Στο Συμβούλιο της Επικρατείας προσέφυγαν η «Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού» και 140 κάτοικοι της Κρήτης, ζητώντας να ακυρωθεί ως αντίθετο στην Ευρωπαϊκή και Ελληνική νομοθεσία το Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο εγκρίθηκε το Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΣΧΑΣΕ) “Ίτανος Γαία” στην περιοχή Ιτάνου, του Δήμου Σητείας της Κρήτης και η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του σχεδίου.
Στην επίμαχη περιοχή, έκτασης 22.120,349 στρεμμάτων, αναμένεται η υλοποίηση τουριστικής επένδυσης η οποία προβλέπει τη δημιουργία 1.200 θέσεων εργασίας, την κατασκευή ξενοδοχειακών συγκροτημάτων και σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων, λιμενικά έργα, εμπορικά καταστήματα, αθλητικές και ψυχαγωγικές εγκαταστάσεις, γήπεδα γκόλφ κ. ά.
Η εν λόγω περιοχή ανήκει κατά κυριότητα στο κοινωφελές Εκκλησιαστικό Ίδρυμα Παναγία η Ακρωτηριανή που συστάθηκε από την Ιερά Μονή Τοπλού και την Ιερά Μητρόπολη Ιεραπύτνης και Σητείας. Σε αυτην περιλαμβάνεται ο Όρμος του Βάι με το γνωστό φοινικόδασος και ο αρχαιολογικός χώρος της Ιτάνου.
Στις προσφυγές τους στο ΣτΕ το πολιτιστικό Σωματείο και οι 140 Κρητικοί υποστηρίζουν, ότι η επίμαχη περιοχή στην οποία πρόκειται να υλοποιηθεί η τουριστική επένδυση βρίσκεται σε ζώνη προστασίας του διεθνούς δικτύου NATURA 2000 που δεν επιτρέπει παρόμοιες τουριστικές εγκαταστάσεις.
Παράλληλα, αναφέρουν ότι η ΣΜΠΕ πλέον του ότι είναι πλημμελής, έρχεται σε σύγκρουση τόσο με την Ελληνική νομοθεσία, όσο και με οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (οδηγία 92/43/ΕΟΚ), αφού -μεταξύ των άλλων- δεν προβλέπει μέτρα προστασίας και περιορισμούς για τη διαχείριση του ευαίσθητου περιβάλλοντος της επίμαχης περιοχής (NATURA 2000). Επιπλέον, επισημαίνουν ότι δεν έχει προηγηθεί η αναγκαία εκτίμηση των επιπτώσεων της ξενοδοχειακή δραστηριότητας στο προστατευόμενο οικολογικό περιβάλλον της επίμαχης έκτασης.
