Σήμερα, τυπικά τουλάχιστον, είναι η τελευταία ημέρα που η Ελλάδα βρίσκεται σε καθεστώς μνημονίων. Μία περίοδος που κράτησε οκτώ χρόνια και τέσσερις μήνες.
Η χώρα εξέρχεται από αυτή την ομολογουμένως τραυματική εμπειρία, αλλά είναι άγνωστο αν το πάθημα της έγινε μάθημα και κυρίως αν όλοι μας διδαχθήκαμε κάτι ή απλά πιστεύουμε ακόμη ότι για όλα τα δεινά φταίνε οι κακοί ξένοι και καθόλου εμείς. Ο καιρός θα δείξει εάν κάτι καλό άφησαν τα μνημόνια στην χώρα.
Ας δούμε επιγραμματικά το χρονικό της εισόδου της Ελλάδος στο Μνημόνιο.
2010
Η κατάσταση έδειχνε να μην είναι αναστρέψιμη από την αρχή του 2010, αλλά είτε επειδή δεν υπήρχε εναλλακτική λύση, είτε επειδή η κυβέρνηση του νεοεκλεγέντος τότε Γ.Α. Παπανδρέου πίστευε ότι θα τα καταφέρει, αγόραζε χρόνο. Δεν τα κατάφερε τελικά και ζήτησε την συνδρομή των εταίρων, αφού οι αγορές είχαν κλείσει οριστικά για την χώρα.
Η ανακοίνωση της προσφυγής στον μηχανισμό στήριξης έγινε στις 23 Απριλίου από τον Γιώργο Παπανδρέου, ο οποίος βρισκόταν στο Καστελόριζο.
Η Ελλάδα προχώρησε σε υπογραφή μνημονίου με το ΔΝΤ και την ΕΕ, για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, προκειμένου να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός στήριξης και τα μέτρα ανακοινώθηκαν στις 2 Μαΐου.
Τα ευρωπαϊκά κεφάλαια για το 1ο πρόγραμμα στήριξης προήλθαν απευθείας από τα κράτη-μέλη της ΕΕ, καθώς δεν υπήρχε κάποιος μηχανισμός στήριξης χωρών σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Το πρόγραμμα ήταν αρκετά σκληρό με περικοπές σε μισθούς, συντάξεις, επιβολή φόρων κλπ. Διαδηλώσεις και σημαντική αναταραχή στην χώρα και ουσιαστικά παραίτηση της κυβέρνησης τον Νοέμβριο του 2011 και δημιουργία οικουμενικής που θα οδηγούσε την χώρα σε εκλογές.
2012
Το 2ο Μνημόνιο συζητήθηκε στη Βουλή στις 12 Φεβρουαρίου 2012, επί κυβέρνησης Λουκά Παπαδήμου,(«Έγκριση των Σχεδίων Συμβάσεων Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ΕΤΧΣ, της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Τράπεζας της Ελλάδος, του Σχεδίου του Μνημονίου Συνεννόησης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδος και άλλες επείγουσες διατάξεις για τη μείωση του δημοσίου χρέους και τη διάσωση της εθνικής οικονομίας».) και ψηφίστηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της 13ης Φεβρουαρίου.
Τα κεφάλαια εκταμιεύτηκαν από το ΕΤΧΣ, ο οποίος δημιουργήθηκε τον Ιούνιο του 2010 ως προσωρινός μηχανισμός επίλυσης κρίσεων.
Η κυβέρνηση που προήλθε από τις εκλογές με πρωθυπουργό τον Αντ. Σαμαρά προσπαθεί να αλλάξει το μίγμα πολιτικής και μείωση δαπανών και λιγότερους φόρους. Τα πρώτα δείγματα θετικά, αλλά η απώλεια των ευρωεκλογών του 2014, την οδηγεί σε αλλαγή πορεία. Εξασθενημένη και χωρίς στήριξη των δανειστών οδηγείται σε πτώση από τον ΣΥΡΙΖΑ που προηγείτο στις δημοσκοπήσεις. Ο Αλ. Τσίπρας και ο Π. Καμμένος με αφορμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας ρίχνουν την κυβέρνηση προκαλώντας εκλογές τις οποίες και κερδίζουν.
2015
Το πρώτο 6μηνο του έτους τραυματικό με συνεχείς κόντρες με τους δανειστές με αποκορύφωμα το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου και ως λογική συνέπεια τα capital controls, αφού οι Έλληνες πολίτες είχαν μετακομίσει στα ΑΤΜ.
Η κυβέρνηση κερδίζει το δημοψήφισμα, αλλά εν μία νυκτί και υπό το βάρος της εξόδου της Ελλάδος από το ευρώ υπογράφει ένα 3ο, αχρείαστο κατά πολλούς, αναγκαίο κατά άλλους, Μνημόνιο.
Το 3ο μνημόνιο ψηφίστηκε στις 14 Αυγούστου από 222 βουλευτές, έχοντας μεσολαβήσει, τα Capital Controls και το δημοψήφισμα για υπογραφή ή όχι συμφωνίας με τους Ευρωπαίους εταίρους, το οποίο είχε σαν αποτέλεσμα την καταψήφιση της συμφωνίας-μνημονίου με ποσοστό 61,31%.
Η κυβέρνηση, παρά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, συνέχισε τις συζητήσεις για ένα νέο μνημόνιο, που κατέληξαν τελικά σε συμφωνία στις 13 Ιουλίου.
Τα κεφάλαια για το 3ο μνημόνιο προήλθαν από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕSM), ο οποίος αντικατέστησε το ΕΤΧΣ.
Μέσα σε αυτή την περίοδο η Ελλάδα βρέθηκε δύο φορές με το ένα πόδι έξω από την ζώνη του ευρώ. Την πρώτη το 2011 και την δεύτερη το καλοκαίρι του 2015.