Ικανοποίηση υπάρχει στην κυβέρνηση από την πολυαναμενόμενη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν χθες Τετάρτη (12.06.2023) στην Λιθουανία.
Αυτή ήταν σίγουρα η πιο εποικοδομητική μέχρι σήμερα συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν και η μόνη που δεν αποτύπωσε σφιγμένα πρόσωπα.
Αντίθετα το κλίμα ήταν θερμό, ένδειξη κι αυτή του νέου περιβάλλοντος που διαμορφώθηκε στο Βίλνιους, μετά τη στροφή Ερντογάν στη Δύση και τα ανταλλάγματα που εξασφάλισε από τις ΗΠΑ για να πει το “ναι” στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ η συνάντηση ήταν προγραμματισμένη να κρατήσει 40’, διήρκησε σχεδόν 1 ώρα.
Η «ανάγνωση» της Αθήνας
Η ελληνική κυβέρνηση εμφανίστηκε συγκρατημένα αισιόδοξη για την επόμενη ημέρα στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις.
Η εκτίμηση που υπάρχει στην Αθήνα είναι ότι η Άγκυρα, τουλάχιστον σε αυτή τη χρονική περίοδο, δεν θα αφήσει να χαθεί αυτό το θετικό μομέντουμ με τις ΗΠΑ, προχωρώντας σε νέες προκλήσεις προς την Ελλάδα σε επίπεδο ρητορικής ή στο πεδίο.
Οι κινήσεις τακτικής της Άγκυρας
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Τούρκος Πρόεδρος στη συνάντηση του με τον Έλληνα Πρωθυπουργό ήταν ιδιαιτέρως προσεκτικός και δεν επανήλθε ούτε στο αίτημα για αποστρατικοποίηση των ελληνικών νησιών, ούτε στις γνωστές αιτιάσεις για το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Ελλάδας. Αντίστοιχα προσεκτικός ήταν και στη συνέντευξη τύπου που ακολούθησε, όπου επιχείρησε να κατευνάσει τις ανησυχίες των ΗΠΑ, και δη του Κογκρέσο, σε σχέση με την ορθότητα ενίσχυσης της Τουρκίας με F-16.
Σε μία κίνηση τακτικής ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι “δεν τα χρησιμοποιήσαμε ποτέ εναντίον της Ελλάδας και δεν σκοπεύουμε να το κάνουμε στο μέλλον” και ότι “η Τουρκία σκοπεύει να αποκτήσει περισσότερους φίλους παρά εχθρούς στο μέλλον”.
Είναι προφανές ότι η Άγκυρα πιστεύει ότι η προοπτικής αγοράς των F-16 από τις ΗΠΑ είναι ίσως πιο ζωντανή από ποτέ, και σε αυτό το νέο σκηνικό ο Ερντογάν δείχνει φανερά ένα πιο φιλοδυτικό προφίλ στους συμμάχους.
Η απάντηση Μητσοτάκη για τα F-16
“Το τι κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες με την Τουρκία είναι κάτι το οποίο, μας αφορά μόνο έμμεσα. Αυτό το οποίο μπορώ να σας πω είναι ότι η στάση του Κογκρέσου στο ζήτημα αυτό φαίνεται να είναι γνωστή, δεν θέλω να πω τίποτα περισσότερο. Απομένει να δούμε τον τρόπο με τον οποίο θα διατυπωθεί το αίτημα από την αμερικανική κυβέρνηση προς το Κογκρέσο” δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ερωτηθείς από τους δημοσιογράφους για το “παζάρι” Ερντογάν με την Αμερική για τα F-16.
“Νομίζω ότι είναι κοινός τόπος ότι οι εξοπλισμοί οι οποίοι δίνονται σε χώρες μέλη του ΝΑΤΟ, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται κατά άλλων χωρών μελών της Συμμαχίας” πρόσθεσε με έμφαση.
Δέσμευση ΗΠΑ για αμυντική ενίσχυση της Ελλάδας
Την ίδια ώρα ο Πρωθυπουργός αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο αμυντικής ενίσχυσης και της Ελλάδας από την Ουάσιγκτον.
“Σύντομα θα υπάρξουν θετικές ειδήσεις για το πως οι ΗΠΑ προτίθενται να ενισχύσουν περαιτέρω τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, στα πλαίσια της στρατηγικής συνεργασίας την οποία έχουμε” δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συνέντευξη τύπου, αποφεύγοντας να δώσει άλλες λεπτομέρειες.
Μητσοτάκης: Είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι
Στο Βίλνιους της Λιθουανίας, η Αθήνα εκτιμά ότι μπήκαν οι βάσεις για να χαραχτεί ένας οδικός χάρτης για την βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
“Είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι ότι μπορούμε να ξεκινήσουμε μια νέα σελίδα και ότι έχουμε μια υποχρέωση απέναντι στους λαούς μας, να διασφαλίσουμε ότι θα ζούμε ειρηνικά και χωρίς να είμαστε σε ένα καθεστώς διαρκούς έντασης, έστω και αν δεν μπορούμε άμεσα ή στο προβλέψιμο μέλλον να λύσουμε τη μία βασική μας διαφορά, που είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών” σημείωσε ο Πρωθυπουργός.
Ο νέος οδικός χάρτης
Μητσοτάκης και Ερντογάν συμφώνησαν να ενεργοποιήσουν πολλαπλούς διαύλους επικοινωνίας.
Αποφασίστηκε:
Α). Το φθινόπωρο, στην Θεσσαλονίκη, να συνεδριάσει το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας.
Β). Να επανεκκινήσουν τις διερευνητικές επαφές, στις οποίες κεντρικό ρόλο θα έχουν οι δύο υπουργοί Εξωτερικών.
Γεραπετρίτης και Φιντάν θα καθοδηγούν τον πολιτικό διάλογο, στον οποίο, όπως διευκρίνισε ο Κ. Μητσοτάκης, θα τεθούν τα βαριά γεωπολιτικά ζητήματα, με βασικό τη διαφορά με την Τουρκία που αναγνωρίζει η Ελλάδα και είναι η οριοθέτηση ΑΟΖ – υφαλοκρηπίδας.
Γ). Οι υπουργοί Εξωτερικών να ενημερώνουν τους δύο ηγέτες για την πρόοδο που σημειώνεται σε κάθε επίπεδο.
Δ). Οι υπουργοί ‘Άμυνας Δένδιας και Γκιουλέρ έλαβαν εντολή και ξεκινούν ξανά τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Μητσοτάκης και Ερντογάν επενδύουν και στη θετική ατζέντα ανάμεσα στις δύο χώρες, μεταξύ άλλων για οικονομική και ενεργειακή συνεργασία, ενώ συζητείται και η συνεργασία σε επίπεδο πολιτικής προστασίας.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163