Σε μια συμβιβαστική λύση ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα που έχουν διαμορφωθεί στους κόλπους της ΕΕ απέναντι στην Τουρκία κατέληξε η ολονύχτια Σύνοδος Κορυφής.
Ύστερα από σκληρές διαπραγματεύσεις και επαναλαμβανόμενες επαναδιατυπώσεις του κειμένου συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, οι ηγέτες των 27 κατέληξαν τις πρώτες πρωινές ώρες στις Βρυξέλλες σε αποφάσεις σχετικά με την παραβατική συμπεριφορά που δείχνει η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Click4more Σύνοδος Κορυφής: Κατώτερη των περιστάσεων η Ευρώπη – Κυρώσεις στην Τουρκία αλλά τον Μάρτιο
Στο τελικό κείμενο των συμπερασμάτων γίνεται ρητή αναφορά σε κυρώσεις για τις παράνομες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ – διευρύνοντας τη λίστα των προσώπων που εμπλέκονται σ’ αυτές – αλλά και στην απόσυρση του Oruc Reis ως προϋπόθεση για την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών Ελλάδας-Τουρκίας, καθώς και την αποχή της Τουρκίας από παράνομες δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο ως αναγκαία συνθήκη για τη συνέχισή τους. Στοιχεία τα οποία συνάδουν απόλυτα με τις πάγιες ελληνικές θέσεις που έχουν εκφραστεί σε όλες τις σχετικές συζητήσεις.
Έτσι, σύμφωνα με όσα σχολιάζουν κυβερνητικές πηγές, η Αθήνα «διαβάζει» την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ως μία «σαφή και ισχυρή προειδοποίηση προς την Τουρκία ν’ αλλάξει συμπεριφορά», με την επισήμανση ότι η Ευρώπη που κάνει ένα βήμα κάθε φορά, σ’ αυτό το Συμβούλιο έκανε ένα ακόμα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. «Η καταδίκη της τουρκικής προκλητικότητας και επιθετικότητας απέναντι στην ΕΕ και στα κράτη-μέλη της, ιδιαίτερα στην Ανατολική Μεσόγειο, υπήρξε απόλυτη και σαφής», καταλήγουν οι ίδιες πηγές.
Τα δυο στρατόπεδα για την Τουρκία
Οι τελικές αλλαγές σε σχέση με το αρχικό προσχέδιο του κειμένου συμπερασμάτων που είχε διαρρεύσει ικανοποιούν την Αθήνα, η οποία έδωσε μάχη προς αυτή την κατεύθυνση. Όμως, στο κείμενο υπάρχουν εμφανώς στοιχεία που το εξισορροπούν κι αποτυπώνουν την αντίδραση συγκεκριμένων χωρών στο ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων σε βάρος της Άγκυρας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, εκτός της Γερμανίας, στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν Ιταλία, Ισπανία, Πολωνία, Μάλτα και Ουγγαρία. Αντιθέτως, υπέρ των ελληνικών – και κυπριακών – θέσεων τάχθηκαν Γαλλία, Αυστρία, Ολλανδία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Σλοβενία, Ιρλανδία και Δανία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών των στοιχείων είναι η ρητή αναφορά στην ανάγκη διατήρησης των ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας ΕΕ-Τουρκίας και η υιοθέτηση της πρότασης Μπορέλ για τη σύγκληση Διεθνούς Διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο.
Υπό το ίδιο πρίσμα ερμηνεύεται η αναφορά στην «αλλαγή φρουράς» στο Λευκό Οίκο και η στάση αναμονής που δηλώνεται ότι θα κρατήσει έως τότε η ΕΕ όσον αφορά στις σχέσεις της με την Τουρκία.
Click4more Σύνοδος Κορυφής – Κυβερνητικές πηγές: Ισχυρή προειδοποίηση στην Τουρκία ν’ αλλάξει συμπεριφορά
Ούτως ή άλλως, η έκθεση Μπορέλ-Κομισιόν για τη συνολική αξιολόγηση των ευρω-τουρκικών σχέσεων – συμπεριλαμβανομένης και της Τελωνειακής Ένωσης – θα παραδοθεί έως το Μάρτιο του 2021 και τότε παραπέμπεται η ολοκληρωμένη συζήτηση για την ενεργοποίηση των κυρώσεων σε βάρος της Άγκυρας.
Σύνοδος Κορυφής: Οι αλλαγές στο κείμενο Συμπερασμάτων
Σε σχέση πάντως με το αρχικό κείμενο, οι αναφορές στο Κυπριακό είναι πιο σκληρές για την Τουρκία, καθώς καταδικάζονται οι παράνομες ενέργειές της στα Βαρώσια και ταυτόχρονα τονίζεται η ανάγκη ταχείας επανέναρξης των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και στόχο τη συνολική διευθέτηση.
Επίσης, στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής γίνεται αναφορά στο μεταναστευτικό και την ανάγκη συνεργασίας της Τουρκίας με την ΕΕ, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να έχει βάλει το ζήτημα στο τραπέζι, καταγράφοντας την απόπειρα εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού εκ μέρους της Άγκυρας ως μία ακόμη πτυχή της παραβατικής και προκλητικής της συμπεριφοράς.
Προσερχόμενος στη Σύνοδο, άλλωστε, ο πρωθυπουργός είχε ζητήσει να τηρηθούν τα συμφωνηθέντα, παραπέμποντας έτσι στο κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής του Οκτωβρίου, η οποία έδωσε προθεσμία στην Τουρκία να συμμορφωθεί έως το Δεκέμβριο. «Διακυβεύεται η αξιοπιστία της ΕΕ», ήταν το μήνυμα που έστειλε στους εταίρους με τη δήλωσή του κι επανέλαβε κατά τη διάρκεια του δείπνου των ηγετών ο πρωθυπουργός. Μάλιστα, σύμφωνα με το Politico, ο κ. Μητσοτάκης φέρεται να αξιοποίησε την απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλλουν κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας για τους S-400, επισημαίνοντας πως δεν είναι δυνατόν την ίδια στιγμή η Ευρώπη να βαλτώνει στα «αν» και «αλλά».
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163