Το 2000 η χώρα είχε την αξιοθαύμαστη τύχη να αποτελέσει μόλις το δέκατο μέλος της ζώνης ελεύθερης διακίνησης Σένγκεν και λίγους μήνες μετά να ενταχθεί στην νομισματική ένωση.
Εντελώς προνομιακή κατάσταση που θα μπορούσε να προοιωνίζεται μια αναπτυξιακή πορεία αν δεν την διαχειριζόταν ένα πολιτικό σύστημα σε καλπάζουσα παρακμή και μια κοινωνία τόσο δυσανάλογα ανώριμη να αντέξει τέτοιες μεταβολές , που μόνο ο στενός ευρωπαϊκός πυρήνας είχε ως τότε καρπωθεί .
Η τροχιά της οπισθοδρόμησης είναι συγκλονιστική και η αποκοπή της χώρας από το ευρωπαϊκό όλον των ανεμπόδιστων μετακινήσεων δεν αποτελεί ορατό ενδεχόμενο αλλά μια κατάσταση που θα επιβληθεί εκ των πραγμάτων. Ήδη το πνεύμα του κεκτημένου Σένγεκν είναι νεκρό και το μόνο που θα γιγαντωθεί είναι οι ηλεκτρονικοί εγκέφαλοι του για την αποθήκευση και διακράτηση δεδομένων , υποκειμένων και αντικειμένων .
Η ένταξη στη ζώνη (σύστημα πληροφοριών για την ακρίβεια ) Σένγκεν ήταν ένα τεράστιο επίτευγμα την εποχή που συντελέστηκε για την Ελλάδα, δεδομένων των γεωγραφικών χαρακτηριστικών (τεράστιο μήκος εξωτερικών θαλασσίων συνόρων και έλλειψη χερσαίας επαφής με άλλη χώρα μέλος ). Ειδικά για όσους παρακολούθησαν δημοσιογραφικά επί χρόνια την εξέλιξη από το προσύμφωνο ένταξης επί κυβέρνησης Μητσοτάκη την ώρα που άνοιγαν οι πύλες της Αλβανίας και διαλυόταν ο ανατολικός κόσμος μέχρι την κύρωση της συνθήκης από την Βουλή το ’96 και την εφαρμογή της το 2000, η ταχύτητα και η ροπή της οπισθοδρόμησης είναι ανέλεγκτες .
Η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία , οι κλιμακούμενες φοβίες , η εναρμόνιση νομοθεσιών , οι ιστορικές εξελίξεις, η ανάπτυξη τεραστίων και διαρκώς αναβαθμιζόμενων βάσεων δεδομένων , οι διαρκείς εκσυγχρονισμοί ατομικών εγγράφων όπως ταυτότητες , διαβατήρια , διπλώματα , οι προστατευτικές δικλείδες για τα προσωπικά δεδομένα , ουσιαστικές και προσχηματικές ήταν οι όχθες που κύλησε και έδεσε το κεκτημένο . Και η παροχή του ή η άρνηση του αποτελούσε αποτελούσε εργαλείο πίεσης του ευρωπαϊκού διευθυντηρίου που δεν μπορούσε πια να αντισταθεί στην διεύρυνση του. Ακόμη κι όταν άλλαξαν τα δεδομένα στον αραβικό κόσμο στην εγγύς ανατολή και στη Βόρειο Αφρική, η Ευρώπη δεν είχε απαντήσεις παρά μόνο καθυστερημένα σχετικά με τον ρόλο της Τουρκίας στην διακίνηση των προσφυγικών και μεταναστευτικών κυμάτων που τώρα την σαρώνουν .
Πριν από αρκετούς μήνες ο νυν πρωθυπουργός έλεγε και τι έγινε αν βγούμε από την συνθήκη Σένγκεν και πως θα κατευόδωνε προς την Ευρώπη όσους έμπαιναν στην χώρα . Πριν από λίγους μήνες ο συνεταιριστής του στην κυβέρνηση έλεγε πως υπεγράφη το τρίτο μνημόνιο για να μην μας βγάλουν όχι μόνο από την Ευρωζώνη αλλά από την Ευρωπαϊκή Ένωση και μείνει η χώρα να παλεύει μόνη με την απέλπιδα Συριακή και Αφρασιατική απόβαση . Ακόμη κι αν ήταν σχέδιο της Ευρώπης να μετατρέψει ολόκληρη την χώρα σε ένα απέραντο hotspot για να επικαιροποιεί και να εμπλουτίζει τις ηλεκτρονικές αποθήκες του Σένγκεν , η κυβέρνηση δεν έπρεπε να την διευκολύνει όπως κάνει τώρα εδώ και ένα χρόνο.
Το πνεύμα του Σένγκεν δεδομένων των συνθηκών που ολοένα και θα χειροτερεύουν είναι πια νεκρό .Θα αναβιώσουν η γραφειοκρατία των πρώτων εποχών , οι φόβοι του μεσοδιαστήματος και θα κλιμακωθεί η υστερία του τελευταίου καιρού . Αυτή που σύντομα θα οδηγήσει το σύστημα στην τρίτη αναβάθμιση της αποθήκης δεδομένων με εκατομμύρια καταχωρήσεις καταζητουμένων , υπόπτων , παρακολουθουμένων μετά την δεύτερη που έγινε το 2007 ύστερα από τα γεγονότα της Μαδρίτης και του Λονδίνου .
Ο ρόλος της χώρας στο τοπίο αυτό μοιάζει προδιαγεγραμμένος . Θα παραμείνει μέλος της συνθήκης την οποία οποιοσδήποτε συμμετέχων θα αίρει μονομερώς οποτεδήποτε επικαλούμενος λόγους ασφαλείας . Αρκεί να μας το κάνουν 5-6 χώρες για λίγους μήνες και νόημα δεν θα έχει εμείς να κάνουμε αντίποινα δυσκολεύοντας τις ροές του βασικού προσδόκιμου εισοδήματος από τον τουρισμό. Που έτσι κι αλλιώς θα υπονομεύονται από την κατάσταση συσσώρευσης την οποία η Τουρκία δεν έχει καμιά διάθεση να ανακόψει παρά τις πρόσφατες δεσμεύσεις.