Όπως τα ιστιοφόρα της θάλασσας έχουν τον αέρα στα πανιά τους για να τα σπρώχνει, έτσι και στο διάστημα ο ηλιακός «άνεμος» μπορεί να αποτελεί την κινητήρια δύναμη για ένα σκάφος.
Η τεχνολογία αυτή θα δοκιμαστεί από μια μικρή διαστημοσυσκευή, το «ηλιακό ιστιοφόρο» LightSail 2 της αμερικανικής Πλανητικής Εταιρείας, το οποίο έχει προγραμματισθεί να εκτοξευθεί στις 25 Ιουνίου (06:30 ώρα Ελλάδας) με ένα πύραυλο Falcon Heavy της Space X από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στη Φλόριντα.
Με μέγεθος φραντζόλας ψωμιού και βάρος μόνο πέντε κιλών, το SightSail 2, που κατασκευάσθηκε από την εταιρεία Stellar Exploration Inc, δύο εβδομάδες αφότου βρεθεί στο διάστημα, θα ξεδιπλώσει ένα ηλιακό «πανί» μεγάλο σχεδόν όσο ένα ρινγκ του μποξ (32 τετραγωνικά μέτρα) και θα προσπαθήσει να αλλάξει την τροχιά του, αξιοποιώντας τα φωτόνια του ηλιακού ανέμου που θα πέφτουν απαλά πάνω στο ιστίο. Πρόκειται για το αποκορύφωμα ενός δεκαετούς προγράμματος των επιστημόνων και μηχανικών της Πλανητικής Εταιρείας, η οποία είχε ιδρυθεί το 1980 από τρεις οραματιστές, μεταξύ των οποίων ο διάσημος αστρονόμος Καρλ Σέιγκαν.
«Πριν από 40 χρόνια ο καθηγητής μου Καρλ Σέιγκαν παρουσίασε το όραμα για ένα διαστημικό σκάφος με ηλιακό ιστίο που θα μπορούσε να εξερευνήσει το διάστημα. Χιλιάδες άνθρωποι από όλο τον κόσμο υποστήριξαν αυτή την αποστολή», δήλωσε ο επικεφαλής της Πλανητικής Εταιρείας Μπιλ Νάι.
Η πρωτοτυπία
Αν η αποστολή είναι επιτυχής, το LightSail 2 θα γίνει το πρώτο διαστημικό σκάφος που θα αλλάξει την τροχιά του γύρω από τη Γη με τη βοήθεια όχι μιας μηχανής, αλλά ενός ιστίου και του ηλιακού φωτός. Η εκτόξευση του θα γίνει μαζί με άλλους 23 δορυφόρους που θα τεθούν σε τρεις διαφορετικές τροχιές, στο πλαίσιο του πιλοτικού διαστημικού προγράμματος Space Test Programm-2 του υπουργείου ‘Αμυνας των ΗΠΑ. Το LightSail-2 θα βρίσκεται μέσα στη διαστημοσυσκευή Prox-1 που θα έχει μέγεθος βαλίτσας και θα απελευθερωθεί από αυτήν επτά μέρες μετά την εκτόξευση του.
Λίγες μέρες αργότερα, το LightSail-2 θα ανοίξει τέσσερις ηλιακούς συλλέκτες και τέσσερα τριγωνικού σχήματος ιστία Mylar, με συνολική επιφάνεια 32 τετραγωνικών μέτρων και πάχους μόλις 4,5 μικρομέτρων (μικρότερα από την ανθρώπινη τρίχα), τα οποία θα στραφούν προς τον Ήλιο. Ένα μήνα μετά, η συνεχής ηλιακή ώθηση ελπίζεται ότι θα επιτρέψει στο LightSail-2 να κερδίσει ύψος, κινούμενο πλέον σε υψηλότερη τροχιά από την αρχική των 300 χιλιομέτρων, φθάνοντας σε ύψος έως 865 χιλιομέτρων, υπερδιπλάσιο από αυτό του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού.
Θα είναι ορατό από την Γη
Το LightSail-2 αναμένεται να είναι ορατό τις νύχτες από αρκετά μέρη της Γης. Αφού περιφέρεται γύρω από τη Γη για περίπου ένα χρόνο, τελικά θα υποκύψει στη βαρύτητα του πλανήτη μας και, χάνοντας σταδιακά ύψος, θα καταστραφεί στην ατμόσφαιρα.
Η Πλανητική Εταιρεία είχε εκτοξεύσει το 2015 ένα σχεδόν πανομοιότυπο σκάφος, το LightSail-1, το οποίο δοκίμασε το σύστημα ξεδιπλώματος του ιστίου. Νωρίτερα, το 2005, είχε εκτοξεύσει μια συσκευή με μεγαλύτερο ιστίο, την Cosmos 1, η οποία όμως δεν κατάφερε να τεθεί σε τροχιά λόγω αποτυχίας του ρωσικού πυραύλου που τη μετέφερε.
Το πρόγραμμα LightSail, που ξεκίνησε το 2009, έχει ήδη προσφέρει χρήσιμα στοιχεία σε άλλους φορείς. Το σκάφος NEA Scout της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) θα εκτοξευθεί για τη Σελήνη με την πρώτη πτήση του νέου μεγάλου αμερικανικού πυραύλου βαρέων βαρών Space Launch System (SLS) και θα χρησιμοποιήσει ένα ηλιακό ιστίο για να επισκεφθεί ένα κοντινό στη Γη αστεροειδή.
Το πρώτο ηλιακό «πανί» είχε τεθεί σε τροχιά από την Ιαπωνική Διαστημική Υπηρεσία το 2010, ενώ λίγο αργότερα την ίδια χρονιά η NASA έκανε κάτι ανάλογο. Στόχος από τότε μέχρι σήμερα είναι δοθεί μια απάντηση κατά πόσο τα ηλιακά ιστία αποτελούν εναλλακτικό τρόπο κίνησης είτε μικρών δορυφόρων μέσα στο ηλιακό μας σύστημα, είτε ακόμη και μεγαλύτερων σκαφών για μακρινά διαστρικά ταξίδια, χωρίς να χρειάζονται τόνοι καυσίμων που θα βαραίνουν υπερβολικά το σκάφος. Από την άλλη, τα ηλιακά ιστία επιτρέπουν μια αργή αλλά συνεχή πρόωση, οπότε θεωρητικά τουλάχιστον- είναι δυνατό να αναπτυχθούν απίστευτες ταχύτητες.
Σχετικό βίντεο υπάρχει στο YouTube:
