Ο νέος ψηφιακός χάρτης μετά την τηλεργασία και το lockdown: Αποκαλυπτική έρευνα της Lenovo

Ο κορονοϊός ήρθε να αλλάξει τη ζωή μας και σε ό,τι έχει να κάνει με την πληροφορική. Σε κάποιους τομείς αναγκαστήκαμε να κάνουμε πράγματα που σε διαφορετικές συνθήκες μπορεί να καθυστερούσαν ακόμη στα… γρανάζια της γραφειοκρατίας. Δημιούργησε όμως και ανησυχίες, κυρίως σε ό,τι αφορά στην κυβερνοασφάλεια.

Το “γιατί” υπάρχει αυτή η ανησυχία, προφανές. Με τις αποστάσεις να επιβάλλονται, με το… «μακριά και υγιείς» (κατά παράφραση της γνωστής ρήσης) να φέρνει στη ζωή μας την τηλεργασία. Με τους εργαζόμενους να δουλεύουν από μακριά, τίθεται το ζήτημα της κυβερνοασφάλειας, του πόσο θωρακισμένες είναι οι επιχειρήσεις.

Φέρνει και μια ακόμα «ανάγκη»: να χαρτογραφηθεί επιτέλους το τεχνολογικό επίπεδο των εταιρειών στη χώρα. Να δημιουργηθεί, ας το πούμε έτσι, ένας ψηφιακός χάρτης. Να ξέρουμε που… πάμε.

Την ευθύνη για να χαρτογραφήσει το επίπεδο στο οποίο βρίσκονται τεχνολογικά οι ελληνικές επιχειρήσεις ανέλαβε η Lenovo, κορυφαίος κατασκευαστής προσωπικών υπολογιστών παγκοσμίως. Η έρευνα, που παρουσιάστηκε σε ψηφιακή (φυσικά) συνέντευξη Τύπου, έγινε από την εταιρία Focus Bari υπό την αιγίδα του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης κατά τη διάρκεια του διμήνου Ιούνιος – Ιούλιος 2020. Συμμετείχαν υψηλόβαθμα στελέχη και υπεύθυνοι για την προμήθεια εξοπλισμού πληροφορικής 300 επιχειρήσεων απ’ όλη την Ελλάδα.

Είναι η πρώτη έρευνα στην Ελλάδα που εστιάζει σε θέματα εργασίας από απόσταση και την κυβερνοασφάλεια. Τα όσα προέκυψαν, είναι αποκαλυπτικά. Οι ελληνικές εταιρίες χρησιμοποιούν, κατά μέσο όσο, τουλάχιστον δυο διαφορετικές κατηγορίες συσκευών: τους σταθερούς υπολογιστές και τα laptop. Τα desktop συνεχίζουν να έχουν την πρωτοκαθεδρία στη χρήση, ενώ αναβαθμίσεις πραγματοποιούνται μόνο εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο. Οι επιχειρήσεις θεωρούν ικανοποιητικό το επίπεδο των πληροφοριακών υποδομών που διαθέτουν.

Εκείνο όμως που τους προκαλεί ανησυχία είναι το επίπεδο της κυβερνοασφάλειας, δεδομένου ότι ένα μεγάλο ποσοστό τους έχει βρεθεί στο στόχαστρο επιθέσεων.

Πολλές από τις επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην έρευνα σκοπεύει να διατηρήσει την τηλεργασία, ενώ πολλές επιχειρήσεις επέτρεψαν στους εργαζόμενους να χρησιμοποιήσουν τον δικό τους υπολογιστή κατά τη διάρκεια του lockdown.

O ψηφιακός χάρτης

Πιο δημοφιλής κατηγορία στις ελληνικές επιχειρήσεις είναι οι σταθεροί υπολογιστές, τους οποίους διαθέτει το 91% των εταιρειών, ενώ οι φορητοί υπολογιστές χρησιμοποιούνται από το 64% των εταιρειών. Το 8% κάνει χρήση και «υβριδικών» laptops, ενώ tablets χρησιμοποιεί το 25% των επιχειρήσεων του δείγματος.

Οι σταθεροί υπολογιστές αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα των συνολικών υπολογιστικών συσκευών (71%), φορητούς υπολογιστές χρησιμοποιεί το 24%, ενώ μικρά ποσοστά έχουν τα tablets (4%) και τα υβριδικά laptops (1%). Αξιοσημείωτο είναι ότι οι φορητοί υπολογιστές χρησιμοποιούνται περισσότερο από τις πολύ μικρές επιχειρήσεις (1-9 χρήστες), αλλά και τις πολύ μεγάλες (200+ χρήστες).

Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο είναι η χρήση ανακατασκευασμένων (refurbished) υπολογιστών, με το 35% των επιχειρήσεων να δηλώνει ότι διαθέτει ήδη, ενώ επιπλέον 22% απάντησε πως εξετάζει το ενδεχόμενο αγοράς ανακατασκευασμένου υπολογιστή.

Οι ελληνικές επιχειρήσεις δείχνουν να μην έχουν σταθερή πολιτική όσον αφορά στην αναβάθμιση του τεχνολογικού εξοπλισμού τους, καθώς το 58% δηλώνει ότι προχωρά σε αυτήν μόνο όταν κριθεί απαραίτητο. Το 17% απάντησε ότι προχωρά σε αναβάθμιση κάθε 5 χρόνια, το 5% κάθε 4 χρόνια, το 9% κάθε τρία χρόνια, το 7% κάθε δύο χρόνια και το 5% κάθε χρόνο. Οι περισσότερες μεγάλες επιχειρήσεις δηλώνουν ότι έχουν σταθερή πολιτική αναβάθμισης, καθώς μόλις το 27% εξ αυτών απάντησε ότι ανανεώνει τον εξοπλισμό του όταν είναι απαραίτητο.

Από την άλλη πλευρά, το 80% του δείγματος που συμμετείχε στην έρευνα, απάντησε πως δεν έχει προχωρήσει σε κάποια αναβάθμιση του τεχνολογικού εξοπλισμού τα τελευταία τρία χρόνια. Tο 18% προχώρησε σε αναβάθμιση το τελευταίο τρίμηνο πριν από τη διεξαγωγή της έρευνας, δηλαδή κατά την περίοδο του lockdown. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 33% των πολύ μεγάλων (200+ χρήστες) και των μεγάλων (51-200 χρήστες) αναβάθμισε τον εξοπλισμό το τελευταίο τρίμηνο.

Η έρευνα έδειξε ακόμη ότι μεταξύ των ερωτηθέντων υπάρχει σχετική ικανοποίηση για το επίπεδο του τεχνολογικού εξοπλισμού, που χρησιμοποιούν στις επιχειρήσεις τους.

Ψηφιακή ασφάλεια

Ένας τομέας για τον οποίο υπάρχει ιδιαίτερη ανησυχία μεταξύ των ελληνικών επιχειρήσεων είναι η ασφάλεια των πληροφοριακών συστημάτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι η έρευνα έδειξε ότι μεταξύ των στελεχών υπάρχει μέτρια ικανοποίηση για το επίπεδο των υποδομών των εταιρειών τους και τα μέτρα που αυτές λαμβάνουν.

Το 24% των εταιρειών του δείγματος δήλωσε ότι τα τελευταία δύο χρόνια αντιμετώπισε κάποιο περιστατικό παραβίασης της ασφάλειας των συστημάτων του, είτε από εγκατάσταση κακόβουλου λογισμικού, είτε από κλοπή υπολογιστή.

Η μεγαλύτερη ανησυχία αφορά την άγνοια κινδύνου που έχουν οι εργαζόμενοι. Σύμφωνα με την έρευνα, οι μεγαλύτερες προκλήσεις είναι η περιορισμένη γνώση του προσωπικού για τους κινδύνους (54%), η αδυναμία να είναι συνεχώς ενημερωμένοι στους πιθανούς κινδύνους οι ειδικοί στα συστήματα ασφαλείας (48%), αλλά και το υψηλό κόστος των σχετικών προγραμμάτων (44%).

Στις σημαντικότερες απειλές περιλαμβάνονται οι ιοί, το malware, τα λάθη από τους χρήστες, το spyware, η μόλυνση συσκευών μέσω USB, αλλά και η διαρροή/κλοπή πληροφοριών.

Κατά μέσο όρο, οι επιχειρήσεις προχωρούν στη λήψη τεσσάρων «δράσεων», που σχετίζονται με την κυβερνοασφάλεια και την προστασία των υποδομών τους. Η τακτική ενημέρωση του λογισμικού (90%), η αναβάθμιση υπολογιστών με ενσωματωμένη προστασία (60%), ο περιορισμός πρόσβασης στο δίκτυο (59%) και η συχνή επιμόρφωση των χρηστών (55%) είναι οι πιο δημοφιλείς ενέργειες.

Τηλεργασία

Η έρευνα ασχολήθηκε και με το πως το lockdown επηρέασε τις ελληνικές επιχειρήσεις στο θέμα της εργασίας εξ αποστάσεως. Προ της πανδημίας, το 38% είχε τουλάχιστον έναν εργαζόμενο που εργαζόταν από απόσταση, με τον μέσο όρο των εξ αποστάσεως εργαζομένων να είναι μόλις 15,9%.

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, το 58% είχε τουλάχιστον έναν εργαζόμενο να τηλε-εργάζεται, με τον μέσο όρο για το σύνολο των εργαζομένων να είναι 30,3%. Σημειώνεται πως το 42% δήλωσε πως δεν είχε κανέναν εργαζόμενο εξ αποστάσεως.

Όσον αφορά στο μέλλον, το 41% των επιχειρήσεων εκτιμά πως μετά το τέλος της πανδημίας θα έχει τουλάχιστον έναν εξ αποστάσεως υπάλληλο, ενώ θεωρεί ότι κατά μέσο όρο το ποσοστό αυτό θα φθάσει στο 22,2%. Αξίζει δε να επισημανθεί πως μόνο το 17% των εταιρειών δηλώνει πως δεν θα συνεχίσει να εφαρμόζει την εξ αποστάσεως εργασία.

Για τον εξοπλισμό που χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, το 35% των ελληνικών επιχειρήσεων δήλωσε ότι επέτρεψε στους εργαζόμενους να χρησιμοποιήσουν τον δικό τους υπολογιστή, ενώ το 19% μετέφερε τους σταθερούς υπολογιστές των εργαζομένων από το γραφείο στο σπίτι τους.

Το 17% χρησιμοποίησε υπολογιστές που είχε ήδη στην αποθήκη του, ενώ το 16% προχώρησε στην προμήθεια νέων υπολογιστών και το 3% αγόρασε refurbished μηχανήματα.

«Στόχος μας ήταν η καλύτερη κατανόηση της αγοράς στην τόσο ρευστή περίοδο που διανύουμε, όπως και των αλλαγών που έχουν επέλθει λόγω του Covid 19. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις στη χώρα μας έχουν πραγματοποιήσει σημαντικά βήματα προόδου, αλλά υπάρχει ακόμα σημαντικό περιθώριο βελτίωσης», δήλωσε ο Παναγιώτης Μακρυνιώτης, Γενικός Διευθυντής της Lenovo για την Ελλάδα και την Κύπρο.

«Τα συμπεράσματα της έρευνας εκτιμούμε ότι θα βοηθήσουν τόσο τους συνεργάτες μας, όσο και τις υπόλοιπες εταιρείες του κλάδου των ψηφιακών τεχνολογιών να κατανοήσουν καλύτερα τις συνήθειες και τις ανάγκες των ελληνικών επιχειρήσεων και να εντοπίσουν τις ευκαιρίες που υπάρχουν».

Δείτε τι δήλωσε ο Παναγιώτης Μακρυνιώτης