Edmonia Lewis, το πρόσωπο - μυστήριο. Είναι η γυναίκα που τιμάει σήμερα με Doodle η Google. Μία γλύπτρια, της οποίας η ζωή και ο θάνατος παραμένουν... μυστήριο.
Η Edmonia Lewis άφησε το δικό της στίγμα στις τέχνες. Το γεγονός ότι ήταν αφροαμερικανή, ήταν ένα εμπόδιο για την εξέλιξή της. Εκείνη όμως πάλεψε, και με κάθε ευκαιρία έστελνε το δικό της μήνυμα: “Πάντα τρέφω ιδιαίτερη συμπάθεια για όλες τις γυναίκες που πάλεψαν στη ζωή τους και υπέφεραν”.
Η Google αποφάσισε σήμερα να τιμήσει τη γυναίκα-θρύλο με ένα Doodle. Η Edmonia Lewis ξεχώριζε γιατί κατάφερε να συνδύαζει με έναν μοναδικό τρόπο το ινδιάνικο και το αφροαμερικανικό στοιχείο στα νεοκλασικά γλυπτά της.
Η διάσημη γλύπτρια, η ζωή και το έργο της, καλύπτονται από μεγάλα μυστήρια. Πρώτον, δεν υπάρχει κανένα έγγραφο που να αποδεικνύει την ακριβή ημερομηνία γέννησής της. Η ίδια άλλωστε, πάντα έδινε διαφορετική ημερομηνία γέννησης, όταν την ρωτοιύσαν σχετικά. Δεύτερον, κανίς δεν γνωρίζει, πότε και πώς πέθανε. Και τρίτον, μία φωτογραφία που ανακαλύφθηκε μόλις πριν λίγα χρόνια, ήταν “κρυμμένη” για μερικές δεκαετίες, και πλέον εκτίθεται σε Μουσείο Τέχνης στη Βαλτιμόρη.
Μόλις το 2002, ο λόγιος Molefi Κete Asante συμπεριέλαβε την Edmonia στη λίστα με τις 100 μεγαλύτερες προσωπικότητες Αφρο-αμερικανών. Μία ζωή, αλλά ακόμη και ο θάνατός της, γεμάτος μυστήρια.
Όταν την ρωτούσαν για τη ζωή της, πάντα ανέφερε διάφορες ημερομηνίες γέννησης, και γι’ αυτό δεν υπάρχει η επίσημη καταγραφή της ημερομηνίας γέννησης. Αξίζει να σημειωθεί ότι και ο θάνατός της συνέβη κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, ενώ οι φωτογραφίες της ήταν ιδιαίτερα σπάνιες, καθώς μετριούνται στα δάχτυλα των δύο χεριών.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η Edmonia Lewis γεννήθηκε το 1844 στη Νέα Υόρκη, έμεινε ορφανή από μικρή ηλικία, και την μεγάλωσε μία συγγενής της μητέρας της. Βρήκε το δρόμο της και κατάφερε να κάνει αξιοπρόσεκτη καριέρα, και όλα ξεκίνησαν όταν, με την παρότρυνση του μεγαλύτερου αδερφού της, κατάφερε να πάει σε Κολέγιο στο Oberlin του Οχάιο.
Η Edmonia Lewis ξεκίνησε την καριέρα της ως μία ταλαντούχα ζωγράφος, αλλά αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις σπουδές της όταν κατηγορήθηκε -άδικα- ότι δηλητηρίασε δύο λευκούς συμμαθητές της. Δέχτηκε επίθεση από συμμορία, και ξυλοκοπήθηκε άγρια, αλλά όταν οι κατηγορίες που της είχαν απαγγελθεί κατέπεσαν, εκείνη είχε ήδη “δραπετεύσει” στη Βοστώνη.
Δείτε εώ το Doodle της Googleγια τη διάσημη γλύπτρια.
Η Edmonia Lewis και τα πρώτα έργα
Εκεί άρχισε να δοκιμάζει τις ικανότητές της στην γλυπτική, και το 1864 δημιούργησε το πρώτο σημαντικό της έργο. Ένα άγαλμα στη μνήμη ενός έγχρωμου στρατηγού του εμφυλίου πολέμου. Από την πώληση αντιγράφων του έργου, κατάφερε να συγκεντρώσει ένα σημαντικό ποσό, που της επέτρεψε να πραγματοποιήσει ένα από τα όνειρά της: Ένα ταξίδι στη Ρώμη.
Στην Ιταλία πραγματικά μεγαλούργησε. Από έργα με θεματικές αφρο-αμερικανικές παραστάσεις, κατάφερε να αφήσει το στίγμα της στον καθολικισμό. Ένα από τα πιο σημαντυικά έργα της χωής της Edmonia Lewis, ήταν το “Forever Free”, που φιλοτέχνησε το έτος 1867. Ένα γλυπτό που απεικόνιζε την απελευθέρωση ενός και μίας νέγρας από τα δεσμά της δουλείας.
Ένα όμως από τα πιο εμβληματικά έργα της Edmonia Lewis ήταν ο “Θάνατος της Κλεοπάτρας”. Το γλυπτό που ζύγιζε 2 τόνους, είχε εκτεθεί σε εκθέσεις στη Φιλαδέλφεια το 1876 και το Σικάγο δύο χρόνια αργότερα, δέχτηκε σκληρή κριτική, και δεν επέστρεψε ποτέ στην Ιταλία, καθώς η Edmonia Lewis δεν μπορούσε να καλύψει τα έξοδα για την μεταφορά του. Τοποθετήθηκε σε μία αποθήκη, και οι ερευνητές έπεσαν στην κυριολεξία πάνω στο μοναδικό αυτό έργο, μερικές δεκαετίες μετά το θάνατο της Edmonia Lewis.
Μυστήριο με τη ζωή της Edmonia Lewis
Το μυστήριο που καλύπτει τις πρώτες δεκαετίες της ζωής της, καλύπτει και το τέλος της Edmonia Lewis. Κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιόητα πότε -και που- πέθανε. Συνέχιζε να εκθέτει τα εέργα της σε πολλές πόλεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης, και πιθανολογείται ότι πέθανε στη Ρώμη, όπου έζησε τα τελευταία χρόνια μέχρι το θάνατό της.
Πρόσφατα όμως, νέα έγγραφα αποδεικνύουν ότι πιθανότατα πέθανε το 1907 στο Λονδίνο. Τα τελευταία χρόνια, η διαδρομή της Edmonia Lewis αρχίζει να αναγνωρίζεται από τους κριτικούς τέχνης, και τα έργα της απολαμβάνουν ιδιαίτερης πλέον εκτίμησης.
Η Edmonia Lewis και η “άγνωστη” φωτογραφία
Αυτή ήταν άλλωστε η πόλη που την ενέπνευσε να δημιουργήσει μοναδικά έργα, που έμειναν στην ιστορία για τη μοναδικότητά τους. Ήταν μόλις πριν λίγα χρόνια, που η αφροαμερικανή Edmonia Lewis ήρθε και πάλι στην επικαιρότητα
Η γλύπτρια, η οποία κατά άλλους πέθανε το 1907, μονοπώλησε το ενδιαφέρον των διεθνών μέσων, χάρη σε μία σπάνια φωτογραφία. Το «Walters Art Museum» της Βαλτιμόρης έδωσε ιδιαίτερη δημοσιότητα στην ανακάλυψη μιας φωτογραφίας που χρονολογείται τον 19ο αιώνα, και απεικονίζει τη Mary Edmonia Lewis, τηνπρώτη γνωστή Αφροαμερικανίδα γλύπτρια της εποχής.
Όπως ανέφερε το Μουσείο Τέχνης της Βαλτιμόρης, μέχρι τώρα ήταν γνωστές μόνο 7 φωτογραφίες της καλλιτέχνιδας. Όλες αυτές οι φωτογραφίες της Εdmonia Lewis ήταν τραβηγμένες στο Σικάγο, κάποια στιγμή μεταξύ του 1868 και του 1870.
Η ανακάλυψη της συγκεκριμένης φωτογραφίας στη Βαλτιμόρη, μάλιστα σε ένα… ράφι σε κατάστημα με αντίκες, και η τεκμηρίωσή της, έκαναν όλους τους συνεργάτες του Μουσείου να πανηγυρίζουν.
Να σημειωθεί ότι η ύπαρξη της συγκεκριμένης φωτογραφίας ήταν ασφαλώς άγνωστη στους μελετητές, και σύμφωνα με τις έρευνες, είναι τραβηγμένη στη Ρώμη μεταξύ του 1874 και του 1876. Όπως σημειώνουν οι ειδικοί, πρόκειται για μία φωτογραφία τραβηγμένη από τον ίδιο το φωτογράφο του πάπα Πίου ΙΧ, και είναι μια χαρακτηριστική φωτογραφία της εποχής carte-de-visite.
Δηλαδή ανήκει σε ένα σπάνιο είδος μικροσκοπικών φωτογραφικών πορτρέτων (διαστάσεων 4 x 2,5″) που συλλέγονταν και κυκλοφορούσαν μανιωδώς τη συγκεκριμένη εποχή. Η Εdmonia Lewis εγκατέλειψε τις ΗΠΑ για χάρη της Ρώμης το έτος 1866. Όπως δήλωνε η ίδια: “Η γη της ελευθερίας δεν έχει χώρο για μια έγχρωμη γλύπτρια”.