Η ψυχραιμία που επιστρατεύει η κυβέρνηση ως απάντηση στις συνεχιζόμενες και κλιμακούμενες προκλήσεις από την Τουρκία, ουδόλως σημαίνει παθητική στάση.
Τουναντίον, η Αθήνα περνά στην αντεπίθεση, επιλέγοντας, όμως, για μία ακόμη φορά το δρόμο της διπλωματίας και προχωρώντας σε κινήσεις στρατηγικής που αναδεικνύουν την εγκυρότητα των θέσεών της με βάση το Διεθνές Δίκαιο, με αποτέλεσμα να εκθέτει την Άγκυρα και να φέρνει σε δύσκολη θέση τους υποστηρικτές της ακόμη και στους κόλπους της ΕΕ.
Δείχνει το δρόμο η συμφωνία με την Αλβανία
Μία από αυτές τις κινήσεις ήλθε αιφνιδιαστικά από τα Τίρανα, καθώς η συμφωνία Ελλάδας-Αλβανίας για την από κοινού προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ δείχνει αντίστοιχα το δρόμο στην Άγκυρα. Εάν, δηλαδή επανεκκινήσουν οι διερευνητικές επαφές Ελλάδας-Τουρκίας για τις θαλάσσιες ζώνες και δεν καταλήξει σε αποτέλεσμα, τότε οι δύο χώρες θα πρέπει να προσφύγουν επίσης στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης – υπό την απαραίτητη προϋπόθεση, βέβαια, ότι η Τουρκία θα υπογράψει το περιβόητο συνυποσχετικό για την αναγνώριση της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου και το σεβασμό της ετυμηγορίας του.
Κατά τον ίδιο τρόπο, η σημερινή τριμερής Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου σε επίπεδο ηγετών στη Λευκωσία στέλνει ένα ακόμη μήνυμα προς την τουρκική πλευρά, αφού υπενθυμίζει την πρόσφατη συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου για τη χάραξη της ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών, η οποία έχει κυρωθεί πλέον από τα Κοινοβούλια των δύο χωρών. Σημειώνεται, μάλιστα, ότι η εν λόγω συμφωνία δεν περιλαμβάνει την περιοχή του Καστελόριζου, αλλά εάν Ελλάδα, Κύπρος και Αίγυπτος συμφωνήσουν από κοινού, τότε μπορεί να οριοθετηθεί υφαλοκρηπίδα και να χαραχθεί ΑΟΖ και εκεί, αφήνοντας εκτός «παιχνιδιού» την Τουρκία. Παράλληλα, το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για τη χάραξη ΑΟΖ Ελλάδας-Ιταλίας μετά την πρόσφατη διμερή συμφωνία είναι έτοιμο, αλλά σ’ αυτή τη φάση δεν περιλαμβάνει την περιοχή της Κρήτης (σ.σ.: σταματά στο νότιο άκρο της Πελοποννήσου).
Οι επιστολές προς την Κομισιόν
Είχαν προηγηθεί οι δύο επιστολές του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια προς τον Ευρωπαίο Επίτροπο Διεύρυνσης και προς τους ομολόγους του της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας. Με την πρώτη επιστολή ζητείται να εξεταστούν οι παραβιάσεις της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας στις οποίες έχει προχωρήσει η Άγκυρα και να ληφθούν σχετικά μέτρα που φτάνουν έως και την αναστολή της.
Με τη δεύτερη επιστολή, η Ελλάδα ζητάει από τις τρεις ευρωπαϊκές χώρες την απαγόρευση της πώλησης όπλων στην Τουρκία – διατηρεί, δηλαδή, στο τραπέζι την πρόταση για εμπάργκο όπλων που κατέθεσε ο κ. Μητσοτάκης ενώπιον των ηγετών της ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής της προηγούμενης εβδομάδας.
Όπως τονίζεται από την κυβέρνηση, τα δύο αυτά αιτήματα τίθενται πέραν της «εργαλειοθήκης» των κυρώσεων που έχουν συμφωνηθεί από τον Αύγουστο στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ και επαναβεβαίωσαν οι δύο τελευταίες Σύνοδοι Κορυφής των Βρυξελλών. Για το πρώτο αίτημα ξεκαθαρίζεται ότι η Ελλάδα ζητάει τη διαπίστωση εκ μέρους της ΕΕ των παραβιάσεων της τελωνειακής ένωσης, οι οποίες φέρνουν την Τουρκία αντιμέτωπη ως επακόλουθο με την αναστολή της.
Ειδικά δε για το δεύτερο, επισημαίνονται για μια ακόμη φορά οι προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας που αποσκοπούν στη δημιουργία τετελεσμένων με στρατιωτικά μέσα, αλλά κυρίως ότι η Τουρκία τιμωρήθηκε στο παρελθόν με το συγκεκριμένο μέτρο σε αντίστοιχες περιπτώσεις παραβίασης του Διεθνούς Δικαίου (π.χ. Συρία).
Όλα αυτά συμβαίνουν ενώ χθες το Oruc Reis εισήλθε για μικρό χρονικό διάστημα σε θαλάσσια περιοχή κάτω των 12 ναυτικών μιλίων στο Κστελόριζο. Δεν αποκλείεται το ίδιο σκηνικό να επαναληφθεί και σήμερα, αλλά κρίσιμο στοιχείο αποτελεί η απόφαση της Άγκυρας για ανανέωση ή μη της παράνομης Navtex που λήγει αύριο.