Μήνυμα ότι η Ευρώπη πρέπει να αφήσει το “καρότο” και να πιάσει το μαστίγιο απέναντι στην Τουρκία εκπέμπει η Αθήνα εν όψει της μεθαυριανής Συνόδου Κορυφής της ΕΕ κι ενώ το Oruc Reis βρίσκεται πάλι νότια του Καστελόριζου.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήδη συνομίλησε με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ενημερώνοντάς τον ότι θα βάλει το ζήτημα στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τις επόμενες ώρες πρόκειται να συνομιλήσει και με άλλους Ευρωπαίους ηγέτες.
Οι στόχοι της Ελλάδας
Επιδίωξη του πρωθυπουργού μέσα από αυτές τις επαφές – αλλά και σειρά άλλων πρωτοβουλιών που προαναγγέλλουν συνεργάτες του – είναι να αναδείξει τον προκλητικό και παραβατικό ρόλο της Τουρκίας σε όλη τη ΝΑ Μεσόγειο.
Ούτως ή άλλως, στην ευρωπαϊκή σύνοδο το ζήτημα θα τεθεί από κοινού με τον Κύπριο πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη, ύστερα και από την παράνομη κατά τα ψηφίσματα του ΟΗΕ απόφαση των Τούρκων να ανοίξουν το παραλιακό μέτωπο της Αμμοχώστου. Κατά τον ίδιο τρόπο, τους ομολόγους του ενημέρωσε στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ ο αρμόδιος υπουργός, Νίκος Δένδιας, επισημαίνοντας ότι η Τουρκία είναι αυτή που πυροδοτεί τις εντάσεις στην ευρύτερη περιοχή, κάνοντας χαρακτηριστικά αναφορά και στα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων στο Ναγκόρνο Καραμπάχ ή τις παρεμβάσεις της στη Λιβύη.
click4more: Η οργή της Ελλάδας και το απύθμενο θράσος της Τουρκίας
Σ’ αυτό το κλίμα και με δεδομένη την απόφαση της πρόσφατης, έκτακτης Συνόδου Κορυφής, αλλά και τη δρομολογημένη επανέναρξη των διερευνητικών επαφών Ελλάδας-Τουρκίας, η Αθήνα έχει στόχο να καταδείξει πλέον στους εταίρους ότι η Άγκυρα όχι μόνο αποδεικνύεται αναξιόπιστη, αλλά επιπλέον επιλέγει να βάλει απέναντί της ολόκληρη την Ευρώπη και όχι μόνο την Ελλάδα ή την Κύπρο.
Συνεπώς, θα πρέπει ν’ αντιμετωπιστεί αναλόγως και οι κυρώσεις να έλθουν πιο κοντά στον ορίζοντα. Η κίνηση δε της Άγκυρας με τη νέα παράνομη Navtex και τον πλου του Oruc Reis μαζί με τουρκικά πολεμικά πλοία στην ελληνική υφαλοκρηπίδα συνιστά ξεκάθαρα μια επικίνδυνη κλιμάκωση, με την ελληνική πλευρά να διαμηνύει πως θα κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να την αντιμετωπίσει επιχειρησιακά και το ενδεχόμενο έτσι ακόμη κι ενός θερμού επεισοδίου να επανέρχεται στο προσκήνιο.
Υπάρχει τελικά περιθώριο για διερευνητικές επαφές;
Τα ερωτήματα που προκύπτουν λοιπόν είναι δύο: εάν πράγματι υπάρχει περιθώριο επανέναρξης των διερευνητικών επαφών και ποια μπορεί να είναι η αντίδραση των Ευρωπαίων απέναντι στην Άγκυρα. Ως προς το πρώτο, η Αθήνα δεν εκπέμπει ακόμη μήνυμα αποχώρησης από το τραπέζι των συζητήσεων. Τουναντίον, εξακολουθεί να δηλώνει έτοιμη και να αναμένει την Τουρκία, ξεκαθαρίζοντας, ωστόσο, ότι μοναδικό ζήτημα προς συζήτηση παραμένει η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, αξιώνοντας παράλληλα από την Άγκυρα να εγκαταλείψει τις μονομερείς ενέργειες και τις προκλήσεις όπως αυτή με το Oruc Reis.
Όπως φαίνεται, άλλωστε, από τις εξελίξεις, πραγματική πρόθεση της Τουρκίας είναι να ορίσει εκείνη την ατζέντα του διαλόγου και να βάλει από την «πίσω πόρτα» τα θέματα που η ίδια επιδιώκει. Για την Ελλάδα, ωστόσο, υπάρχει πλέον το κεκτημένο της τελευταίας Συνόδου Κορυφής, καθώς το κείμενο των συμπερασμάτων περιγράφει ξεκάθαρα ότι μοναδικό θέμα της ατζέντας των διερευνητικών επαφών είναι οι θαλάσσιες ζώνες και αυτό φαίνεται να έχει «ερεθίσει» την τουρκική πλευρά, όπως εκτιμούν και κυβερνητικά στελέχη.
“Κλειδί” η στάση της Γερμανίας
Ως προς το δεύτερο, κλειδί θεωρείται η στάση της Γερμανίας, η οποία στην προηγούμενη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ήταν κύριος υποστηρικτής της θέσης ότι δεν απαιτούνται κυρώσεις σε βάρος της Άγκυρας.
Όμως, η κίνηση με το Oruc Reis φαίνεται να ενόχλησε το Βερολίνο και η απόφαση του υπουργού Εξωτερικών, Χάικο Μάας να επισκεφθεί μόνο την Αθήνα και τη Λευκωσία και όχι την τουρκική πρωτεύουσα στέλνει ένα κάποιο μήνυμα προς την Άγκυρα. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέφεν Ζάιμπερτ, αν και στηλίτευσε την παράνομη τουρκική Navtex, έκανε λόγο για «διαφιλονικούμενη θαλάσσια περιοχή» νότια του Καστελόριζου, ενώ ερωτηθείς σχετικά απέφυγε να πει οτιδήποτε για κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας.
click4more: Με αντι – NAVTEX για το Καστελλόριζο απαντά η Τουρκία στην Ελλάδα
Ο κ. Μάας θα συναντηθεί σήμερα στην Αθήνα με τον ομόλογό του, Νίκο Δένδια, αλλά και τον Κυριάκο Μητσοτάκη και το μήνυμα που θα του κομίσει η ελληνική πλευρά είναι πως η Γερμανία θα πρέπει πλέον, μετά τη νέα προκλητική κίνηση της Άγκυρας, να εγκαταλείψει την τακτική των ίσων αποστάσεων. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, το μήνυμα αυτό να μεταφέρει απευθείας ο πρωθυπουργός και στην Καγκελάριο Μέρκελ, καθώς είναι πιθανή μια επαφή τους εν όψει της Συνόδου Κορυφής.
Πρέπει, τέλος, να τονιστεί ότι η επίσκεψη Μάας στην Αθήνα είναι η δεύτερη μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα και γίνεται στο πλαίσιο της διαμεσολαβητικής προσπάθειας που έχει αναλάβει η Γερμανία ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, με την Άνγκελα Μέρκελ να δηλώνει την προηγούμενη φορά πως απετράπη ακόμη και μια πολεμική σύρραξη μεταξύ των δύο χωρών.