Κείμενο με τα πιο σκληρά και απεχθή μέτρα αλλά και το Grexit του Σόιμπλε που έσκιζαν όλοι τα ιμάτιά τους ότι δεν συζητήθηκε περιλαμβάνει το προσχέδιο του Eurogroup που μοίρασε στους ηγέτες της ευρωζώνης ο Γερούν Ντάισελμπλουμ λίγο πριν την έναρξη της Συνόδου Κορυφής. Της πιο κρίσιμης Συνόδου Κορυφής για την Ελλάδα.
Το προσχέδιο – τελεσίγραφο ζητεί να ψηφιστεί από την Βουλή το πακέτο μέτρων έως την Τετάρτη.
Προβλέπει μεταξύ άλλων:
– Αμεση θέσπιση του νέου ΦΠΑ,
– Ρήτρα αυτόματης περικοπής δαπανών για κάθε απόκλιση
– Αποδοχή της συμμετοχής του ΔΝΤ στο νέο πρόγραμμα
Η αναφορά στο χρέος είναι πολύ γενική (κάνει λόγο για μέτρα εξομάλυνσης της εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους στο πλαίσιο των αποφάσεων του Νοεμβρίου του 2012).
Και βεβαίως παρότι είναι σε αγκύλη, που σημαίνει ότι υπήρξαν διαφωνίες, έχει την πρόταση Σόιμπλε με την οποία ζητείται 5ετης αναστολή συμμετοχής στην ευρωζώνη, δηλαδή προσωρινό Grexit αν δεν υπάρξει συμφωνία…
Το προσχέδιο εκτιμά τις ανάγκες της χώρας από 82 έως 86 δισ. ευρώ και προβλέπει 7 δισ. ευρώ τον Ιούλιο και άλλα 5 δισ. ευρώ στα μέσα Αυγούστου για κάλυψη των ελληνικών αναγκών.
Κάνει μάλιστα αναφορά και σε “μαξιλάρι” 10-25 δισ. ευρώ για τον χρηματοπιστωτικό τομέα εκ των οποίων τα 10 δισ. ευρώ θα δοθούν άμεσα.
Το επίσημο αίτημα για βοήθεια προβλέπεται να γίνει από την Ελλάδα έως τις 20 Ιουλίου.
Για τις αποκρατικοποιήσεις προβλέπει ότι
– Είτε θα γίνουν εντός του ΤΑΙΠΕΔ με ανεξάρτητο αξιολογητή και εποπτεία Κομισιόν
– Είτε σε ξένο ανεξάρτητο Fund στο πρότυπο του Ινστιτούτου για την Ανάπτυξη που ίδρυσε η προηγούμενη κυβέρνηση ια επενδύσεις όπου θα μεταφερθούν στοιχεία ύψους 50 δισ. ευρώ προς αξιοποίηση με ελληνικό μάνατζμεντ αλλά εποπτεία δανειστών.
Επίσης, στο κείμενο ζητείται η ακύρωση επι της ουσίας μονομερών νομοθετημάτων από την ελληνική κυβέρνηση και σαφή ισοδύναμα μέτρα στο συνταξιοδοτικό για στις αποφάσεις του ΣτΕ, αλλά και εφαρμογή ρήτρας μηδενικού ελλείμματος.
Τονίζει την ανάγκη λήψης μέτρων για τα κόκκινα δάνεια και τις τράπεζες, αλλά και για την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ ή για ισοδύναμο μέτρο.
– Κάνει επίσης λόγο για ενίσχυση των παρεμβάσεων στις αγορές με χρονοδιάγραμμα και αλλαγή θέσης για τις Κυριακές, τις εκπτώσεις, τα φαρμακεία, το γάλα και τα αρτοποιεία, αλλά και τις θαλάσσιες μεταφορές.
ΟΛΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Το Eurogroup τονίζει την ανάγκη να ανοικοδομηθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ των ελληνικών αρχων, ως προαπαιτούμενο για μια πιθανή μελλοντική συμφωνία σε ένα νέο πρόγραμμα για τον ESM. Σε αυτό το πλαίσιο, η υιοθέτηση μέτρων από την ελληνική κυβέρνηση ειναι το κλειδί και η επιτυχής εφαρμογή τους πρέπει να ακολουθήσουν πολιτικές δεσμεύσεις.
Το Eurogroup αναμένει πλήρη συμμετοχή του ΔΝΤ (και καλωσορίζει την πρόθεση της Ελλάδας να αναζητήσει πλήρη ανάμειξη του ΔΝΤ στην επίβλεψη και στην χρηματοδότηση του προγράμματος). Αυτό αποτελεί προϋπόθεση από το Eurogroup για να συμφωνήσει σε ένα νέοπρόγραμμα από τον ESM.
Λόγω της ανάγκης να ανοικοδομηθεί η εμπιστοσύνη με την Ελλάδα το Eurogroup καλοσωρίζει τις δεσμεύσεις των ελληνικών αρχών να νομοθετήσουν χωρίς καθυστέρηση έως τις 15 Ιουλίου το πρώτο πακέτο μέτρων. Αυτά τα μέτρα, τα οποία έχουν προσυμφωνηθεί με τους θεσμούς περιλαμβάνουν:
– Εξορθολογισμό του ΦΠΑ και την διεύρυνση της φορολογικής βάσης για να αυξηθούν τα έσοδα
– Μέτρα για την βιωσιμότητα του Ασφαλιστικού με αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού
– Επιτάχυνση απονομής δικαιοσύνης με την υιοθέτηση Κωδικα για το σύστημα ποινικής δικονομίας
– Διασφάλιση μέσω ειδικής επιτροπής της ανεξαρτησίας της ΕΛΣΤΑΤ
– Πλήρη εφαρμογή των σχετικών προβλέψεων στο Σύμφωνο Σταθερότητας της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και συγκεκριμένα να ενεργοποιηθεί πριν την οριστικοποίηση του Μνημονίου και την ενεργοποίηση της ρήτρας αυτόματης περικοπής δαπανών σε περιπτώσεις μη εκπλήρωσης του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα. Όλο αυτό θα περνάει από την έγκριση των Θεσμών
– Την εφαρμογή μεσα στην εβδομάδα της οδηγίας του ευρωκοινοβουλίου για την εξυγίανση των τραπεζικών ιδρυμάτων με την υποστήριξη της Κομισιόν
Όπως αναφέρεται επίσης, μόνο με την εφαρμογή των ανωτέρω αλλά και όσων ψήφισε το ελληνικό κοινοβούλιο μπορεί να ληφθεί μια απόφαση έτσι ώστε να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση του νέου προγράμματος.
Άμεσα, και μόνο μετά την νομική εφαρμογή των προαναφερόμενων μέτρων, καθώς και την επικύρωση όλων των δεσμεύσεων που περιλαμβάνονται στο παρόν έγγραφο από το ελληνικό Κοινοβούλιο, μπορεί να ληφθεί μια απόφαση εντολής προς τους Θεσμούς για διαπραγμάτευση ενός Μνημονίου Κατανόησης (MoU). Η απόφαση αυτή θα ληφθεί υπό τον όρο ότι θα έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες σε εθνικό επίπεδο και ότι θα πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 13 της Συνθήκης του ESM, στη βάση της αξιολόγησης που προβλέπει το Άρθρο 13.1.
Προκειμένου να διαμορφωθεί η βάση για μια επιτυχή κατάληξη του MoU, η ελληνική προσφορά για μεταρρυθμιστικά μέτρα πρέπει να ενισχυθεί σημαντικά, ώστε να λαμβάνει υπόψη την έντονα επιδεινωμένη οικονομική και δημοσιονομική θέση της χώρας κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους. Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να δεσμευθεί επισήμως ως προς την ενίσχυση των προτάσεών της σε ένα αριθμό πεδίων που προσδιορίζονται από τους Θεσμούς, με ένα ικανοποιητικό ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα για τη νομοθέτηση και την εφαρμογή τους, συμπεριλαμβάνοντας δομικής φύσης σημεία αναφοράς, ορόσημα και ποσοτικά κριτήρια, ώστε να υπάρχει σαφήνεια για την κατεύθυνση των πολιτικών σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο”.
Κυρίως χρειάζονται, σε συνεννόηση με τους θεσμούς:
– Να διενεργηθούν οι φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό, καθώς και συγκεκριμένες πολιτικές που θα ισοφαρίσουν πλήρως τον δημοσιονομικό αντίκτυπο της απόφασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου για την μεταρρύθμιση στις συντάξεις του 2012 και την εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος ή κοινώς συμφωνημένα ισοδύναμα μέτρα έως τον Οκτώβριο του 2015.
– Να υιοθετηθούν πιο φιλόδοξες πολιτικές μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων, με ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή όλων των συστάσεων του ΟΟΣΑ, συμπεριλαμβανομένου του ανοίγματος των καταστημάτων την Κυριακή, περίοδοι εκπτώσεων, άνοιγμα του επαγγέλματος του φαρμακοποιού, το γάλα και τα αρτοποιεία [πώληση μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων από σούπερ μάρκετ σε επόμενο βήμα], όπως και το άνοιγμα κρίσιμων μακροοικονομικά κλειστών επαγγελμάτων (για παράδειγμα οι μεταφορές με πλοία). Σύμφωνα με την δεύτερη εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ, οι κατασκευές θα πρέπει να συμπεριληφθούν στα προαπαιτούμενα.
-στην αγορά ενέργειας, η πρόοδος στην ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ [εκτός αν μπορούν να βρεθούν άλλα μέτρα που να έχουν ισοδύναμη επίδραση στον ανταγωνισμό, όπως συμφωνήθηκε με τους θεσμούς].
– Στις αγορές εργασίας, να προχωρήσει σε αυστηρή αναθεώρηση του πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων, του συνδικαλισμού και των συλλογικών απολύσεων, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και την προσέγγιση που προτείνεται από τους Θεσμούς. [Επίσης, οι ελληνικές αρχές θα εκσυγχρονίσουν το νομοθετικό πλαίσιο των ομαδικών απολύσεων, σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές]. Στο πλαίσιο αυτών των αξιολογήσεων, οι αλλαγές στην αγορά εργασίας θα πρέπει να βασίζονται σε διεθνείς και ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές, και δεν θα πρέπει να περιλαμβάνουν επιστροφή σε πολιτικές του παρελθόντος οι οποίες δεν είναι συμβατές με το στόχο προώθησης της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης.
– Να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένης αποφασιστικής δράσης για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και μέτρα για την ενίσχυση της διακυβέρνησης του ΤΧΣ και των τραπεζών, συγκεκριμένα περιορίζοντας ενδεχόμενο πολιτικής παρέμβασης ειδικά στις διαδικασίες διορισμού.
Επιπλέον αυτών, οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να προχωρήσουν στις ακόλουθες ενέργειες:
– Να αναπτύξουν ένα σημαντικά αναβαθμισμένο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων με βελτιωμένη διακυβέρνηση.
[Οι ελληνικές αρχές θα προσκαλέσουν ένα ανεξάρτητο σώμα που θα αποτιμήσει την αξία των προς πώληση παγίων και θα αναζητήσουν τον καταλληλότερο τρόπο προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η ανεξαρτησία του ΤΑΙΠΕΔ, με την συμμετοχή της Κομισιόν]
ή
[Επιπλέον, αξιόλογα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία [αξίας 50 δις. ευρώ] θα πρέπει να μεταβιβαστούν σε ένα υπάρχον εξωτερικό και ανεξάρτητο ταμείο όπως το Institution for Growth στο Λουξεμβούργο, ώστε να ιδιωτικοποιηθούν με την πάροδο του χρόνου και να μειωθεί το χρέος. Ένα τέτοιο ταμείο θα είναι υπό τη διαχείριση των ελληνικών αρχών υπό την επίβλεψη των αρμόδιων ευρωπαϊκών θεσμών]
– Σε συμφωνία με τις φιλοδοξίες της ελληνικής κυβέρνησης, να εκσυγχρονιστεί και να ενισχυθεί σημαντικά η δημόσια διοίκηση, και να τεθεί σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα, υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για την ενίσχυση των δεξιοτήτων και την από-πολιτικοποίηση της ελληνικής διοίκησης. Μια πρώτη πρόταση θα πρέπει να κατατεθεί μέχρι τις 20 Ιουλίου μετά από συζητήσεις με τους θεσμούς. Η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να μειώσει περαιτέρω το κόστος της ελληνικής διοίκησης, με βάση ένα πρόγραμμα το οποίο θα συμφωνηθεί με τους θεσμούς.
-Να ομαλοποιήσουν πλήρως τις μεθόδους εργασίας με τους θεσμούς, περιλαμβανόμενης της αναγκαίας εργασίας στην Αθήνα, για να βελτιωθεί η εφαρμογή του προγράμματος και η εποπτεία. Η κυβέρνηση χρειάζεται να διαβουλεύεται και να συμφωνεί με τους θεσμούς σε όλα τα προσχέδια των νομοσχεδίων στις σχετικές περιοχές με επαρκή χρόνο πριν την υποβολή τους για δημόσια διαβούλευση ή στο κοινοβούλιο. Το Eurogroup υπογραμμίζει και πάλι ότι η εφαρμογή είναι το κλειδί και στο πλαίσιο αυτό καλωσορίζει την πρόθεση των ελληνικών αρχών να ζητήσουν έως τις 20 Ιουλίου υποστήριξη από τους θεσμούς και τα Κράτη Μέλη για τεχνική βοήθεια και ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συντονίσει την υποστήριξη αυτή από την Ευρώπη.
-[τέλος, να τροποποιήσουν ή να αντισταθμίσουν για ακυρωτικούς νόμους (roll-back legislation) που υιοθετήθηκαν μέσα στο 2015, οι οποίοι δεν είχαν συμφωνηθεί με τους θεσμούς και είναι αντίθετοι στις δεσμεύσεις που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του ανακοίνωσης του Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου του 2015].
Οι παραπάνω δεσμεύσεις είναι οι ελάχιστες προϋποθέσεις για να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις με τις ελληνικές αρχές. Ωστόσο, το Eurogroup κατέστησε σαφές ότι έναρξη των διαπραγματεύσεων δεν αποκλείει κάποια πιθανή τελική συμφωνία για ένα νέο πρόγραμμα του ESM, το οποίο θα πρέπει να βασίζεται σε μια απόφαση για το συνολικό πακέτο (περιλαμβανόμενων των χρηματοδοτικών αναγκών, της βιωσιμότητας του χρέους, και πιθανής χρηματοδότησης-γέφυρας).
Το Eurogroup σημειώνει της πιθανές χρηματοδοτικές ανάγκες του προγράμματος μεταξύ 82 δισ. ευρώ και 86 δισ. ευρώ όπως αξιολογήθηκε από τους θεσμούς. Το Eurogroup προσκαλεί τους θεσμούς να εξετάσουν πιθανότητες για να μειωθεί ο χρηματοδοτικός φάκελος, μέσω ενός εναλλακτικού δημοσιονομικού δρόμου ή υψηλότερων εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις. Η αποκατάσταση της πρόσβασης στις αγορές, το οποίο αποτελεί στόχο κάθε προγράμματος χρηματοοικονομικής βοήθειας, χαμηλώνει την ανάγκη για άντληση από τον συνολικό χρηματοδοτικό φάκελο. Το Eurogroup σημειώνει τις επείγουσες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας οι οποίες υπογραμμίζουν την ανάγκη για πολύ ταχεία πρόοδο στην κατάληξη μιας συμφωνίας για ένα νέο MoU: αυτές εκτιμάται ότι φτάνουν τα 7 δισ. ευρώ έως τις 20 Ιουλίου και επιπλέον 5 δισ. ευρώ μέχρι τα μέσα Αυγούστου.
Το Eurogroup αναγνωρίζει τη σημασία να διασφαλιστεί ότι το ελληνικό κράτος μπορεί να καθαρίσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το ΔΝΤ και την Τράπεζα της Ελλάδα και να εκπληρώσει τις δανειακές υποχρεώσεις τις επόμενες εβδομάδες για να διαμορφώσει τις προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν την οργανωμένη ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων. Οι κίνδυνοι να μην ολοκληρωθούν ταχέως οι διαπραγματεύσεις παραμένουν πλήρως στην Ελλάδα. Το Eurogroup θα συζητήσει επειγόντως αυτά τα θέματα.
Δεδομένων των σημαντικών προκλήσεων του ελληνικού χρηματοπιστωτικού κλάδου, ο συνολικός φάκελος ενός νέου προγράμματος με τον ESM θα πρέπει να περιλαμβάνει την πρόβλεψη ενός μαξιλαριού ρευστότητας 10-25 δισ. ευρώ για τον τραπεζικό κλάδο προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης και τα κόστη εξυγίανσης, εκ των οποίων ποσό ύψους 10 δισ. ευρώ θα διατίθετο άμεσα σε ξεχωριστό λογαριασμό στο ESM.
Το Eurogroup αναγνωρίζει πως μια ταχεία απόφαση για την υλοποίηση νέου προγράμματος αποτελεί προϋπόθεση για να ανοίξουν ξανά οι τράπεζες, αποφεύγοντας έτσι την αύξηση του συνολικού προγράμματος χρηματοδότησης. Η ΕΚΤ/SSM θα προχωρήσουν σε μία ολοκληρωμένη αξιολόγηση μετά το καλοκαίρι. Συνολικά το “μαξιλάρι” ρευστότητας θα καλύψει πιθανά κεφαλαιακά ελλείμματα μετά τις ολοκληρωμένες αξιολογήσεις όταν θα έχει τεθεί σε εφαρμογή το νομικό πλαίσιο.
Υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες αναφορικά με την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Αυτό οφείλεται στην χαλάρωση των πολιτικών κατά τους τελευταίους 12 μήνες που είχε ως αποτέλεσμα την επιδείνωση του εγχώριου μακροοικονομικού και οικονομικού περιβάλλοντος. Το Eurogroup επαναλαμβάνει πως οι χώρες μέλη της ευρωζώνης έχουν – κατά τα προηγούμενα χρόνια – υιοθετήσει σημαντικά μέτρα που στηρίζουν την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, ελαφρύνοντας το μονοπάτι εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους μειώνοντας σημαντικά το κόστος αποπληρωμής του.
Σε αυτή τη βάση και στο πλαίσιο ενδεχόμενου μελλοντικού προγράμματος μέσω του ESM και σε ευθυγράμμιση με το πνεύμα της ανακοίνωσής του Eurogroup του Νοεμβρίου του 2012, το Eurogroup είναι έτοιμο να εξετάσει ενδεχόμενα πρόσθετα μέτρα περαιτέρω χαλάρωσης των όρων εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους, αν αυτό χρειαστεί, ώστε να διασφαλιστεί πως οι καθαρές χρηματοδοτικές ανάγκες παραμένουν σε βιώσιμο μονοπάτι. Αυτά τα μέτρα, περιλαμβανομένης μεγαλύτερης περιόδου χάριτος και επιμήκυνση των περιόδων αποπληρωμής θα εξαρτηθούν από την πλήρη εφαρμογή των μέτρων που θα συμφωνηθούν σε ενδεχόμενο νέο πρόγραμμα ανάμεσα στην Ελλάδα και τους θεσμούς και θα εξεταστούν μετά την θετική ολοκλήρωση της εφαρμογής των εν λόγων μέτρων.
Το Eurogroup υπογραμμίζει πως δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί κούρεμα της ονομαστικής αξίας του χρέους.
Οι ελληνικές αρχές επαναλαμβάνουν την κατηγορηματική δέσμευσή τους να τιμήσουν τις οικονομικές τους υποχρεώσεις προς όλους τους πιστωτές πλήρως και εγκαίρως”.
* Τα σημεία του κειμένου που βρίσκονται σε αγκύλες, είναι σημεία επί των οποίων δεν υπήρχε συμφωνία μεταξύ όλων των κρατών-μελών κατά τη σύνταξη του κειμένου
