Ο καστανιώνας της Αγιάσου, ένα μοναδικό φυσικό στολίδι του ορεινού όγκου του Ολύμπου στο νησί της Λέσβου, είναι ένα µη αυτοφυές δάσος καστανιάς, έκτασης 11.000 στρεµµάτων, που αποτελεί οικότοπο µε ιδιαίτερη χλωρίδα και πανίδα.
Ο πολυαγαπηµένος για τους Λέσβιους αλλά και για τους επισκέπτες του νησιού καστανιώνας, εξασφάλιζε για αιώνες ένα σηµαντικό εισόδηµα στους κατοίκους της Αγιάσου. Το Αγιασώτικο κάστανο είναι ένα περιζήτητο ντόπιο προϊόν, που χαίρει ακόµα της εκτίµησης του καταναλωτικού κοινού.
Μεγάλη αξία έχει και η ξυλεία που παράγεται από την καστανιά όπως επίσης και το καστανόχωµα για την καλλιέργεια διακοσµητικών φυτών. Χρόνια τώρα το ξύλο της καστανιάς έντυνε τα σπίτια του νησιού µε κουφώµατα, έπιπλα, πετσώµατα σκεπών και σαχνισίνια (ξύλινες προεξοχές σπιτιών).
Από την καστανιά επίσης γίνονται και οι “τέµπλες”, τα ξύλινα κοντάρια που χρησιµοποιούν οι ελαιοπαραγωγοί για να ραβδίσουν τις ελιές. Τα τελευταία χρόνια, δυστυχώς, λόγω εγκατάλειψης ή παύσης της συστηµατικής καλλιέργειάς της καστανιάς η παραγωγή έχει µειωθεί σηµαντικά. Αν και τα παραγόµενα κάστανα της Αγιάσου είναι εξ ολοκλήρου βιολογικά – επειδή η καλλιέργειά τους χρόνια τώρα γίνεται µε φυσικό τρόπο – οι ασθένειες της καστανιάς, η χαµηλή τιµή του προϊόντος, η µη ύπαρξη αντισταθµιστικών οικονοµικών παροχών αλλά και η κλιµατική αλλαγή, οδηγούν σε συνεχή µείωση του συνολικού παραγόµενου προϊόντος.
Ως εκ τούτου είναι επιτακτική ανάγκη, και γίνεται προσπάθεια από τους παραγωγούς, να ανανεωθεί ο καστανιώνας µε νέα δέντρα έτσι ώστε να συνεχίζει να “ζει” και να προσφέρει τα δώρα του τόσο στους ανθρώπους όσο και στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής.
