Σε απόσταση αναπνοής από την πανέμορφη Κάλυμνο στα Δωδεκάνησα, στέκει προκλητικά όμορφη και παράξενη η μικροσκοπική Τέλενδος. Η πολύτιμη Τέλενδος, με το εξαιρετικό της οικοσύστημα που αποτελεί προστατευμένη περιοχή με την συνθήκη NATURA 2000.
Η Τέλενδος των προϊστορικών ψιθύρων, των μυστικών ακρογιαλιών. Μια περίεργη νησίδα με το εξής εκρηκτικό χαρακτηριστικό: αποτελεί μικρογραφία της Κέας, στον Αργοσαρωνικό! Μοιάζει σαν να είναι η Κέα υπό κλίμακα! Μόλις μισό χιλιόμετρο από την Κάλυμνο – κάποτε αποτελούσε μέρος της – ή για να είμαστε πιο ακριβείς σε απόσταση 5 σταδίων, η Τέλενδος αποτελεί την απόλυτη εναλλακτική πρόταση για ταξιδιώτες που θέλουν να ανακαλύψουν το αυθεντικό Αιγαίο.
Ένας φυσικός άξονας του κόσμου
Η Τέλενδος εκτείνεται κατά τον άξονα ανατολής – δύσης με απόλυτο προσανατολισμό! Φυσικά είναι δικαίωμα της φύσης να τοποθετήσει τις γαίες της όπως νομίζει, δεν παύει όμως να είναι ένα εντυπωσιακό φαινόμενο. Στην καρδιά του νησιού δεσπόζει η Ράχη, ένα εντυπωσιακό οροπέδιο, που ενώ έχει μόνον 460 μέτρα ύψος φαντάζει θεόρατο για τα μεγέθη της Τελένδου. Το ακρωτήριο Άσπρος Κάβος στα δυτικά και αυτό του «Πνιγμένου» στα νοτιοανατολικά αποτελούν σημαντικές ομορφιές που προσελκύουν τους ταξιδιώτες. Ο πολύ γραφικός οικισμός του νησιού, ο οποίος έχει επίσημα χαρακτηριστεί παραδοσιακός, με τους 94 καταγεγραμμένους – ευτυχισμένους κατοίκους, βρίσκεται στην ανατολική ακτή, απέναντι από τις πανέμορφες Μυρτιές της Καλύμνου. Από εδώ είναι που γίνεται η σύνδεση με τα βαρκάκια, τα οποία μεταφέρουν τους ταξιδιώτες από την Κάλυμνο εν είδη θαλάσσιου ταξί.
Μια πολύ βαθιά ιστορία
Η Τέλενδος αναφέρεται από τον Όμηρο στις «νήσους τε Καλύδνας», αυτές δηλαδή που ανήκουν στην Κάλυμνο. Το όνομά της, εξάπτει την φαντασία, καθώς έχει αυτό που ονομάζουμε προελληνικές ρίζες. Οι αρχαιολόγοι εικάζουν ότι ίσως να πρόκειται για την αρχαία Κέλερη, ενώ στον μεσαίωνα και στην Χάρτα του Ρήγα Φεραίου ονομάζεται Κλάρος. Το όνομά της σημαίνει «γη σε μια μακρινή απόληξη», αλλά υπάρχουν και πιο «εξωτικές» ερμηνείες, αλλά ας μην παρασυρθούμε από την φαντασία. Εδώ, σε αυτήν την μικροσκοπική νησίδα, που έχει σπαράγματα από ρωμαϊκή κατοίκηση στην θέση Βλυχάδα, έφτασε το 1420 ο φλωρεντινός μοναχός Christoforo Buondelmonti και περιγράφει τα σημαντικά της ιστορικά μνημεία. Είναι βεβαιωμένο από τις σωστικές ανασκαφές ότι το νησί κατοικήθηκε στην Ύστερη Ελληνιστική περίοδο, μεγάλωσε σε πληθυσμό κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο και έφτασε να έχει σημαντική κοινότητα τα Παλαιοχριστιανικά χρόνια. Παρά το μικρό του μέγεθος είχε θέατρο των ελληνιστικών χρόνων, ένα από τα σημαντικότερα προχριστιανικά μνημεία για τα Δωδεκάνησα. Καθώς υπήρξε σημαντικό χριστιανικό κέντρο, θα επιμείνουμε να πούμε παρά το πολύ μικρό της μέγεθος, έχει πολύ αξιόλογες βυζαντινές εκκλησίες, τις οποίες δυστυχώς έπληξε ο σεισμός που χτύπησε τα Δωδεκάνησα το 551 μ. Χ.
Ψάρεμα και κολύμπι, μέλι και βότανα
Η Τέλενδος αποτελεί έναν φυσικό παράδεισο. Οι βραχώδεις της ακτές διακόπτονται από μικρές αμμουδερές παραλίες, οι οποίες κατά κύριο λόγο είναι προσβάσιμες με τα πόδια, ενώ για κάποιες πραγματικά μυστικές γωνιές θα χρειαστεί να κάνετε τον περίπλου με καϊκάκι. Το βορινό κομμάτι του νησιού είναι ακατοίκητο από ανθρώπους, αποτελεί όμως καταφύγιο για τον υπέροχο αιγαιόγλαρο, αλλά και για πολλά άλλα πουλιά. Το νησί είναι απέραντα ήσυχο, μπορεί κάποιος να απολαύσει το κολύμπι του, να κάνει όμορφες διαδρομές μέχρι την Ράχη θαυμάζοντας την θέα, να κάνει καταδύσεις ή να ψαρέψει. Και φυσικά να απολαύσει στον μικρό οικισμό της Τελένδου το πολύτιμο μέλι από θυμάρι, αλλά και να προμηθευτεί πολλά βότανα από το οροπέδιο της Ράχης, τα οποία είναι θεραπευτικά. Η μικρή κοινότητα των κατοίκων έχει συγκινητικά και πανάρχαια έθιμα, είναι χαρακτηριστικό ότι μετά το Πάσχα διοργανώνονται οι «Αγάπες» – κοινά γεύματα με συμμετοχή όλων των κατοίκων, μια συνήθεια που κρατάει από τις πρώτες χριστιανικές κοινωνίες, αλλά έχει ακόμα βαθύτερο υπόστρωμα, στα κοινά γεύματα του Διονύσου και του Ορφέα. Οπωσδήποτε η Τέλενδος παραμένει μια πολύτιμη, μυστική κιβωτός παραδόσεων.
Χρήσιμες Πληροφορίες
Η πρόσβαση στην Τέλενδο είναι πολύ εύκολη από τις γειτονικές Μυρτιές στην Κάλυμνο, με τα θαλάσσια ταξί τα οποία πραγματοποιούν τακτικότατα δρομολόγια κάθε μέρα.