Την Πέμπτη (06.10.2022), ξεκίνησε η ετήσια εμποροπανήγυρης στην Παραμυθιά, ένα παζάρι που έχει ταυτιστεί με την παράδοση του τόπου. Πλήθος εμπόρων και εκδηλώσεων σηματοδοτούν ένα σπουδαίο κοινωνικό γεγονός για την Παραμυθιά, την Θεσπρωτία, αλλά και γενικά για όλους τους Ηπειρώτες.
Το όνομα του ιστορικού παζαριού στην Παραμυθιά είναι «Λάμποβος», γιατί σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, «έρχεται» από το Λάμποβο του Αργυροκάστρου.
Τον 7μ.Χ αιώνα οι κάτοικοι του Λαμπόβου μετά από αλλεπάλληλες επιδρομές Σλάβων κινήθηκαν νοτιότερα και έφτασαν στην σημερινή Κρυσταλοπηγή, το χωριό που βρίσκεται κοντά στην Παραμυθιά. Στον νέο τους τόπο, συνέχισαν τις δραστηριότητες, τις συνήθειες τους αλλά και την διοργάνωση της ετήσιας θρησκευτικής εμποροπανήγυρης κατά την διάρκεια της οποίας γινόταν αγοραπωλησία αλόγων.
Η προϊσταμένη του Τμήματος των Γενικών Αρχείων Θεπρωτίας Κωνσταντίνα Λάππα μιλώντας ΑΠΕ – ΜΠΕ, αναφέρει πως δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς το παζάρι μεταφέρθηκε από την Κρυσταλλοπηγή στην κωμόπολη.
Υπάρχουν ωστόσο αναφορές για τον «Λάμποβο της Παραμυθιάς». Τον συναντάμε το 1892 στην εφημερίδα «Φωνή της Ηπείρου». Ο Θεσπρωτός λόγιος και συγγραφέας Παναγιώτης Αραβαντινός γράφει πως κατά τα μέσα του 19ου αιώνα, «εντός της Παραμυθιάς εμπορική πανήγυρις, διαρκούσα πέντε περίπου ημέρας, όπου ικανά κτήνη και εδώδιμα πωλούνται, καλείται δε η πανήγυρις αυτή Λάμποβον».
Όπως επισημαίνει η Κωνσταντίνα Λάππα, «το παζάρι είναι μια γιορτή για την κωμόπολη. Συμμετέχει και όλος ο εμπορικός κόσμος, όλα τα καταστήματα, το στηρίζουν όλοι. Έχει έντονο εμπορικό και κοινωνικό χαρακτήρα. Έρχονται εκδρομές τα Σχολεία της Θεσπρωτίας αλλά και από όλη την Ήπειρο. Ακόμη και ξενιτεμένοι στην Γερμανία επιστρέφουν για λίγο, ώστε να ξαναζήσουν αυτό που γνώρισαν από την παιδική τους ηλικία και τους έγινε βίωμα».
Οι ηλικιωμένοι θυμούνται πως τις δεκαετίες του ‘50 και του ‘60, στη βόλτα στο παζάρι ερωτεύτηκαν, μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις, άλλαζαν βέρες και όριζαν ημερομηνία γάμου. Μιλάνε για τις λαϊκές εκδηλώσεις που τους προκαλούσαν θαυμασμό, τον γύρο του θανάτου, μέσα σε ένα πολύ μεγάλο ξύλινο βαρέλι, όπου αναβάτες ποδηλάτων και μοτοσικλετών έκαναν επικινδύνους ελιγμούς, αλλά και εκείνους οι οποίοι περιφέρονταν με αρκούδες, οι οποίες χόρευαν όταν χτύπαγαν το ντέφι.
Όπως μας εξιστορούν, υπήρχαν ειδικά δρομολόγια του ΚΤΕΛ για να μεταφέρουν κόσμο στην Παραμυθιά. Τα λεωφορεία πηγαινοέρχονταν γεμάτα κόσμο. Το ίδιο γεμάτα, ήταν και τα χάνια στην περιοχή. Ήταν μια ευκαιρία, για να ανταμώσουν συγγενείς και φίλοι, που είχαν καιρό να συναντηθούν και να διασκεδάσουν.
Η σημερινή χαρά του παζαριού
Η γραφική κωμόπολη Παραμυθιά ζει εδώ και λίγες μέρες την χαρά του παζαριού. Φέτος ύστερα από δύο χρόνια πανδημίας ξαναβρίσκει το γνώριμο γιορτινό κλίμα.
Ο δήμαρχος Σουλίου, Γιάννης Καραγιάννης μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ καλωσόρισε τους εμπόρους και τους επισκέπτες. Όπως είπε, «μετά τους περιορισμούς που επίτασσε η πανδημία έχουμε την χαρά να υποδεχόμαστε στον δήμο μας, το παλαιότερο και μεγαλύτερο παζάρι της Ηπείρου», ενώ τόνισε, πως σε όλους τους χώρους τηρούνται τα μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας.
Παράλληλα, με την εμποροπανήγυρη πραγματοποιούνται δύο σημαντικές εκδηλώσεις. Το Κέντρο Ιστορικών Μελετών Θεσπρωτίας, διοργανώνει στην αίθουσα Καρκαμίσι, διήμερο συμπόσιο-αφιέρωμα στην πολυσχιδή, δημιουργική προσωπικότητα Σπύρου Μουσελίμη, ο οποίος άφησε ένα πλούσιο έργο-ιστορική κληρονομιά για την Ήπειρο, ενώ έως τις 16 Οκτωβρίου, στον ίδιο χώρο, θα λειτουργεί έκθεση ιστορικού και αρχειακού υλικού.
