Ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ βρέθηκε την Τρίτη (20.02.2018) στο Ευρωκοινοβούλιο και στην επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων. Εκεί, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος μίλησε για όλα: για τις μειώσεις που έρχονται στις συντάξεις, για την ατυχία της νυν και των προηγούμενων κυβερνήσεων όσον αφορά στη διεθνή συγκυρία, στον καυγά του με τον πρόεδρο της ΕΚΤ, Μάριο Ντάγκι στο πρόσφατο Eurogroup.
Τόνισε πως δεν είναι «οπαδός μιας πιστοληπτικής γραμμής» για την Ελλάδα μετά την έξοδο από τα Μνημόνια. Χαρακτήρισε θεωρεί θετική μεν, πλην όμως όχι και αναγκαία για την έξοδο της χώρας στις αγορές, την ένταξή της στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
Παρουσίασε τα «φιλόδοξα σχέδια» της ελληνικής κυβέρνησης εν όψει της εξόδου της χώρας από το πρόγραμμα προσαρμογής τον ερχόμενο Αύγουστο. Και φυσικά, απάντησε και σε ερωτήσεις ευρωβουλευτών.
Μέτρα, αντίμετρα και… μειώσεις στις συντάξεις
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος αναφέρθηκε στα «μέτρα και αντίμετρα για την περίοδο μετά τη λήξη του προγράμματος». Είπε πως «πρόκειται στην πραγματικότητα για ένα δημοσιονομικά ουδέτερο πακέτο».
Για το οποίο δεν έχει γίνει συζήτηση με τους δανειστές. Ούτε και μπορεί κανείς να πει ότι θα γίνουν διαπραγματεύσεις.
Στο πακέτο, σύμφωνα με τον κ. Τσακαλώτο, «προβλέπονται μεταξύ άλλων μειώσεις σε ορισμένες συντάξεις, αλλά και στήριξη οικογενειών. Δεν έχει γίνει συζήτηση με τους θεσμούς επ’ αυτών των μέτρων. Είναι πολύ νωρίς να πει κανείς, εάν αυτά θα αποτελέσουν μέρος των επερχόμενων διαπραγματεύσεων».
Ο… αισιόδοξος Τσακαλώτος, ο απαισιόδοξος Ντράγκι και ο καυγάς
Ο Έλληνας υπουργός ρωτήθηκε και για τη… “διαφωνία” του με τον επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι κατά τη διάρκεια του Eurogroup της Δευτέρας (19.02.2018). «Έγινε συζήτηση για το ομόλογο που εξέδωσε η Ελλάδα την προηγούμενη εβδομάδα και νομίζω ότι τόσο ο Ντράγκι, όσο και ο Ρέγκλιγκ ήταν υπερβολικά απαισιόδοξοι. Εγώ υποστήριξα ότι δεδομένης της κατάστασης στις αγορές, η έκδοση τα πήγε εξαιρετικά, ότι ήταν επιτυχημένη. Υπήρξε πολύ φιλική συζήτηση πάνω σε αυτό. Στη συνέχεια έγινε συζήτηση για τα προαπαιτούμενα που δεν έχουν ολοκληρωθεί και δη επί της ανεμπόδιστης ροής των πλειστηριασμών που προβλέπεται να διασφαλιστεί. Εγώ θεωρώ ότι έχουν γίνει αρκετά για να κλείσει αυτό το προαπαιτούμενο και ότι η ΕΚΤ ήταν πιο αυστηρή στο θέμα αυτό απ΄ όσο θα έπρεπε. Τρέφω μεγάλο σεβασμό για τον επικεφαλής της ΕΚΤ, νομίζω ότι είναι αμοιβαίος ο σεβασμός. Υπήρξαν διαφωνίες και στο παρελθόν, και είμαι σίγουρος ότι θα υπάρξουν και στο μέλλον».
Η αξιοπιστία
Αναφορικά με τα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους και την αξιοπιστία της χώρας μετά τη λήξη του προγράμματος, ο κ. Τσακαλώτος είπε, μεταξύ άλλων, ότι: «Θεωρώ ότι η Ελλάδα έχει οικοδομήσει σημαντική αξιοπιστία τα τελευταία 2,5 χρόνια. Αυτό φάνηκε σε επίπεδο αγορών, θεσμών και Eurogroup. Έχει βέβαια να κάνει και με αδιάσειστα δεδομένα (hard facts), όπως το γεγονός ότι πετύχαμε τους δημοσιονομικούς μας στόχους για τρίτη συνεχόμενη χρονιά.
Και ασφαλώς δεν θα υποτιμήσω τις δυσκολίες που πέρασε ο ελληνικός λαός. Επιστρέψαμε στην ανάπτυξη. Τα “υποκείμενα” στοιχεία για την ελληνική οικονομία είναι πολύ ισχυρά. Αυτό είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό. Οι εξαγωγές είναι σε πολύ καλό δρόμο και σε άλλους τομείς που δεν είναι εμφανείς τα στοιχεία είναι ισχυρά.
Η πιστοληπτική γραμμή
Δεν είμαι σίγουρος ότι μία προληπτική πιστωτική γραμμή προσδίδει περισσότερη αξιοπιστία σε μία χώρα. Μάλλον περνάει το αντίθετο μήνυμα στις αγορές ότι δηλαδή “δεν εμπιστευόμαστε την Ελλάδα”. Λειτουργεί με ανάποδο τρόπο. Ο πραγματικός στόχος ενός τέτοιου προγράμματος είναι να υπάρξει έξοδος από αυτό. Είναι καλή συγκυρία. Και η δική μας, αλλά και προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις, δεν ήταν και τόσο τυχερές όσον αφορά τη διεθνή συγκυρία.
Κάποια στιγμή θα πρέπει να ειπωθεί “εμπιστευόμαστε την ελληνική κυβέρνηση, τα ελληνικά κόμματα, τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, τις εργοδοτικές ενώσεις και τον ιδιωτικό τομέα στη χώρα να σταθούν στα πόδια τους χωρίς μηχανική υποστήριξη”. Ο δεύτερος λόγος που δεν είμαι οπαδός της προληπτικής γραμμής είναι επειδή την θεωρώ υποκατάστατο και όχι κάτι συμπληρωματικό προς το cash buffer. Δεν μπορείς να έχεις και “μαξιλαράκι ασφαλείας” και προληπτική πιστωτική γραμμή. Κάτι τέτοιο δεν έχει νόημα».
Τα ομόλογα και το χρέος
Ο υπουργός Οικονομικών αναφέρθηκε επίσης, στην πρόσφατη έκδοση ελληνικών ομολόγων: «Υπάρχει αβεβαιότητα στις αγορές σε σχέση με την Ελλάδα, αλλά ας μην υπερβάλλουμε. Τα spreads είναι σήμερα πολύ χαμηλότερα απ΄ ό,τι προβλεπόταν πριν την πρώτη μας έξοδο στις αγορές, τη στιγμή μάλιστα που είχαμε και μία μίνι-κρίση στις ΗΠΑ. Σ΄ αυτό το πλαίσιο είχαμε μία πολύ επιτυχημένη έκδοση ομολόγων. Πιστεύω ότι η αξιοπιστία μας θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο, εάν υπάρξει ένας έντιμος συμβιβασμός στο θέμα του χρέους. Αυτό σίγουρα θα αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού.
Και σε αυτό “κουμπώνει” και ο επονομαζόμενος γαλλικός μηχανισμός, που εμείς είχαμε προτείνει πρώτοι, αλλά θα μείνει γνωστός πια ως γαλλικός μηχανισμός ο οποίος συμβιβάζει τις απαισιόδοξες προβλέψεις του ΔΝΤ για τους ρυθμούς ανάπτυξης και την πιο αισιόδοξη προσέγγιση της ΕΕ.
Εάν αυτός ο μηχανισμός καθησυχάσει το ΔΝΤ, πιστεύω ότι θα καθησυχάσει και τις αγορές. Είτε πάντως το ΔΝΤ συμμετάσχει είτε όχι, έχει συμφωνηθεί να υπάρξουν μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Αυτή η απόφαση θα ενισχύσει σε μακροπρόθεσμο επίπεδο την αξιοπιστία της Ελλάδας» είπε ακόμη ο Ε. Τσακαλώτος.
Η ποσωτική χαλάρωση
Σχετικά με το εάν θα ήταν σκόπιμο να ενταχθεί η Ελλάδα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ ο υπουργός είπε ότι η ένταξη της χώρας για ένα μικρό διάστημα «θα ήταν μία θετική ένδειξη, αλλά όχι απαραίτητο».
«Μπορούμε να βγούμε από το πρόγραμμα και χωρίς να ενταχθούμε στην ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ», τόνισε. Και προσέθεσε: «Μπορεί να αναβαθμιστήκαμε πρόσφατα από τον οίκο Fitch αλλά δεν είμαστε ακόμη -αλλά πλησιάζουμε- σε επενδυτική βαθμίδα. Το να μην αγοράζει η ΕΚΤ ελληνικά ομόλογα είναι πρόβλημα, αλλά όχι αξεπέραστο. Είναι δυσανάλογο να ζητήσεις προληπτική πιστωτική γραμμή μόνο και μόνο για να αποκτήσεις waiver (δυνατότητα να γίνονται αποδεκτά τα ελληνικά ομόλογα από την ΕΚΤ). Μπορούμε πάντως να αποκτήσουμε αξιοπιστία χωρίς να φτάσουμε σε τέτοια μήκη που προτείνετε…».
Αναπτυξιακό πρόγραμμα
Για την αναπτυξιακή στρατηγική της χώρας μετά το τέλος του προγράμματος, ο υπουργός επεσήμανε, μεταξύ άλλων: «Υποσχεθήκαμε να παρουσιάσουμε το ελληνικό αναπτυξιακό πρόγραμμα τον Απρίλιο, μετά το ελληνικό Πάσχα. Στη συνέχεια νομίζω ότι θα συζητηθεί στο Eurogroup. Θα είμαστε έτοιμοι για τη συζήτηση αυτή. Είμαστε σε φάση επεξεργασίας του προγράμματος.
Πρώτος στόχος είναι μην επιστρέψουμε στο μοντέλο της περιόδου πριν το 2008 και δεύτερος να διαμορφώσουμε ένα ολιστικό πρόγραμμα. Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ποιο είναι το προφίλ της Ελλάδας, ότι δηλαδή έχει πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και μεγάλο αγροτικό τομέα, όπως και άλλες ιδιαιτερότητες της χώρας, και όλα να συγκεραστούν για να οικοδομηθεί ένα καινούργιο μοντέλο. Είναι έργο που εξελίσσεται συνεχώς.
Παλιά πολλά κονδύλια πήγαιναν σε μεγάλα έργα υποδομής (το 80%), τώρα επενδύουμε πιο πολύ στις ΜΜΕ. Αλλάζει ο συνολικός σχεδιασμός, πρόκειται για άλλου τύπου διακυβέρνηση, διότι εμείς δεν ακολουθούμε τη λογική του πελατειακού συστήματος, αλλά συγκεκριμένους κανόνες που προσφέρουν απόλυτη διαφάνεια. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για εμάς».
Το χρέος
«Όσον αφορά στο χρέος, είμαστε κοντά στις συζητήσεις, αλλά η Ελλάδα θα έπρεπε να συμμετέχει από την αρχή στις συζητήσεις αυτές. Δεν είναι τρόπος αυτός να κυβερνάται η Ευρώπη. Είναι επίσης αλήθεια ότι εάν είχε σχηματιστεί νωρίτερα και λειτουργούσε πλήρως η κυβέρνηση στη Γερμανία, πολλά θέματα θα είχαν προχωρήσει γρηγορότερα».
Τα stress tests
«Για τα τεστ αντοχής, ειλικρινά δεν ξέρω, κανείς δεν ξέρει, φαντάζομαι ούτε ο Μ. Ντράγκι το γνωρίζει. Κοιμάμαι πάντως πιο ήσυχος σε σχέση με πριν από ένα μήνα που δεν ήξερα τα ποσοστά ανάπτυξης».
Φορολογία
Σχετικά με το μέτωπο της φορολογίας και της φοροεισπρακτικής ικανότητας των ελληνικών αρχών, ο υπουργός είπε, μεταξύ άλλων, τα εξής:
«Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής αποδείχθηκε πολύ πιο δύσκολη απ’ ό,τι περιμέναμε. Αλλά προχωράμε. Έχει προχωρήσει πολύ και η απόδοση του ΦΠΑ. Πολύ σπουδαίο έργο ήταν το λογισμικό για τη διασταύρωση στοιχείων, η οποία ήταν πολύ δύσκολο και κοπιώδες έργο. Το σύστημα διασταυρώνει καταθέσεις και προηγούμενες επιστροφές φόρου. Κάποτε αυτή η διαδικασία απαιτούσε 5 μήνες, τώρα θέλει 5 λεπτά. Ατυχές ήταν κατά τη γνώμη μου το θέμα της σχετικής παραγραφής που ορίστηκε από τα δικαστήρια. Ήταν απογοητευτική η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, αλλά τη σεβόμαστε ασφαλώς. Εάν δεν ήταν αυτό, θα τα πηγαίναμε καλύτερα».
Δημόσια Διοίκηση
Για τη Δημόσια Διοίκηση και τα σχέδια της κυβέρνησης με τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων, καθώς και το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, ο υπουργός παρατήρησε, μεταξύ άλλων, τα εξής:
«Δύο πτυχές υπάρχουν στο πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων. Υπάρχουν αυτές που ήταν ήδη στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και υπάρχει και το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων. Και στα δύο μέτωπα είχαμε πρόοδο. Το Ελληνικό προχωράει πιο γρήγορα από την αποκρατικοποίηση του ΔΕΣΦΑ. Υπάρχουν πάντως πολλοί τρόποι για να αξιοποιηθούν τα ακίνητα του Δημοσίου, οι εκμισθώσεις, οι συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα κ.ά.».
Ο… επίλογος
«Είναι σημαντικό να διδαχθούμε από την ελληνική εμπειρία. Η διαχείριση της ελληνικής κρίσης με βραχυπρόθεσμη λογική δεν βοήθησε τη χώρα. Θα ήταν σε κάθε περίπτωση ευπρόσδεκτη η συνδρομή του Ευρωκοινοβουλίου στο να προχωρήσει η Ελλάδα σε καθαρή έξοδο. Πέρα από αυτό, το θέμα της διαφάνειας και της δημοκρατίας είναι κρίσιμο και το Ευρωκοινοβούλιο έχει ισχυρό ρόλο να παίξει σε αυτό τον τομέα. Οι όποιες μεταρρυθμίσεις σε ΕΕ και Ευρωζώνη πρέπει να οδηγήσουν σε περισσότερη δημοκρατία και περισσότερη λογοδοσία. Οι Ευρωπαίοι πολίτες διακατέχονται από σκεπτικισμό απέναντι στην ΕΕ, όχι επειδή πιστεύουν ότι είναι κοινωνικά ευαίσθητη, αλλά επειδή νοιώθουν ότι δεν έχουν ρόλο και επιρροή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Στην Ελλάδα γίνεται συζήτηση σχετικά με το εάν η χώρα πάσχει από έλλειψη χρηματοδότησης ή από έλλειψη projects. Η Ελλάδα πιστεύω στερείται και τα δύο. Πρέπει να διαμορφωθούν προγράμματα από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για να στηριχθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η κοινωνική οικονομία και οι δυνατότητες για να παράγονται καλά projects».
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ