Μετά από μία “μαραθώνια” διαδικασία στην Ολομέλεια της Βουλής, ολοκληρώθηκε η ψηφοφορία για την συνταγματική αναθεώρηση. Οι βουλευτές κλήθηκαν να ψηφίσουν στην Ολομέλεια επί 49 συνολικά προτάσεων που έχουν καταθέσει ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ και αφορούν σε 28 διατάξεις του συντάγματος.
Εκεί όπου Κυριάκος Μητσοτάκης και Αλέξης Τσίπρας διασταύρωσαν για μια ακόμη φορά τα ξίφη τους…
Το αποτέλεσμα για την συνταγματική αναθεώρηση
Χωρίς εκπλήξεις, η ονομαστική ψηφοφορία για τις διατάξεις που θα αναθεωρούνται από το Σύνταγμα. Πέρασαν τελικά και 9 διατάξεις στις οποίες είχαν καταγραφεί έστω και με διαφωνίες συγκλήσεις.
Συνολικά τέθηκαν στην ψηφοφορία 49 προς έγκριση διατάξεις αλλά οι 9 τελευταίες ήταν με κοινές των κομμάτων προτάσεις προς κατάργηση. Η αλλαγή του τρόπου εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας με σχετική πλειοψηφία όπως πρότεινε η ΝΔ πέρασε όπως και με ευρύτερη πλειοψηφία η ψήφος των αποδήμων.
Στις αναθεωρητέες διατάξεις πέρασε επίσης το να μην υπάρχει ειδική σύντομη αποσβεστική περίοδος για την παραγραφή των υπουργικών αδικημάτων και να ισχύει ό, τι για τους υπόλοιπους, ο περιορισμός του βουλευτικού ακαταδίωκτου, η θέσπιση ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, η δυνατότητα λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας, η δυνατότητα στη μειοψηφία της Βουλής να συστήνει εξεταστικές επιτροπές , ο τρόπος εκλογής των διοικητικών συμβουλίων των Ανεξαρτήτων Αρχών και η εξίσωση των στρατιωτικών δικαστών με τους δικαστές των πολιτικών δικαστηρίων.
Αναλυτικά τι ψηφίστηκε στην Βουλή για την συνταγματική αναθεώρηση
Οι εννέα συνταγματικές αλλαγές αφορούν:
Η πρόταση της ΝΔ για τον τρόπο εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας με την δυνατότητα και σχετικής πλειοψηφίας, εάν όλες οι προηγούμενες φορές αποβούν άκαρπες, αναθεωρείται καθώς συγκέντρωσε 158 θετικές ψήφους έναντι 139 . Η αντίστοιχη πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ απορρίφθηκε καθώς συγκέντρωσε 83 θετικές ψήφους 212 όχι και 1 παρών.
Η διάταξη για την ψήφο των αποδήμων, εάν και φαινόταν ότι θα υπάρξει ευρύτατη πλειοψηφία , η πρόταση της ναι πέρασε μεν αλλά με 212 ψήφους έναντι 84 «κατά» και 1 παρών. Αντίθετα η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ απορρίφθηκε αφού συγκέντρωσε 108 μόνο «ναι», έναντι 178 «κατά» και 11 παρών».
Το άρθρο 56 περί ευθύνης Υπουργών πέρασε με 274 ψήφους «υπέρ» και 23 «παρών»
Η πρόταση της ΝΔ για την θέσπιση λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας, ψηφίσθηκε με 254 θετικές ψήφους έναντι 32 κατά και 11 παρών ενώ η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για το ίδιο θέμα απορρίφθηκε με 98 θετικές ψήφους έναντι 189 και 9 παρών.
Η πρόταση της ΝΔ για συνταγματική κατοχύρωση του εγγυημένου εισοδήματος πέρασε με 190 θετικές ψήφους ενώ η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ περί της εισαγωγής του αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης για όλους απορρίφθηκε αφού συγκέντρωσε 106 θετικές ψήφους, 182 «όχι» και 9 «παρών».
Η πρόταση της ΝΔ για τον περιορισμό της βουλευτικής ασυλίας πέρασε και αναθεωρείτε με 179 θετικές ψήφους έναντι 117 κατά 1 παρών, ενώ η αντίστοιχη πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ απορρίφθηκε με 117 θετικές ψήφους έναντι 171 κατά και 9 παρών.
Η διάταξη που πρότεινε η ΝΔ για την δυνατότητα εξεταστικών επιτροπών και από τη μειοψηφία πέρασε με 189 θετικές ψήφους έναντι 94 κατά και 14 παρών, ενώ η αντίστοιχη πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ απορρίφθηκε με 106 ψήφους υπέρ, έναντι 116 όχι και 15 παρών.
Η θέσπιση της λαϊκής πρωτοβουλίας , όπως διατυπώθηκε από τη ΝΔ πέρασε με 254 θετικές ψήφους έναντι 32 κατά 11 παρών ,ενώ η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ απορρίφθηκε με 98 υπέρ 189 κατά και 9 παρών.
Η διάταξη για την εξομοίωση των στρατιωτικών δικαστών αναθεωρείται με βάση την πρόταση της ΝΔ καθώς έλαβε 189 θετικές ψήφους έναντι 95 όχι και 14 παρών, ενώ η αντίστοιχη πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ απορρίφθηκε με 103 ναι, 180 όχι και 14 παρών.
Τέλος από τις αναθεωρητέες διατάξεις πέρασε και η πρόταση της Δ για την δυνατότητα επιλογής των μελών των ανεξαρτήτων Αρχών με 158 θετικές ψήφους, έναντι 139 κατά. Η σχετική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ απορρίφθηκε καθώς συγκέντρωσε 84 μόνο θετικές ψήφους έναντι 194 κατά και 19 παρών.
Κατά την ψηφοφορία η ΝΔ απέρριψε όλες τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ
Από την πλευρά της, η αξιωματική αντιπολίτευση υπερψήφισε τη κοινή πρόταση που είχε καταθέσει μαζί με τη ΝΔ για την κατάργηση της αποσβεστικής προθεσμίας σε ό,τι αφορά την ποινική ευθύνη υπουργών καθώς και τις δύο ξεχωριστές προτάσεις, τη δική της και της ΝΔ για τη λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία.
ΌΧΙ είπε ο ΣΥΡΙΖΑ στις δύο προτάσεις της ΝΔ που αφορούν τη διαδικασία εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας και την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού.
Ειδικότερα, οι εννιά μεγάλες συνταγματικές αλλαγές τις οποίες ενέκριναν οι 300 βουλευτές είναι:
– Άρθρο 54: Ψήφος των Ελλήνων του εξωτερικού: ΝΑΙ 212, ΟΧΙ 84, «ΠΑΡΩΝ» 1
Η πρόταση της ΝΔ για προσθήκη παρ. 4 ορίζει ότι: «Με τον νόμο της παραγράφου 4 του άρθρου 51 μπορεί να τίθενται προϋποθέσεις στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος στον τόπο διαμονής τους από τους εκλογείς που κατοικούν έξω από την επικράτεια, όπως πραγματικός δεσμός με τη χώρα, αυτοπρόσωπη παρουσία σε εκλογικό τμήμα, χρόνος απουσίας από τη χώρα ή παρουσία στη χώρα για ορισμένο χρόνο στο παρελθόν. Με τον νόμο του προηγούμενου εδαφίου μπορεί να ορίζεται ότι ορισμένες θέσεις του ψηφοδελτίου Επικρατείας κάθε κόμματος της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου καταλαμβάνονται υποχρεωτικά από απόδημους Έλληνες. Νόμος μπορεί να προβλέπει ότι η ψήφος των εκλογέων που ψηφίζουν σε εκλογικά τμήματα έξω από την Επικράτεια, δεν προσμετράται σε συγκεκριμένη εκλογική περιφέρεια αλλά σε επίπεδο Επικρατείας. Με τον νόμο της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου μπορεί να καθιερώνονται μια ή περισσότερες εκλογικές περιφέρειες απόδημου ελληνισμού, κατά παρέκκλιση της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου».
Ουσιαστικά με την πρόταση της ΝΔ, κατοχυρώνεται συνταγματικά η ψήφος των Ελλήνων του εξωτερικού δίνοντας τις γενικές κατευθύνσεις, ενώ ο κοινός νομοθέτης θα θέσει ειδικότερα τις προϋποθέσεις για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος τους.
– Άρθρο 32 παρ 4 και 5: Εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας: ΝΑΙ 158, ΟΧΙ 139
Η πρόταση της ΝΔ ορίζει ότι: «Αν δεν επιτευχθεί ούτε και στην Τρίτη ψηφοφορία η αυξημένη αυτή πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε μέρες και εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκεντρώνει την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. Αν δεν επιτευχθεί ούτε αυτή η πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε μέρες και εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκεντρώνει τη σχετική πλειοψηφία. Σε περίπτωση ισοψηφίας, εκλέγεται πρόεδρος της Δημοκρατίας που συγκέντρωσε μεγαλύτερο αριθμό ψήφων στην πρώτη ψηφοφορία της προηγούμενης παραγράφου».
Με τη νέα διάταξη αποσυνδέεται η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διάλυση της Βουλής ενώ η εκλογή του γίνεται με απόλυτη ή και σχετική πλειοψηφία (δηλαδή με 151 ή και λιγότερες ψήφους).
– Άρθρο 21 παρ 1: Προσθήκη εδαφίου για ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα:
ΝΑΙ 190, ΟΧΙ 107
Η πρόταση της ΝΔ ορίζει ότι: «Η οικογένεια ως θεμέλιο της συντήρησης για προαγωγής του Έθνους, καθώς και ο γάμος, η μητρότητα και η παιδική ηλικία τελούν υπό την προστασία του κράτους. Το Κράτος μεριμνά για τη διασφάλιση συνθηκών αξιοπρεπούς διαβίωσης όλων των πολιτών μέσω ενός συστήματος ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, όπως νόμος ορίζει».
– Άρθρο 101 Α: Ανεξάρτητες Αρχές:
ΝΑΙ 158, ΟΧΙ 139
Η πρόταση της ΝΔ ορίζει ότι: «Νόμος ορίζει τα σχετικά με την επιλογή και την υπηρεσιακή κατάσταση του επιστημονικού και λοιπού προσωπικού της υπηρεσίας που οργανώνεται για την υποστήριξη της λειτουργίας κάθε ανεξάρτητης αρχής. Τα πρόσωπα που στελεχώνουν τις Ανεξάρτητες Αρχές πρέπει να έχουν τα ανάλογα προσόντα, όπως νόμος ορίζει. Η επιλογή τους γίνεται με απόφαση της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής. Η απόφαση λαμβάνεται με πλειοψηφία των τριών πέμπτων των μελών της. Η θητεία των μελών των Ανεξάρτητων Αρχών παρατείνεται έως το διορισμό νέων μελών. Τα σχετικά με τη διαδικασία επιλογής των μελών των Ανεξάρτητων Αρχών και της λειτουργίας και των αρμοδιοτήτων της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής ορίζονται από τον Κανονισμό της Βουλής».
– Άρθρο 73: Λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία με προτάσεις νόμων μετά από υπογραφή 500.000 πολιτών: ΝΑΙ 254, ΟΧΙ 32, «ΠΑΡΩΝ» 11
Η πρόταση της ΝΔ ορίζει ότι: «Με υπογραφή 500.000 πολιτών που έχουν δικαίωμα ψήφου, μπορούν να κατατίθενται έως δύο ανά κοινοβουλευτική περίοδο προτάσεις νόμων στη Βουλή, οι οποίες με απόφαση του Προέδρου της παραπέμπονται στην οικεία κοινοβουλευτική επιτροπή προς επεξεργασία και εν συνεχεία εισάγονται υποχρεωτικά προς συζήτηση και ψήφιση στην Ολομέλεια του Σώματος. Οι προτάσεις νόμων του προηγούμενου εδαφίου δεν μπορεί να αφορούν θέματα δημοσιονομικά, εξωτερικής πολιτικής και εθνικής άμυνας. Νόμος ορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις εφαρμογής της παρούσας παραγράφου».
– Άρθρο 86 παρ 3: Ποινική ευθύνη υπουργών και κατάργηση της σύντομης αποσβεστικής προθεσμίας που οδηγούσε σε παραγραφή: ΝΑΙ 274, «ΠΑΡΩΝ» 23
Η κοινή πρόταση ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ ορίζει ότι: «Πρόταση άσκησης δίωξης υποβάλλεται από 30 τουλάχιστον βουλευτές. Η Βουλή, με απόφαση της που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, συγκροτεί ειδική κοινοβουλευτική επιτροπή για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης, διαφορετικά η πρόταση απορρίπτεται ως προδήλως αβάσιμη. Το πόρισμα της επιτροπής του προηγούμενου εδαφίου εισάγεται στην Ολομέλεια της Βουλής, η οποία αποφασίζει για την άσκηση ή μη δίωξης. Η σχετική απόφαση λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. Με τη διαδικασία και την πλειοψηφία του πρώτου εδαφίου της παραγράφου αυτής η Βουλή μπορεί οποτεδήποτε να ανακαλεί την απόφαση της ή να αναστείλει τη δίωξη, την προδικασία ή την κύρια διαδικασία».
– Άρθρο 62: Περιορισμό της βουλευτικής ασυλίας αποκλειστικά μόνο στα κοινοβουλευτικά καθήκοντα του βουλευτή:
ΝΑΙ 179, ΟΧΙ 117, «ΠΑΡΩΝ» 1
Η πρόταση της ΝΔ ορίζει ότι: «Όσο διαρκεί η βουλευτική περίοδος, ο βουλευτής δεν διώκεται ούτε συλλαμβάνεται ούτε φυλακίζεται ούτε με άλλο τρόπο περιορίζεται χωρίς άδεια του Σώματος. Επίσης δεν διώκεται για πολιτικά εγκλήματα βουλευτής της Βουλής που διαλύθηκε, από τη διάλυση της και έως την ανακήρυξη των βουλευτών της νέας Βουλής. Η σχετική άδεια δίδεται από τη Βουλή υποχρεωτικά εφόσον η αίτηση της εισαγγελικής αρχής αφορά αδίκημα το οποίο δεν συνδέεται με την άσκηση των καθηκόντων ή την πολιτική δραστηριότητα του βουλευτή. Η Βουλή, με ευθύνη του Προέδρου της, αποφαίνεται υποχρεωτικά σχετικά με το αίτημα μέσα σε τρεις μήνες αφότου η αίτηση του εισαγγελέα για δίωξη διαβιβάστηκε στον Πρόεδρο της Βουλής. Η τρίμηνη προθεσμία αναστέλλεται κατά τη διάρκεια των διακοπών της Βουλής. Δεν απαιτείται άδεια για τα αυτόφωρα κακουργήματα».
– Άρθρο 68 παρ. 2: Δικαίωμα στη κοινοβουλευτική μειοψηφία να συστήσει δύο ανά κοινοβουλευτική περίοδο Εξεταστικές Επιτροπές με την υπογραφή 10 βουλευτών: ΝΑΙ 189, ΟΧΙ 94, «ΠΑΡΩΝ» 14
Η πρότασης της ΝΔ ορίζει ότι: «Η Βουλή συνιστά από τα μέλη της εξεταστικές επιτροπές, με απόφαση που λαμβάνεται με πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών που δεν μπορεί να είναι κατώτερη των 2/5 του συνόλου των βουλευτών, ύστερα από πρόταση του 1/5 του όλου των βουλευτών. Προκειμένου να συσταθούν εξεταστικές επιτροπές για ζητήματα που ανάγονται στην εξωτερική πολιτική και την εθνική άμυνα, απαιτείται απόφαση της Βουλής που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμό των βουλευτών. Η Βουλή μπορεί να συνιστά δύο ανά κοινοβουλευτική περίοδο εξεταστικές επιτροπές, εφόσον η σχετική πρόταση 10 τουλάχιστον βουλευτών υπερψηφιστεί από τα 2/5 του συνόλου των βουλευτών, ανεξαρτήτως πλειοψηφίας. Τα σχετικά με τη συγκρότηση και τη λειτουργία των επιτροπών αυτών καθορίζονται από τον Κανονισμό της Βουλής».
– Άρθρο 96 παρ. 5: Εξομοίωση στρατιωτικών με τακτικούς δικαστές:
ΝΑΙ 189, ΟΧΙ 94, «ΠΑΡΩΝ» 14
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163