Με το χρόνο να μετρά αντίστροφα για την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών Ελλάδας-Τουρκίας, η επίσκεψη του Μάικ Πομπέο έχει ούτως ή άλλως ιδιαίτερη σημασία. Κυρίως διότι ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών δεν πρόκειται να επισκεφθεί εν συνεχεία την Τουρκία – όπως συνήθως συμβαίνει σ’ αυτές τις περιπτώσεις – αλλ’ αντίθετα πατάει σε ελληνικό έδαφος λίγο μετά την αντίστοιχη επίσκεψή του στην Κύπρο, όπου εξέφρασε επισήμως την πρόθεση των ΗΠΑ για αναβάθμιση της στρατηγικής σχέσης μεταξύ των δύο χωρών, προκαλώντας έντονη – και εύλογη – ενόχληση στην Άγκυρα.
Αυτομάτως λοιπόν η επίσκεψή του Μάικ Πομπέο στην Ελλάδα (σ.σ.: η δεύτερη μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο) εκπληρώνει αυτό το σκοπό: να επιβεβαιώσει εμπράκτως αυτό που λέγεται από το State Department. Ότι, δηλαδή, οι σχέσεις ΗΠΑ-Ελλάδας βρίσκονται στο καλύτερο σημείο των τελευταίων δεκαετιών και πως η Ελλάδα αποτελεί «πυλώνα σταθερότητας στην ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια» κι έναν «κρίσιμο εταίρο, με τον οποίο οι ΗΠΑ μοιράζονται βασικούς στρατηγικούς στόχους».
Click4more Επίσκεψη Πομπέο στην Ελλάδα: Το ηχηρό μήνυμα στην Τουρκία και η… κρητική φιλοξενία
Τι αντίκτυπο μπορεί να έχει, όμως, αυτό σε ό,τι αφορά τα ελληνοτουρκικά; Σημειώνεται πως πριν από την αναχώρησή του για την Αθήνα, ο κ. Πομπέο συνομίλησε τηλεφωνικά με τον γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ και – σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση – χαιρέτισε την ανακοίνωση επανέναρξης των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη αποκλιμάκωσης στην περιοχή. Για μία ακόμη φορά, δηλαδή, φάνηκε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας να επιλέγει τις ίσες αποστάσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας – τουλάχιστον στα λόγια.
Τι… φέρνει στις βαλίτσες του ο Πομπέο
Στην πράξη, όμως, η φιλοξενία του για δύο βραδιές από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην πατρική κατοικία του πρωθυπουργού στα Χανιά και τα θέματα που θα συζητηθούν κατά την παραμονή του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην Ελλάδα κάθε άλλο παρά τυπικά είναι. Τόσο κατά την παρουσία του στη Θεσσαλονίκη – απ’ όπου θα ξεκινήσει σήμερα (28.09.2020) την επίσκεψή του – όσο και στα Χανιά, στο επίκεντρο θα βρεθούν ζητήματα αμυντικής και οικονομικής συνεργασίας μεταξύ ΗΠΑ και Ελλάδας.
Συγκεκριμένα, μεταξύ αυτών: η αναβάθμιση της στρατιωτικής βάσης της Σούδας – την οποία θα επισκεφθεί αύριο πρωί μαζί με τον κ. Μητσοτάκη και εν συνεχεία θα κάνουν κοινές δηλώσεις προς τους δημοσιογράφους. Η αγορά φρεγατών από το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό. Η αναβάθμιση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης και η εκμετάλλευσή του από εταιρείες αμερικανικών συμφερόντων, παράλληλα με τη λειτουργία του σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην περιοχή.
Ο κ. Πομπέο θα συναντηθεί σήμερα με τον ομόλογό του, Νίκο Δένδια στη Θεσσαλονίκη, με το ΥΠΕΞ ν’ αναφέρει σε ανακοίνωσή του ότι οι συζητήσεις θα εστιαστούν σε ζητήματα διμερούς, περιφερειακού και διεθνούς ενδιαφέροντος, με έμφαση στον στρατηγικό διάλογο Ελλάδας-ΗΠΑ, την αμυντική και ενεργειακή συνεργασία και τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.
Ο επικεφαλής του State Department θα επισκεφθεί, επίσης, το Σύνδεσμο Βιομηχανιών Ελλάδος, όπου θα υπογραφεί διμερής συμφωνία για τη συνεργασία στον επιστημονικό και τεχνολογικό τομέα, καθώς και το Εβραϊκό Μουσείο. Το βράδυ θα μεταβεί στα Χανιά και αύριο, εκτός από τη βάση της Σούδας, θα ξεναγηθεί το απόγευμα από τον πρωθυπουργό στον Αρχαιολογικό Χώρο της Απτέρας.
Και η Τουρκία το χαβά της
Την ίδια στιγμή κι εν όψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ και της επανέναρξης των διερευνητικών επαφών, η Τουρκία βάζει θέμα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου.
Η Αθήνα, ωστόσο, ξεκαθαρίζει ότι το πλαίσιο των διερευνητικών επαφών είναι καθορισμένο και δεδομένο και πως δεν μπορεί να υπάρξει τέτοια συζήτηση με την Άγκυρα.
Το μόνο ζήτημα, δηλαδή, που μπαίνει στο διάλογο είναι αυτό των θαλασσίων ζωνών και της ΑΟΖ και στο βάθος… Χάγη, εάν δεν υπάρξει συμφωνία. Έτσι, η Τουρκία κατά μία έννοια επιχειρεί να ναρκοθετήσει το διάλογο πριν καλά-καλά αρχίσει και το κλίμα βαραίνουν ακόμη περισσότερο περιστατικά όπως αυτά με την προσβολή της ελληνικής σημαίας στο Καστελόριζο από τουρκικό drone, δείχνοντας ότι η αποκλιμάκωση μόνο εύκολη δεν είναι και δη σε βάθος χρόνου.