Ούτε λεπτό δεν σταμάτησαν κατά τη διάρκεια της νύχτας οι έρευνες των Ενόπλων Δυνάμεων και της Πολιτικής Προστασίας στην περιοχή όπου το βράδυ του περασμένου Σαββάτου (16.07.2022) συνετρίβη το μοιραίο αεροσκάφος Antonov 12 με αποτέλεσμα να σκοτωθούν και οι 8 επιβαίνοντές του. Μέχρι στιγμής δεν έχουν βρεθεί επικίνδυνες ουσίες αλλά ο συναγερμός στην Καβάλα παραμένει.
Με τις αρχές να περιμένουν τα όσα θα αποκαλύψει το «μαύρο κουτί» του μοιραίου Antonov 12 αλλά και τα αποτελέσματα από τις εξετάσεις που θα κάνει το Χημείο του Κράτους, στο σημείο της συντριβής του αεροσκάφους δεν έχουν σταματήσει λεπτό οι προσπάθειες να απομακρυνθούν τα πυρομαχικά που διασκορπίστηκαν μετά την πτώση. Ένα από τα μεγαλύτερα αναπάντητα ερωτήματα είναι το γιατί το Antonov δεν προσγειώθηκε στη Λήμνο, που ήταν πιο κοντά στο σημείο όταν ανέφερε τη φωτιά στον κινητήρα και επιχείρησε στροφή για να γυρίσει στη Σερβία, με αποτέλεσμα να συντριβεί στην Καβάλα.
Το Τάγμα Εκκαθάρισης Ναρκοπεδίων Ξηράς του στρατού προσπαθεί να απομακρύνει από την περιοχή τους όλμους που έφερε το μοιραίο Antonov. Το ευτυχές είναι πως, μέχρι στιγμής, δεν έχουν εντοπιστεί επικίνδυνες ουσίες.
Όταν ολοκληρωθεί η έρευνα, τα πυρομαχικά είτε θα απομακρυνθούν είτε θα εξουδετερωθούν επί τόπου. Γι’ αυτό και έχει κριθεί αναγκαίο, μέχρι νεοτέρας, να παραμείνει σε ισχύ η απαγόρευση της κυκλοφορίας οχημάτων και πεζών στις αγροτικές περιοχές των Αντιφιλίππων και Παλαιοχωρίου.
Αργά το βράδυ της Κυριακής γράφτηκε ο τραγικός επίλογος, αφού από την ΕΜΑΚ ανασύρθηκαν και οι οκτώ σοροί των Ουκρανών που επέβαιναν στο Antonov. Οι σοροί μεταφέρθηκαν στο Γενικό Nοσοκομείο Κομοτηνής για να υποβληθούν σε ιατροδικαστική εξέταση, ενώ στη συνέχεια θα παραδοθούν στις ουκρανικές αρχές.
38 λεπτά πριν από την τραγωδία
Καθώς οι διαδικασία «απολύμανσης» του σημείου της συντριβής συνεχίζεται, μεγάλο βάρος δίνεται και στα αίτια της τραγωδίας. Το Antonov είχε απογειωθεί από τη Νις της Σερβίας, με οκταμελές πλήρωμα και 11,5 τόνους επικίνδυνο φορτίο, ανακοίνωσε η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας.
Σύμφωνα με το σχέδιο πτήσης που είχε καταθέσει στις αρμόδιες αρχές της Σερβίας, το αεροσκάφος θα πραγματοποιούσε πτήση cargo προς τη Ντάκα του Μπανγκλαντές, με ενδιάμεσους σταθμούς το Αμμάν της Ιορδανίας και το Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας.
Στον ελληνικό εναέριο χώρο μπήκε στις 22:09 τοπική ώρα. Το αεροπλάνο στις 22:37 ενημέρωσε το Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Αθηνών – Μακεδονίας (ΚΕΠΑΘΜ) ότι λόγω προβλήματος δεν θα συνεχίσει για το τελικό του προορισμό και ότι θα γυρίσει πίσω στο αεροδρόμιο αναχώρησης.
«May Day, φωτιά στον κινητήρα 4»
Στις 22:42 πετώντας ανατολικά της Χαλκιδικής ενημέρωσε τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας στην προσέγγιση Θεσσαλονίκης ότι έχει πρόβλημα στον κινητήρα 4 αναφέροντας: may day φωτιά στον κινητήρα τέσσερα.
Η ΥΠΑ άμεσα κήρυξε κατάσταση κινδύνου με την ενεργοποίηση των σχετικών διαδικασιών που προβλέπονται. Στις 22:45 το αεροσκάφος είχε συνομιλία με τον πύργο ελέγχου Καβάλας και ενημέρωσε ότι κατευθύνεται για αναγκαστική προσγείωση. Αμέσως δόθηκε άδεια προσγείωσης για το αεροδρόμιο της Χρυσούπολης στην Καβάλα. Στις 22:47 το στίγμα του αεροσκάφους χάθηκε από τα ραντάρ της εναέριας κυκλοφορίας.
Η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, όπως αναφέρεται στην σχετική ανακοίνωση, ενημέρωσε το Εθνικό Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης για την κατάσταση κινδύνου και εν συνεχεία για την απώλεια επικοινωνίας και ξεκίνησε άμεσα η διαδικασία εντοπισμού, έρευνας και διάσωσης. Παράλληλα κινητοποιήθηκαν όλοι οι αρμόδιοι φορείς (Πυροσβεστική Υπηρεσία, Ελληνική Αστυνομία, Πολιτική Προστασία, Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και τοπικοί φορείς) για την απώλεια στίγματος του αεροπλάνου στην ευρύτερη περιοχή της Καβάλας.
Τα σενάρια της πτώσης
Για τα πιθανά αίτια της πτώσης του Antonov στην Καβάλα, μίλησε στον ΣΚΑΙ ο Φαίδων Καραϊωσηφίδης, αεροναυπηγός, ειδικός σε αεροπορικά δυστυχήματα. Δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο το πρόβλημα στον κινητήρα να μην αξιολογήθηκε άμεσα από το πλήρωμα.
Πιθανότατα η εξέλιξη της φωτιάς σε έναν από τους δύο κινητήρες ήταν ραγδαία, εκτίμησε ο Φαίδων Καραϊωσηφίδης εξηγώντας πως υφίσταται σύστημα πυρόσβεσης στο αεροσκάφος αλλά όπως χαρακτηριστικά δήλωσε, «μη φανταζόμαστε ένα αεροπλάνο σαν πυροσβεστική υπηρεσία» αφού συνήθως υπάρχουν δύο φιάλες ανά κινητήρα που είναι κατ’ ουσίαν δύο μεγάλοι πυροσβεστήρες κι αν εξαντληθούν δεν υπάρχει πλέον τρόπος για πυρόσβεση εφόσον η φωτιά έχει επεκταθεί.
«Η φωτιά είναι ό, τι χειρότερο μπορεί να συμβεί σε ένα αεροσκάφος», τόνισε.
Ο Φ. Καραϊωσηφίδης συνόψισε το χρονικό της μοιραίας πτήσης, βάσει των όσων είναι γνωστά, επισημαίνοντας πως το Antonov, πετώντας εντός του ελληνικού εναέριου χώρου- όπου και η Ελλάδα είναι πλέον υπεύθυνη για τον έλεγχο του αεροσκάφους- ενημέρωσε αρχικά πως θα επιστρέψει, εξαιτίας προβλήματος που παρουσιάστηκε, στον τόπο απογείωσής του, δηλαδή στη Σερβία, και εν συνεχεία αφού προφανώς η βλάβη κλιμακώθηκε εξέπεμψε σήμα κινδύνου ζητώντας να προσγειωθεί αναγκαστικά στην Καβάλα.
«Αυτό εξηγείται ως εξής: Με τέτοιο φορτίο δεν θέλεις να προσγειωθείς σε μια τρίτη χώρα» αναφέρει συγκεκριμένα εξηγώντας επί της ουσίας πως σύμφωνα με τους διεθνής κανονισμούς η προσγείωση αεροσκάφους με επικίνδυνο φορτίο συνεπάγεται την εφαρμογή συγκεκριμένου πρωτοκόλλου με ελέγχους και δυνητικά αυτό μπορεί έστω και προσωρινά για τυπικούς λόγους να κατασχεθεί μέχρις ότου επικυρωθεί πως δεν είναι παράνομο.
Το μοιραίο Antonov, κατευθυνόμενο πλέον προς την Καβάλα κατεβαίνει από τα 21.000 που ήταν το ύψος πτήσης με το οποίο ερχόταν από την Σερβία, στα 15.000 πόδια και σε χρονικό διάστημα τριών- τεσσάρων λεπτών χάνει απότομα ύψος.
Σύμφωνα με τον Φαίδων Καραϊωσηφίδη αυτό δεν αποτελεί δείγμα προσπάθειας προσγείωσης του αεροπλάνου αλλά κλιμάκωσης της βλάβης που εκδηλώθηκε πιθανώς είτε γιατί επεκτάθηκε η φωτιά είτε για χάθηκε η ισχύς και σε έναν επιπλέον κινητήρα.
«Χάνει 13.500 πόδια δηλαδή περίπου 4 χιλιόμετρα με αποτέλεσμα να καταλήξει» επεσήμανε, προσθέτοντας πως όπως αποτυπώνεται στα βίντεο που έχουμε δει, δεν πέφτει από τον ουρανό σαν πέτρα, όπως έχουμε δει να συμβαίνει με άλλα αεροσκάφη, αλλά ολισθαίνει.
«Οργώνει το χωράφι για περίπου 250-300 μέτρα» εξήγησε πιο συγκεκριμένα αναφέροντας πως σε αυτή τη φάση το Antonov ήδη έχει αρχίσει να διαλύεται και ενδεχομένως για αυτόν τον λόγο βρέθηκαν σοροί και εκτός του σημείου της φωτιάς.
Από εκεί κι έπειτα, με την συντριβή της ατράκτου σημειώνεται έκρηξη καυσίμων και πυρομαχικών.
«Ιδιαίτερα τα πυρομαχικά είναι διάσπαρτα», σημειώνει.
Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με τον κ. Καραϊωσηφίδη, αυτός ο τύπος αεροσκάφους δύναται να προσγειωθεί και με δύο κινητήρες αλλά είναι δύσκολο να διατηρηθεί ύψος κατά την πλοήγηση προς το αεροδρόμιο στο οποίο επιχειρεί να πραγματοποιήσει έκτακτη προσγείωση εφόσον φέρει βαρύ φορτίο.