Ο διακεκριμένος Έλληνας νευροεπιστήμονας Νίκος Λογοθέτης, ο οποίος εδώ και χρόνια έκανε σημαντική καριέρα στο γερμανικό Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ, αναχωρεί μαζί με σχεδόν όλο το ερευνητικό του εργαστήριο.
Αιτία για τη μετακίνησή του είναι τα προβλήματα που αντιμετώπισε με γερμανικές ακτιβιστικές οργανώσεις προστασίας των ζώων, που είχαν ως αποτέλεσμα να βρεθεί κατηγορούμενος για κακομεταχείριση πειραματόζωων, κάτι που του στοίχισε προσωρινά και τη διευθυντική θέση του στο Ινστιτούτο Βιολογικής Κυβερνητικής Μαξ Πλανκ στο Τίμπινγκεν.
Τώρα ο 69χρονος Ν. Λογοθέτης, ο οποίος υπήρξε μέλος του γνωστού ελληνικού ροκ συγκροτήματος «Πελόμα Μποκιού» στη δεκαετία του 1970, μαζί με τον Βλάση Μπονάτσο και άλλους (με πιο γνωστή επιτυχία τους το τραγούδι «Γαρύφαλλε, Γαρύφαλλε»), δήλωσε -σύμφωνα με το “Science”- ότι τα πρώτα μέλη του ερευνητικού εργαστηρίου του θα μετακινηθούν τους επόμενους μήνες στο νέο Διεθνές Κέντρο Έρευνας Εγκεφάλου Πρωτευόντων (ICPBR) στη Σαγκάη, το οποίο θα συνδιευθύνει μαζί με τον νευροεπιστήμονα Που Μου-Σινγκ της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών.
Νίκος Λογοθέτης: Πειράματα με πιθήκους και μαϊμούδες
Ο ίδιος ο Λογοθέτης θα μετακινηθεί στην Κίνα αργότερα, στο τέλος του 2020 ή αρχές του 2021, μόλις ολοκληρώσει κάποια εκκρεμή ερευνητικά προγράμματα του στο Μαξ Πλανκ. Το νέο ερευνητικό Κέντρο στη Σαγκάη θα φιλοξενεί περίπου 6.000 πρωτεύοντα (πιθήκους και μαϊμούδες, μεταξύ των οποίων αρκετές διαγονιδιακές).
Η μετακίνηση του Λογοθέτη αποτελεί μια ακόμη ένδειξη για τις μεγάλες προόδους της Κίνας στο πεδίο της νευροεπιστήμης τα τελευταία χρόνια. «Από επιστημονική άποψη, οι συνθήκες εκεί είναι απίστευτες. Έχουν εξαιρετικές ερευνητικές ομάδες που δουλεύουν με την τεχνική CRISPR και τη γενετική μηχανική», δήλωσε και τόνισε ότι στην Κίνα τόσο οι αρχές όσο και το κοινό αποδέχονται πολύ περισσότερο την έρευνα σε μεγάλα ζώα από ό,τι στην Ευρώπη. «Γνωρίζουν ότι κανένας άλλος εγκέφαλος, πέρα από τον ανθρώπινο, δεν μπορεί να βοηθήσει πραγματικά για να γίνουν πρόοδοι», ανέφερε.
Ο Λογοθέτης, ο οποίος μελετά κυρίως τους μηχανισμούς της οπτικής αντίληψης στον εγκέφαλο, απογοητεύτηκε από την έλλειψη υποστήριξης του από την ηγεσία του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ στη διάρκεια της «περιπέτειας» του με τους ακτιβιστές υπέρ των δικαιωμάτων των ζώων. Αν και υπήρξε από το 1996 διευθυντής του Ινστιτούτου Βιολογικής Κυβερνητικής, εργαζόμενος για σχεδόν δύο δεκαετίες κυρίως πάνω στους μακάκους και αποκτώντας διεθνή φήμη με τα πειράματα του, το 2014 η καριέρα του πήρε άλλη τροπή, όταν μπήκε στο στόχαστρο των ακτιβιστών.
Οι απαντήσεις στις κατηγορίες
Ο ίδιος και οι συνεργάτες του αρνήθηκαν ότι κακομεταχειρίζονται τα ζώα, αλλά αυτό δεν απέτρεψε μια επίσημη έρευνα πάνω στις πρακτικές του εργαστηρίου του, μια αστυνομική επιδρομή στο Ινστιτούτο του, απειλές θανάτου από ανώνυμους και τελικά εισαγγελική παρέμβαση το 2017, με την κατηγορία ότι είχε παραβιάσει τη γερμανική νομοθεσία για την προστασία των ζώων, κυρίως όσον αφορά την καθυστέρηση στην ευθανασία πειραματόζωων που πλέον ήσαν άρρωστα.
Τον Δεκέμβριο του 2018 όλες αυτές οι κατηγορίες αποσύρθηκαν, ενώ στο μεταξύ ο Λογοθέτης είχε σταματήσει να κάνει πειράματα σε μακάκους και είχε περιοριστεί σε ποντίκια. Παράλληλα είχε ξεσηκωθεί υπέρ του ένα διεθνές κύμα συμπαράστασης από νευροεπιστήμονες και άλλους συναδέλφους του. Ανοικτές επιστολές με χιλιάδες υπογραφές επέκριναν τη διοίκηση του Μαξ Πλανκ ότι είχε αφήσει έκθετο τον Λογοθέτη.
Τελικά ο Έλληνας επιστήμονας αποφάσισε να μην αυτοπεριοριστεί στα ποντίκια και επέλεξε να μετεγκατασταθεί στην Κίνα. Στην απόφαση του θα τον ακολουθήσουν και οι πέντε επικεφαλής των ερευνητικών ομάδων που επιβλέπει, καθώς και το μισό περίπου ερευνητικό προσωπικό του εργαστηρίου του στη Γερμανία.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163