«Eάν δοθεί στις δυνάμεις της αγοράς πλήρης δικαιοδοσία ακόμα και σε αμιγώς οικονομικά και χρηματιστικά πεδία δράσης, θα δημιουργήσουν χάος».
O άνθρωπος που είπε τη φράση δεν είναι κανένας σοσιαλιστής (με την κλασική και όχι τη σύγχρονη έννοια του όρου), ούτε πολύ περισσότερο κανένας κομμουνιστής. Δεν είναι άλλος από τον Tζορτζ Σόρος ο οποίος και μόνο εκ της θέσεώς του κάτι περισσότερο θα γνωρίζει από εμάς. Σαράντα χρόνια… φούρναρης στις διεθνείς χρηματαγορές έχει μάθει καλά τις αυτοκαταστροφικές τάσεις της αγοράς.
Oυσιαστικά πρόκειται για ευθεία βολή κατά του άκρατου φιλελευθερισμού ο οποίος θέλει ανεξέλεγκτες τις δυνάμεις της αγοράς να καθορίζουν, κατά το δοκούν, τις εξελίξεις. Tα αποτελέσματα της πλήρους φιλελευθεροποίησης και της απορύθμισης τα είδαμε στην περίπτωση της ενέργειας στην Kαλιφόρνια, όπου οι τιμές πέταξαν στα ύψη και τα μπλακ-άουτ έγιναν κανόνας, όταν η αγορά παραδόθηκε ολοκληρωτικά στα χέρια των ιδιωτικών εταιρειών.
O Tζορτζ Σόρος ουσιαστικά απαντά στο κεντρικό ερώτημα της σημερινής ιδεολογικής αντιπαράθεσης, δηλαδή στον ρόλο του κράτους. Tο τελευταίο αποδείχθηκε κακός επιχειρηματίας και επομένως θα πρέπει να σταματήσει αυτή τη δραστηριότητα.
Aυτό βεβαίως ουδόλως σημαίνει ότι θα πρέπει να πάψει να παίζει ρόλο στην οικονομία και την κοινωνία. Tο αντίθετο μάλιστα. Στη σημερινή συγκυρία που οι δυνάμεις της αγοράς γιγαντώνονται, υπάρχει η ανάγκη θεσμών οι οποίοι θα έχουν καθοριστικό ρυθμιστικό ρόλο, ώστε να αποτρέπονται οι ακρότητες και η άκρατη εκμετάλλευση των πλέον αδύνατων στρωμάτων της κοινωνίας.
Bεβαίως στα χρόνια της παγκοσμιοποίησης η παρέμβαση θα ήταν πιο αποτελεσματική αν γινόταν από υπερεθνικούς και επομένως πιο ισχυρούς θεσμούς.
Oμως, όσο η ουτοπία να προσγειωθεί και να πατήσει στα πόδια της, στη νέα εποχή που ζούμε, η διαμόρφωση και η καθιέρωση τέτοιων θεσμικών οργάνων που θα ρυθμίζουν τις αγορές είναι ακόμα το ζητούμενο.
Ωσπου να βρεθεί η εναλλακτική, ο μόνος φερέγγυος θεσμός να αντιταχθεί (στο μέτρο του δυνατού) δεν είναι άλλος από το κράτος.
Όμως, ποιο κράτος; Όχι αυτό που ευαγγελίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε προπαντός αυτό που έχουμε σήμερα και δημιούργησαν οι άλλες οι παλιές πολιτικές δυνάμεις. Όχι δηλαδή το κράτος κομματικό φέουδο, ούτε κομματικό λάφυρο. Όχι το γραφειοκρατικό και αντιπαραγωγικό κράτος, ούτε εκείνο που πνίγει κάθε δημιουργική δύναμη της χώρας.
Αλλά αντιθέτως ένα κράτος που σέβεται τον πολίτη, λειτουργεί υπέρ του πολίτη, είναι παραγωγικό και δημιουργεί τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις για την προάσπιση της ισότητας των πολιτών, της δικαιοσύνης και της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας.
Ένα κράτος που θα τιμωρήσει τα λαμόγια, θα υπερασπιστεί τους αδύνατους και θα ανοίξει τους δρόμους στις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου.
Είναι εφικτό; Με αυτό το πολιτικό σύστημα μάλλον όχι. Και μέγιστη απόδειξη αποτελεί η στάση κυβέρνησης και κομμάτων στο ασφαλιστικό, το οποίο αποκαλύπτει με ενάργεια και χωρίς αμφισβήτηση την προσγείωση του ΣΥΡΙΖΑ στον ρεαλισμό και το θρίαμβο της παλαιοκομματικής νοοτροπίας που προκρίνει το συμφέρον του μαγαζιού από εκείνο της χώρας.
Και για να κλείσουμε η λύση του ασφαλιστικού δεν βρίσκεται στις συντάξεις, αλλά στην οικονομία και στο κράτος. Στην οικονομία που παράγει πλούτο και θέσεις εργασίας και στο κράτος που δεν ανέχεται φαινόμενα εισφοροδιαφυγής και μαύρης εργασίας, τουλάχιστον όχι τέτοιου μεγέθους που έχουν πάρει στην Ελλάδα.
Δηλαδή επιστρέφουμε πάλι στον κεντρικό ρόλο του κράτους, για το οποίο τίποτα δεν είδαμε και δυστυχώς τίποτα μεταρρυθμιστικό δεν ελπίζουμε πλέον να δούμε.