδυ στο Παλάτι των Ιπποτών στο νησί της Ρόδου ενώ οι εργασίες της διάσκεψης θα συνεχιστούν μέχρι και τις 12 Ιουλίου.
Θέμα της διάσκεψης είναι «το αρχαίο ελληνικό πνεύμα και η συμβολή του στον σύγχρονο δυτικό νομικό πολιτισμό» και όπως επεσήμανε στην ομιλία του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας «Ο σύγχρονος νομικός πολιτισμός της Δύσης και, ιδίως, της Ευρώπης φέρει ανεξίτηλα τα σημάδια της επιρροής του αρχαίου ελληνικού πνεύματος».
Την επιρροή αυτή διαμορφώνουν, ταυτοχρόνως και κατά βάση, τόνισε ο κ. Παυλόπουλος «οι δύο θεμελιώδεις -και, φυσικά, συμπληρωματικές μεταξύ τους- συνιστώσες του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, ήτοι η ελευθερία του πνεύματος και η προσήλωση στις αρχές της δημοκρατικής διακυβέρνησης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η συμβολή του αρχαίου ελληνικού πνεύματος στον σύγχρονο νομικό μας πολιτισμό εντάσσεται στην ευρύτερη συμβολή του αρχαίου ελληνικού πνεύματος στην εξέλιξη και διαμόρφωση του σύγχρονου δυτικού και, ιδίως, του ευρωπαϊκού πολιτισμού».
Αναφερόμενος στα εμβληματικά σημάδια που έχει κληροδοτήσει το αρχαίο ελληνικό πνεύμα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε πως «πρόκειται, κατ’ εξοχήν, για τα σημάδια από την μια πλευρά της ελευθερίας του πνεύματος, ως αντηρίδας, πάνω στην οποία εξακολουθεί να στηρίζεται το θεσμικό και πολιτικό «αέτωμα» των κάθε είδους σύγχρονων θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου, κυρίως δε των ατομικών και, από την άλλη πλευρά, της δημοκρατίας, ως θεσμικού και πολιτικού θεμελίου της οργάνωσης του κοινωνικού συνόλου κατά τρόπο σύμφωνο με την αξία του Ανθρώπου και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του».
Μιας δημοκρατίας όπως υπογράμμισε ο κ. Παυλόπουλος η οποία ξεκίνησε στην Αρχαία Ελλάδα ως άμεση, πλην όμως τα «πυρηνικά» συστατικά της ήταν εκείνα, τα οποία οδήγησαν, μέσω Ρώμης «στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας της σύγχρονης Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας, με «κολοφώνα» τα πολιτικά δικαιώματα, ως μέσα ενεργού συμμετοχής στην πολιτική ζωή, πρωτίστως δια της άσκησης των δικαιωμάτων του εκλέγειν και εκλέγεσθαι».
«Η ιστορική αλήθεια επιβάλλει ν’ αναγνωρίσουμε ότι ο Δωδεκάδελτος Νόμος, δηλαδή η αρχετυπική εστία της αρχαίας ρωμαϊκής νομοθεσίας» είπε επίσης ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας «έλκει την καταγωγή της, ως προς την ουσία ρύθμισης των κοινωνικών και οικονομικών σχέσεων, από τα Αρχαία Ελληνικά Δίκαια».
Η ίδια ιστορική αλήθεια επιβάλλει ν’ αναγνωρίσουμε επίσης, τόνισε ο κ. Παυλόπουλος ότι ναι μεν το «δημόσιο συμφέρον», το οποίο συνιστά σήμερα την νομιμοποιητική βάση της οργάνωσης και λειτουργίας του δημοκρατικώς οργανωμένου κράτους κατάγεται από την «Res Publica» της Αρχαίας Ρώμης όμως, οι θεσμικές και πολιτικές ρίζες της «Res Publica» ανάγονται -καίτοι με σημαντικές διαφορές ως προς την τελική μορφή τους- στο «κοινό συμφέρον» της αριστοτελικής σκέψης.
Η συμβολή του αρχαίου ελληνικού πνεύματος ως προς την εξέλιξη και διαμόρφωση του σύγχρονου ευρωπαϊκού πολιτισμού είναι, τουλάχιστον, διπλή υπογράμμισε στην ομιλία του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
«Από την μια πλευρά το αρχαίο ελληνικό πνεύμα-ξεκινώντας από την Ιωνία, όπου γεννήθηκε ο «φιλοσοφικός στοχασμός» και γνωρίζοντας την ακμή του ιδίως στην Αθήνα και σε αρκετές αποικίες της εποχής- διέπλασε τον πολιτισμό αυτόν θέτοντας, μέσω της απελευθέρωσης του πνεύματος από τον μύθο και τις συνακόλουθες δοξασίες και εμμονές, τις βάσεις της ολοκληρωμένης Επιστήμης και της δυτικής φιλοσοφικής σκέψης με συστηματική δομή» και, από την άλλη πλευρά, όπως τόνισε «μας δείχνει σήμερα τον δρόμο υπεράσπισης του Πολιτισμού μας, κυρίως δια της αποτροπής της μετάπτωσης της επιστήμης σε άγονο εμπειρικό πεδίο σώρευσης απλής γνώσης και συλλογής άπειρης, πλην όμως ανώφελης, πληροφορίας».
