Η ώρα για τα κάλαντα πλησιάζει και στη Δράμα θα γίνει εκδήλωση στην οποία θα ψάλλουν τρεις γενιές καλαντιστών…
Μια μεγάλη παρουσίαση του συνόλου των Χριστουγεννιάτικων θρακιώτικων παραδοσιακών καλάντων που έχουν εγγραφεί στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, καθώς και του εθιμικού τυπικού που τα συνοδεύει, διοργανώνει το Δ.Σ. του Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου Καλαμπακίου στη Δράμα.
Η εκδήλωση θα γίνει στις 23 Δεκεμβρίου 2023, στην αίθουσα εκδηλώσεων της Ιεράς Μητροπόλεως Δράμας, στις 8 το βράδυ, όπου τρεις γενιές καλαντιστών θα τραγουδήσουν τα κάλαντα όπως αυτά ψάλλονται το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων στο Καλαμπάκι Δράμας.
Με τίτλο «Χριστούγεννα Πρωτούγεννα» η εκδήλωση είναι ενταγμένη στο πρόγραμμα επετειακών δράσεων της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού για τα 20 χρόνια από την υιοθέτηση της Διεθνούς Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και τα 10 χρόνια από τις πρώτες εγγραφές στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, που είναι και το κύριο εργαλείο για την ανάδειξη και διαφύλαξη της ζωντανής κληρονομιάς.
Στο Καλαμπάκι της Δράμας, το αποτύπωμα των εγκατεστημένων προσφύγων είναι ακόμη νωπό κι ας έχουν περάσει εκατό χρόνια. Τα κάλαντα που ψάλλονται τη νύχτα των Χριστουγέννων από ομάδες ανύπαντρων ανδρών αποτελούν πολύτιμη κληρονομιά των προσφύγων από το Κρυόνερο Ανατολικής Θράκης. Αποτελούν μια ενότητα δέκα τραγουδιών, που εκτός από την αναγγελία του χαρμόσυνου γεγονότος της γέννησης του Θεανθρώπου, προχωρούν πιο μακριά, έως τη Σταύρωση και την Ανάσταση. Σε κάθε τους στίχο αποτυπώνεται η βαθιά θρησκευτικότητα των προγόνων μας.
Το εθιμικό τυπικό που τα συνοδεύει μπορεί σήμερα να μην τηρείται, αποτελεί όμως πολύτιμη αναφορά και παρακαταθήκη, επισημαίνουν οι διοργανωτές της εκδήλωσης. Τα Χριστουγεννιάτικα Θρακιώτικα Κάλαντα τραγουδιούνται ακόμα το βράδυ της παραμονής διατηρώντας το χρώμα, τον λόγο, το τυπικό και κυρίως, αποτελούν σημείο αναφοράς των κατοίκων του χωριού.
Για πολλά χρόνια διδάσκονταν προφορικά, από τους παλαιότερους στους νεότερους. Η πρώτη καταγραφή των στίχων και της σειράς με την οποία ψάλλονται γίνεται από τον Γ. Κ. Χατζόπουλο το 1977. Με την ίδρυση του Συλλόγου το 1979, τα μέλη του προχωρούν στην πλήρη καταγραφή των στίχων όλων των τραγουδιών και ξεκινούν τη συγκρότηση ομάδας από τους παλιότερους, που την παραμονή το βράδυ επισκεπτόταν συγκεκριμένα σπίτια, ώστε να διαφυλαχτεί το έθιμο, χωρίς να αλλοιωθεί. Παράλληλα, διδάσκουν τα κάλαντα στους νεότερους, κυρίως στα αγόρια των χορευτικών τμημάτων. Το 2004 με πρωτοβουλία του Γιάννη Τζιβανάκη, τότε προέδρου Δ.Σ., γίνεται ηχητική καταγραφή σε CD. Έως το 2012, ο Σύλλογος διατηρεί ομάδα είκοσι και πλέον ατόμων με παλιότερα και νεότερα μέλη και συνεχίζει την επίσκεψη σε σπίτια.
Η πρώτη μεγάλη παρουσίαση γίνεται είκοσι χρόνια πριν, τον Δεκέμβριο του 2003 με την ομάδα των καλαντιστών που συμμετείχαν αργότερα στην ηχογράφηση.
Σήμερα, μετά από πρωτοβουλία και ενέργειες του Δ.Σ. του Συλλόγου, τα Κάλαντα, το κουρμπάνι και η Καλογεροδευτέρα αποτελούν στοιχεία εγγεγραμμένα στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163