Στο “σακίδιο” που δεν... έπεισε εστίασε ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης κάνοντας τον απολογισμό του για τις εκλογές 2015 της 20ης Σεπτεμβρίου. Υποστήριξε, μάλιστα, πως “αν οι δημοσκόποι έδειχναν την πραγματική διαφορά του 7% ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και την ΝΔ, οι διαρροές μας θα ήταν πολύ λιγότερες”.
Την αυτοκριτική του έκανε ο επικεφαλής του Ποταμιού κατά τη διάρκεια της κοινής συνεδρίασης της νυν και πρώην Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος, της Συντονιστικής Επιτροπής, της Ομάδας Πολιτικού Σχεδιασμού και της Συντονιστικής Επιτροπής της Επιτροπής Διαλόγου στη Βουλή.
“Ήττα δεν είναι το 4%. Για κάποιους άλλους μάλιστα θα ήταν και επιτυχία. Ήττα ήταν που δεν κυριαρχήσαμε στον χώρο που θέλαμε να κυριαρχήσουμε. Ήττα είναι που δεν μας επέλεξαν οι άνεργοι. Που απείχαν οι νέοι μας (όλοι αυτοί που στην αρχή είχαν «ταυτιστεί» με το σακίδιο).”, υποστήριξε.
Στην προσπάθειά του να προσδιορίσει την ταυτότητα του Ποταμιού, ο κ. Θεοδωράκης τόνισε: “Στο εσωτερικό μας υπάρχουν δυο όχθες: Μια φιλελεύθερη κεντροδεξιά και μια φιλελεύθερη κεντροαριστερή. Αυτό που λέμε «προοδευτικοί φιλελεύθεροι» και «αριστεροί μεταρρυθμιστές». Είμαστε λοιπόν η φιλελεύθερη αριστερά ή η φιλελεύθερη σοσιαλδημοκρατία”.
Ήττα δεν είναι το 4%. Για κάποιους άλλους μάλιστα θα ήταν και επιτυχία. Ήττα ήταν που δεν κυριαρχήσαμε στον χώρο που θέλαμε να κυριαρχήσουμε. Ήττα είναι που δεν μας επέλεξαν οι άνεργοι. Που απείχαν οι νέοι μας (όλοι αυτοί που στην αρχή είχαν «ταυτιστεί» με το σακίδιο). Ήττα είναι που δεν ενθουσιάσαμε πραγματικά τον κόσμο της εργασίας. Ήττα είναι που δεν μας ψήφισαν καθόλου οι αγρότες και δεν μας άκουσε η περιφέρεια. Ήττα είναι που κάποιοι «παλιοί» έφυγαν και πήγαν -προσωρινά έστω- στην ΝΔ ή τον ΣΥΡΙΖΑ. Και είναι ήττα που έχουμε ξανά κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και στη Βουλή ενισχύθηκαν συντηρητικές και ακραίες φωνές. Και όλα αυτά θα ήταν ήττα ακόμη κι αν παίρναμε 6%. Απλώς με το 6% θα είχαμε επαναπαυθεί και δεν θα βλέπαμε όλες αυτές τις μικρές ήττες που υποστήκαμε τους τελευταίους μήνες.
Aν οι δημοσκόποι έδειχναν την πραγματική διαφορά του 7% ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και την ΝΔ, οι διαρροές μας θα ήταν πολύ λιγότερες. Κατ’ αυτήν την έννοια η «νίκη» του 6%, από την ήττα του 4%, απείχε ελάχιστα και κρίθηκε από παράγοντες που δεν ήταν στο χέρι μας. Η νίκη όμως του 8-9% ήταν στο χέρι μας και την χάσαμε. Ο διάλογος μέχρι το συνέδριο γι’ αυτά τα μεγάλα πρέπει να γίνει. Πως θα γίνουμε το κίνημα που θα επιλέγουν όλοι οι δημιουργικοί πολίτες, όλοι οι πρωτοπόροι, όλοι οι ευπρεπείς, όλοι αυτοί που ασφυκτιούν από το κομματικό κράτος, όλοι αυτοί που δεν θέλουν να υποταχθούν στον κρατισμό, τα συμφέροντα και τις συντεχνίες. Εγώ δεν είμαι έτοιμος γι’ αυτή την απάντηση. Θέλω να συζητήσω με τους εθελοντές. Θέλω να συζητήσω με τις προσωπικότητες που μας στήριξαν. θέλω να μιλήσω με τους ανέργους και τους χαμένους των μνημονίων που απείχαν, που νιώθουν αδύναμοι να αλλάξουν κάτι. Θέλω να μην βιαστώ να οδηγηθώ σε κοινότοπες και εν πολλοίς αποτυχημένες λύσεις.
Δεν με ενδιαφέρει ένα συνέδριο όπως των άλλων κομμάτων. Δεν θα γίνουμε ένα λενινιστικό κόμμα με μια Κεντρική Επιτροπή που θα επιβεβαιώνει τις εισηγήσεις του Προέδρου και τα μέλη της θα περιμένουν να γίνουμε κυβέρνηση για να αναλάβουν κυβερνητικούς ρόλους. Ούτε όμως μια γιάπικη παρέα που θα τα κάνει όλα στο «μεταξύ μας» χωρίς προσωπική επαφή, χωρίς αντιπαραθέσεις, χωρίς συγκλίσεις. Θέλουμε ένα Κίνημα που θα παράγει λύσεις και θα προωθεί συνεχώς το καινούργιο. Με επαΐοντες στους Τομείς Πολιτικής που θα τους ακούει το Κίνημα, η κοινωνία (και βέβαια οι Βουλευτές).
Εδώ θα βγαίνουν οι θέσεις μας. Στους τομείς Πολιτικής. Με Τοπικές Οργανώσεις που θα συμβάλουν στην επίλυση των τοπικών προβλημάτων, όχι με όρους παρελθόντος αλλά με όρους μέλλοντος. Καινοτόμες λύσεις και όχι παλαιοκομματικοί συμβιβασμοί. Με τοπικές Ιντερνετικές Κοινότητες που θα διεξάγουν πραγματικό διάλογο αλλά και θα συγκρούονται για τις αξίες μας. Τα Μέσα μπορεί να είναι «δικά τους», τα «νέα Μέσα» όμως μπορεί να γίνουν δικά μας. Τομείς Πολιτικής – Τοπικές Οργανώσεις – Ιντερνετικές Κοινότητες είναι οι τρεις ξεχωριστές δράσεις που πρέπει να αναπτύξουμε. Και μέχρι το συνέδριο πρέπει όλα αυτά να έχουν πάρει το δρόμο τους.
Το Ποτάμι είναι ουσιωδώς αντισυστημικό και με έναν ακόμη τρόπο. Ακριβώς επειδή αμφισβητεί το παλαιό καθεστώς κατορθώνει και προσελκύει τους πιο αξιόλογους, ενδιαφέροντες και ανήσυχους Έλληνες, εντός αλλά και εκτός συνόρων. Κύριο γνώρισμα όλων αυτών, όπως και του Ποταμιού συνολικά, είναι η δημιουργικότητα, η εργατικότητα, η προοδευτική ματιά και η ευπρέπεια. Είναι οι ανυπότακτοι στις «εντολές» του «κράτους», των συμφερόντων και των συντεχνιών. Και είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους το Ποτάμι δέχεται δριμεία επίθεση από την Αριστερά. Για πρώτη ίσως φορά τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα η Αριστερά δεν συγκεντρώνει την πνευματική, καλλιτεχνική και επιστημονική πρωτοπορία του τόπου στις γραμμές της. Σήμερα, το μεγαλύτερο μέρος αυτής της πρωτοπορίας είναι στο Ποτάμι.
Επειδή λοιπόν το Ποτάμι είναι όντως αντισυστημικό και αρνείται να λειτουργήσει με όρους πελατειακών σχέσεων εκφράζοντας το ριζικά καινούργιο είναι δύσκολο να έχει ευρεία εκλογική απήχηση. Το παρακολουθούν, το «παραδέχονται» αλλά δεν το ψηφίσουν καθότι η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών εξακολουθεί να λειτουργεί εξαρτώμενη από το παρελθόν. Όλοι θέλουν να αλλάξουν τα πράγματα αλλά λίγοι είναι διατεθειμένοι να αλλάξουν οι ίδιοι.
Το Ποτάμι ή θα συνεχίσει αυτόνομο ή θα διαλυθεί. Δεν θα γίνει πάντως συμπλήρωμα στην ΝΔ – το ΠΑΣΟΚ – τον ΣΥΡΙΖΑ. Και παρακαλούνται όσοι πρεσβεύουν συγκολλήσεις, παζάρια, εκπτώσεις και ομαδικές φωτογραφίες με ότι αυτοπροσδιορίζεται κεντροδεξιά ή κεντροαριστερά, να επιλέξουν μια ακτή και να βγουν. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα συνεργασθούμε. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα συμβιβαστούμε. Αλλά θα παραμείνουμε Ποτάμι. Ένα ξεχωριστό Κίνημα, με καθαρές αρχές και απόσταση από τα παλιά κόμματα που μας έφεραν ως εδώ. Άλλη η συνεργασία με έμπειρους πολιτικούς που τόλμησαν και προσπάθησαν και δημιούργησαν και άλλο η παράδοση στους παλιούς μηχανισμούς.
Το Ποτάμι δεν είναι σύγχρονο κόμμα, είναι μελλοντικό κόμμα διότι φέρει αξίες που η ελληνική κοινωνία δεν έχει ενστερνιστεί ακόμη παρά τις δηλώσεις της. Αυτή τη στιγμή εκφράζει μια πρωτοπορία εντός και εκτός των συνόρων η οποία δεν έχει συναντηθεί ακόμη με την κοινωνία στο σύνολό της. Όμως ένα μέρος αυτής αρχίζει σιγά σιγά ν’ αλλάζει είτε επειδή το θέλει είτε επειδή δεν έχει άλλη επιλογή. Στα επόμενα χρόνια – με την κρίση να μην υποχωρεί – θα ξεχωρίσουν οι πρωτοπόροι στην νεολαία, στα πανεπιστήμια, στις επιχειρήσεις, στις τοπικές κοινότητες που θα αναζητήσουν πολιτικές λύσεις από το μέλλον και όχι από το παρελθόν. Το θέμα είναι μπορούμε να φέρουμε αυτήν την ημερομηνία πιο κοντά. Μπορούμε χωρίς να νερώσουμε το κρασί μας να πείσουμε την κοινωνία να επιλέξει ΤΩΡΑ ένα Κίνημα του μέλλοντος;
Το Ποτάμι οφείλει να εκφράσει και τους αυτοδημιούργητους τους οποίους κανένα πολιτικό κόμμα στην Ελλάδα δεν εκπροσωπεί. Οι μελλοντικοί «κυβερνήτες», τοπικά, περιφερειακά και εθνικά, πρέπει να εκφραστούν από το Ποτάμι. Δεν είναι άνθρωποι που προέρχονται από τζάκια, δεν είναι στελέχη των παλιών μηχανισμών και το Ποτάμι πρέπει να τους δώσει την ευκαιρία να προσφέρουν στον τόπο με βάση τις ικανότητές τους.
Στο εσωτερικό μας υπάρχουν δυο όχθες: Μια φιλελεύθερη κεντροδεξιά και μια φιλελεύθερη κεντροαριστερή. Αυτό που λέμε «προοδευτικοί φιλελεύθεροι» και «αριστεροί μεταρρυθμιστές». Είμαστε λοιπόν η φιλελεύθερη αριστερά ή η φιλελεύθερη σοσιαλδημοκρατία. Ο πολιτικός φιλελευθερισμός είναι η συγκολλητική ουσία και ο οικονομικός φιλελευθερισμός το σημείο τριβής. Το Ποτάμι δεν πρέπει να επιλέξει μεταξύ των δυο τάσεων, πρέπει όμως συνεχώς να συνθέτει τις δύο τάσεις και να τις εκφράζει με λέξεις. Όσο μεγαλύτερη σαφήνεια περιέχουν οι λέξεις μας, όσο λιγότερο χρόνο θέλουμε να τις σκεφθούμε για να τις εκφέρουμε, τόσο πιο καθαρό θα είναι το μήνυμα μας, τόσο πιο διακριτή θα είναι η ταυτότητα μας. Οι λέξεις πρέπει να εκφράζουν τις αξίες μας.
Δεν αισθάνομαι αδύναμος. Αδύναμος είναι αυτός που δεν έχει να πάει. Εγώ ξέρω που πρέπει να πάω και εγώ και το Ποτάμι. Το Ποτάμι αμφισβητεί το υπάρχον πολιτικό σύστημα και προτείνει καινούργιους τρόπους λειτουργίας του κράτους αλλά και των κομμάτων. Οι μεταρρυθμίσεις είναι το όπλο μας. Όλα θα κριθούν από το πόσους θα πάρουμε μαζί μας σε αυτή την πλεύση.