Ως ένα “σπάνιο συμβιωτικό παράδειγμα” χαρακτήρισε τη Θράκη η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, κατά την ομιλία της στον Πολυχώρο Τέχνης και Σκέψης “Οικία Μάνος Χατζιδάκις” στην Ξάνθη, στο σπίτι που μεγάλωσε ο μουσικοσυνθέτης.
“Η Θράκη διέσχισε τα ταραγμένα νερά της ιστορίας της με νηφαλιότητα και κατέδειξε ότι οι ιστορικές και πολιτισμικές εμπειρίες είναι παράδοξα υβριδικές, μετέχουν πολλών, ακόμη και αντιθετικών βιωμάτων”, είπε και συνέχισε:
“Κατέδειξε ότι τα σύνορα δεν ορίζουν μόνο γεωγραφικά τα όρια πολιτικών οντοτήτων ή νομικών αρμοδιοτήτων, δεν διασφαλίζουν μόνο την εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μας, δεν έχουν μόνο ανεξάντλητη μεταφορική σημασία, αλλά είναι και ζώνες διάβασης προς τους άλλους, περάσματα από την όχθη της μισαλλοδοξίας σε αυτήν της δημιουργικής σύνθεσης. Στη βάση της αμοιβαιότητας, βεβαίως, η οποία, δυστυχώς, δεν είναι δεδομένη, όπως δείχνουν τα πρόσφατα γεγονότα στα σύνορά μας και η διαρκής ένταση που τα συνοδεύει”.
Ως ένα παράδειγμα αυτής της δημιουργικής σύνθεσης ανέφερε το Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων, για το οποίο επισήμανε:”Το σύνθημα του προγράμματος «Πρόσθεση και όχι αφαίρεση, πολλαπλασιασμός και όχι διαίρεση» πρόβαλε, από το 1997 που ξεκίνησε το πρόγραμμα, την ανάγκη «για αρμονική μέσα από το σχολείο ένταξη των παιδιών της μουσουλμανικής μειονότητας στην ελληνική κοινωνία και την αποδοχή τους από την πλειονότητα ως ισότιμων πολιτών». Όσοι μετείχαν στην εκπαιδευτική διαδικασία, εργάστηκαν για ένα σχολείο διαπολιτισμικό, που θα παραμερίζει την κοινωνική ανισότητα και αδικία και θα προάγει τον σεβασμό στην πολιτισμική ετερότητα· ένα σχολείο ικανό να εξαλείψει τον εθνικιστικό τρόπο σκέψης, να αγκαλιάσει τους μαθητές πέρα από την εθνική και πολιτισμική τους προέλευση, να τους βοηθήσει, απροκατάληπτα, να αναπτύξουν τις γνώσεις, τις δεξιότητές τους, την κριτική τους σκέψη. Είχαν πολλά να ξεπεράσουν οι άνθρωποι που δούλεψαν στο Πρόγραμμα για την εκπαίδευση των παιδιών της μουσουλμανικής μειονότητας: τη γενική δυσπιστία, την επιφύλαξη ή και την αδαή εχθρότητα από την πλευρά όσων έχουν την τάση να αντιμετωπίζουν το παρόν με τους όρους του παρελθόντος και να προσβλέπουν σε ένα μέλλον που δεν είναι παρά αναπαραγωγή αυτού του παρελθόντος· όσων επιχειρούν να στηρίξουν τη θέση τους επικαλούμενοι ένα σωρό στερεότυπα, όπως ότι τα παιδιά των μουσουλμάνων δεν μπορούν να μάθουν ελληνικά”.
Όπως τόνισε Η επιτυχία του προγράμματος αυτού μετριέται σήμερα με αριθμούς και δείχνει την αυξητική τάση της συμμετοχής παιδιών και νέων σε μια διαδικασία που τους εντάσσει, δεν τους αποκλείει, τους συμπεριλαμβάνει, δεν τους εξαιρεί. Ιδίως για τις γυναίκες, το πρόγραμμα αυτό υπήρξε μια διέξοδος, ένας δρόμος προς την εκπλήρωση των ονείρων τους. Η ύπαρξη αυτού του σχολείου, η δυνατότητα να μάθουν τη γλώσσα της χώρας τους, να σπουδάσουν, να τελειώσουν, πολλές απ’ αυτές, ακόμα και το Πανεπιστήμιο, έσπασε τον κλοιό της περιθωριοποίησης, τις βοήθησε να χειραφετηθούν και να μη μείνουν δια βίου περιορισμένες στο στενό περιβάλλον του σπιτιού και της κοινότητάς τους. Η ολοένα και αυξανόμενη συμμετοχή τους στην κοινωνική, εκπαιδευτική, πολιτική ζωή δίνει αισιοδοξία και ελπίδα για το μέλλον.
Η κ. Σακελλαροπούλου σημείωσε ότι ένα τέτοιο διαπολιτισμικό πρόγραμμα ταιριάζει στο ελεύθερο, ανοιχτό, προοδευτικό πνεύμα της Θράκης. Βοηθάει να ξαναβρεθούν τα βιωμένα δίκτυα επικοινωνίας, να αποκατασταθούν τρόποι συνύπαρξης με αμοιβαία κατανόηση και σεβασμό. “Άλλωστε η Θράκη αποτέλεσε ανέκαθεν φυτώριο παιδείας – ακόμη και πριν από τον 19ο αιώνα, όλες οι ελληνικές πόλεις της Θράκης διέθεταν σχολείο. Όταν μάλιστα, μετά το τέλος του Κριμαϊκού πολέμου στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα καθιερώθηκε, κατά κάποιο τρόπο, η ισότητα των δικαιωμάτων όλων των υπηκόων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, άρχισε η πνευματική αναγέννηση των υποδούλων, μέσα από την δραστηριοποίηση τόσο του ελληνικού κράτους όσο και των πολυάριθμων φιλεκπαιδευτικών συλλόγων σε όλες τις οθωμανοκρατούμενες περιοχές”, είπε χαρακτηριστικά.
Παρατήρησε πως “αν η ελληνική εκπαίδευση αντιστάθηκε στον βουλγαρικό επεκτατισμό και στον τουρκικό εθνικισμό που σημάδεψαν τις αρχές του 20ου αιώνα ως αμυντικός μηχανισμός εναντίον των προσπαθειών αλλοίωσης της εθνικής φυσιογνωμίας αλλά και ως μηχανισμός άσκησης επιρροής, σήμερα την εθνική και πολιτιστική φυσιογνωμία της Θράκης ενισχύει ένα από τα σημαντικότερα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο της Θράκης”.
Όλες οι Σχολές του έχουν να επιδείξουν εξαιρετική ποιότητα διδασκαλίας και υψηλό επίπεδο έρευνας, είπε και ως εκ της ιδιότητάς της ξεχώρισε τη Νομική Σχολή της Κομοτηνής, για την αξιόλογη συμβολή της στον νομικό πολιτισμό της χώρας αλλά και στο διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο χάρη στο διακεκριμένο επιστημονικό δυναμικό της.
“Η ειρηνική, δημιουργική, πατριωτική Θράκη, η Θράκη με το μεγάλο ιστορικό βάθος, τα εκπληκτικά μνημεία και τους σημαντικούς, δυστυχώς όχι όσο θα τους άξιζε αξιοποιημένους αρχαιολογικούς χώρους, η Θράκη με το μεγάλης αισθητικής και οικολογικής αξίας φυσικό περιβάλλον της, με το αγροτικό τοπίο της που δίνει παραδείγματα βιώσιμης ανάπτυξης, η Θράκη με την μοναδική μουσική της και την δημώδη μούσα της, η Θράκη με τις πανάρχαιες χειροτεχνικές παραδόσεις της που συνδεόμενες με την τεχνολογία μπορούν να ανταποκριθούν στις σύγχρονες αισθητικές και χρηστικές ανάγκες, είναι ένας τόπος που πλουτίζει από τη διαφορά και δυναμώνει από τη σύνθεση των αντιθέσεων”, σημείωσε και συνέχισε:” Τόπος πολιτισμού και συνύπαρξης, τόπος εθνικής υπερηφάνειας και ηθικής δύναμης, τόπος που περιέχει και εκπέμπει ιστορία, είναι και για μένα ένας τόπος μνήμης, και συνεχίζει, κάθε φορά που τον επισκέπτομαι, να με περιβάλλει με τη ζεστασιά που γνώρισα στα πρώτα παιδικά μου χρόνια. Η παρουσία σας εδώ μου δίνει δύναμη και κουράγιο. Μαζί θα προχωρήσουμε για μια Θράκη περήφανη και δυναμική και μια Ελλάδα ικανή να αντιμετωπίσει προκλήσεις και δυσκολίες και να οδεύσει αισιόδοξα προς το μέλλον”.
Την ομιλία παρακολούθησαν ο περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Χρήστος Μέτιος και ο δήμαρχος Ξάνθης Εμμανουήλ Τσέπελης. Η κ. Σακελλαροπούλου περπάτησε μέχρι το σπίτι του Μάνου Χατζιδάκη στην παλιά πόλη και στη διάρκεια της διαδρομής ανταπέδωσε τον χαιρετισμό πολιτών που εκείνη την ώρα βρίσκονταν σε καφέ.
Η κ.Σακελλαροπούλου ξεναγήθηκε στην συνέχεια στο σπίτι του Μάνου Χατζιδάκι.