Διδυμότειχο: Ανυπολόγιστη καταστροφή από την πυρκαγιά στο Τέμενος [pics, vids]

Κατασβέστηκε η πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στις 3 τα ξημερώματα στο τέμενος Βαγιαζήτ, στο Διδυμότειχο, με τις δυνάμεις ωστόσο της πυροσβεστικής να παραμένουν στο μνημείο για λόγους ασφαλείας.

Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο δήμαρχος Διδυμοτείχου Παρασκευάς Πατσουρίδης, η κινητοποίηση ήταν άμεση και στην επιχείρηση κατάσβεσης συνέδραμαν δυνάμεις της πυροσβεστικής, από την ευρύτερη περιοχή και όχι μόνο του Διδυμοτείχου, με τον διοικητή της Περιφερειακής Πυροσβεστικής Διοίκησης Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, αρχιπύραρχο Ναθαναήλ Ρήγα να έχει μεταβεί στο σημείο από τις πρώτες στιγμές εκδήλωσης της πυρκαγιάς.

Ο δήμαρχος Διδυμοτείχου ανέφερε πως είναι πολύ νωρίς για να γίνει αποτίμηση της ζημίας, ωστόσο είναι εμφανές πως είναι ολοσχερής η καταστροφή της ξύλινης στέγης, η οποία τελούσε υπό κατάρρευση και η ανακατασκευή της ήταν προτεραιότητα στις υπό εξέλιξη εργασίες αναστήλωσης του μνημείου. Σε ό,τι αφορά στο εσωτερικό του πέτρινου κτιρίου δεν είναι ακόμη εφικτή η είσοδος, λόγω των πολύ υψηλών θερμοκρασιών από την πυρκαγιά.

Τέλος, ο κ. Πατσουρίδης σημείωσε πως τις επόμενες ώρες αναμένεται η άφιξη της γενικής γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού, Μαρίας Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, ενώ ήδη έχει μεταβεί στο Διδυμότειχο εκπρόσωπος της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων.

Σημειώνεται πως η φυσική φθορά του τεμένους, η ανέγερση του οποίου άρχισε το 1389 επί σουλτάνου Βαγιαζήτ Α΄, με την πάροδο των ετών ήταν σημαντική με την ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής ξύλινη στέγη του να τελεί υπό κατάρρευση, αφήνοντας το εσωτερικό του εκτεθειμένο στα καιρικά φαινόμενα.

Ήδη, από τα τέλη της δεκαετίας του ΄90 το υπουργείο Πολιτισμού προχώρησε σε πρώτες ενέργειες προστασίας του μνημείου, ενώ το 2010 αποφασίστηκε η αναστήλωσή του, οι εργασίες της οποίας επρόκειτο να ολοκληρωθούν εντός του τρέχοντος έτους. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, η πυρκαγιά φαίνεται να προκλήθηκε από σπίθα οξυγονοκόλλησης κατά τη διάρκεια των εργασιών αναστήλωσης του τεμένους που πραγματοποιούνται με χρηματοδότηση του υπουργείου Πολιτισμού και επρόκειτο να ολοκληρωθούν εντός του έτους.

“Άμεση αποκατάσταση των ζημιών”

Τη διαβεβαίωση ότι θα προχωρήσει άμεσα η αποκατάσταση των όποιων ζημιών έχει προκαλέσει η πυρκαγιά στο τέμενος Βογιαζήτ, στο Διδυμότειχο, έδωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών, Γιάννης Αμανατίδης, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων “Πρακτορείο 104,9 FM”.

“Η θέληση της κυβέρνησης είναι άμεση αποκατάσταση”, ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Αμανατίδης και πρόσθεσε πως εκτός της γενικής γραμματέως του υπουργείου Πολιτισμού, Μαρίας Ανδρεαδάκη- Βλαζάκη, στο Διδυμότειχο θα μεταβεί και ομάδα επιστημόνων.

“Θα προχωρήσουμε άμεσα στη συντήρηση και αποκατάσταση των όποιων ζημιών έχουν γίνει”, υπογράμμισε ο υφυπουργός Εξωτερικών.

Τα αίτια της φωτιάς και η ιστορία του Τεμένους

Οι πρώτες πληροφορίες για τα αίτια της φωτιάς αναφέρουν ότι σε εργασίες ηλεκτροκόλλησης που γινόταν το μεσημέρι σημειώθηκε μία φωτιά την οποία έσβησε η πυροσβεστική αλλά στη 01:00 το βράδυ παρατηρήθηκε να βγαίνουν καπνοί απο το τεμένος πράγμα που οδήγει στο συμπέρασμα οτι ενδεχόμενως να υπήρξε αναζωπύρωση.

Στο Διδυμότειχο θα μεταβεί, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, και η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, προκειμένου να επιθεωρήσει τη ζημιά που έχει προκληθεί στο τέμενος Βαγιαζήτ.

Το Τέμενος Βαγιαζήτ που έχει κτιστεί κατά τον 14ο αιώνα έχει τεράστια πολιτισμική αξία.

Το Μεγάλο Τέμενος του Διδυμοτείχου (Τέμενος Βαγιαζήτ) σύμφωνα με την παράδοση άρχισε να κτίζεται στο κέντρο του Διδυμότειχου στα τέλη του 14ου αιώνα (1389-1402), αλλά δεν πρόλαβε να ολοκληρωθεί λόγω της επέλασης των Μογγόλων στην Μικρά Ασία, από το σουλτάνο Βαγιαζήτ Α’ τον Γιλντιρίμ (Κεραυνό), για το λόγο αυτό ονομάζεται τόσο από τους ντόπιους όσο και τους Οθωμανούς περιηγητές «Βαγιαζήτ Τζαμισί».

Ολοκληρώθηκε με εντολή του σουλτάνου Μωάμεθ Α’ (1420-1421) από τον αρχιτέκτονα Ιβάζ πασά, από τους πιο φημισμένους αρχιτέκτονες της εποχής του.

Είναι το μεγαλύτερο τέμενος των Βαλκανίων και το πρώτο που κατασκευάστηκε από τους Οθωμανούς σε Ευρωπαϊκό έδαφος και θεωρείται το σημαντικότερο οθωμανικό μνημείο της περιοχής και ένα από τα αρχαιότερα, μεγαλύτερα και πλέον αξιόλογα μωαμεθανικά κτίσματα στην Ευρώπη.

Το κτίσμα είναι σχεδόν τετράγωνο σε κάτοψη, με μέσες εξωτερικές διαστάσεις 32,40 μ. X 30,20 μ. Το εξωτερικό εμβαδόν του είναι σχεδόν ένα στρέμμα. Έχει τρεις θύρες, από τις οποίες η κεντρική προβάλλεται με θαυμάσια αραβουργήματα και αρχαΐζοντα ζιγκ-ζαγκ μοτίβα ενώ οι δύο εκατέρωθεν θύρες έχουν φραχθεί, από ό,τι φαίνεται σε πρώιμη φάση. Το εσωτερικό του τεμένους παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον.

Ενσωματωμένος στο περίγραμμα του κτιρίου, αλλά με δική του εξωτερική είσοδο, ο κομψός και πανύψηλος μιναρές που είχε αρχικά έναν εξώστη.

Στα 1912 οι Βούλγαροι μετέτρεψαν το Τέμενος σε Ναό, αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο. Όταν οι Τούρκοι ανακατέλαβαν το Διδυμότειχο από τους Βούλγαρους στα 1913, ξανάκτισαν τμήμα του μιναρέ που είχε γκρεμιστεί και πρόσθεσαν δεύτερο εξώστη ψηλότερα. Ο αυλόγυρος πάλι οριοθετούνταν με μαρμάρινες πλάκες εκατέρωθεν της εισόδου με κομψοτεχνήματα αρίστης μαρμαρογλυπτικής τέχνης.

Κατά το με­σοπόλεμο το κτίριο πουλήθηκε από τη μουσουλμανική κοινότητα σε ιδιώτη.

Σήμερα το Μεγάλο Τέμενος αποτελεί μνημείο που ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού και προστατεύεται από το ελληνικό κράτος, ενώ αυτή την περίοδο ήταν σε εξέλιξη εργασίες αναστήλωσής του.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ, ΑΝΤ1, thrakinea, alexpolisonline, radioevros, didymoteicho.net