Η επικράτεια της Ναυπακτίας, υπήρξε για πολύ καιρό απομονωμένη και αυτό της επέτρεψε να κρατήσει το χρώμα της και την φυσική της ομορφιά. Ακόμα και σήμερα το πλούσιο ορεινό ανάγλυφο δεν δαμάζεται εύκολα.
Έτσι η Ναυπακτία, στις νότιες απολήξεις της Πίνδου, έχει το προνόμιο να συνομιλεί με την φύση με εντελώς άλλους ρυθμούς. Εδώ τον χρόνο δεν τον ορίζουν τα ρολόγια αλλά τα ρυάκια.
Το ταξίδι στην Ναυπακτία, στην καρδιά της Στερεάς Ελλάδας, ήταν μια πραγματική αποκάλυψη. Στην πραγματικότητα δεν ήμασταν έτοιμοι για αυτό που θα αντικρίζαμε, μόλις μιάμιση ώρα από την Ναύπακτο. Αφήνοντας πίσω λεωφόρους και φωτεινές επιγραφές, μπήκαμε – μετά από μια συνταρακτική ορεινή διαδρομή – σε έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο, όπου πραγματικοί κάτοικοι μοιάζουν να είναι νεράιδες και ξωτικά!
Η Ναυπακτία έχει δύο μεγάλους ποταμούς που την ορίζουν – τον Μόρνο και τον Εύηνο. Τα πάμπολλα ρυάκια και οι καταρράκτες χαράζουν υδάτινα μονοπάτια μέσα σε αιωνόβια δάση. Οι οικισμοί της Ναυπακτίας είναι διάσπαρτοι μέσα σε αυτό το μαγεμένο τοπίο με τα έλατα, τους κέδρους και τις οξιές, τα πυκνά πουρνάρια και τα περίτεχνα γεφύρια. Ειλικρινά, δεν υπάρχει τρόπος να περιγράψει κάποιος αυτήν την ομορφιά, το μόνο που μπορεί να πει είναι πως νιώθει ευγνωμοσύνη όταν την αντικρίζει.
Με Προορισμό την Ναυπακτία
Ένα ταξίδι στην Ναυπακτία θέλει αποφάσεις και πρόγραμμα. Υπάρχουν 45 μοναδικά και πανέμορφα χωριά, διάσπαρτα σε αυτήν την τόσο προικισμένη γωνιά του κόσμου, που είναι λογικό να θέλει κάποιος να τα γυρίσει όλα. Αν υπολογίσουμε τα μονοπάτια, τις ορεινές διαδρομές, τα φαράγγια, την λίμνη, είναι σχεδόν αδύνατον να μπορέσει ο ταξιδιώτης να τα χαρεί όλα. δεν πειράζει, το αντιμετωπίσαμε σαν ευκαιρία να επιστρέψουμε…
Ξεκινήσαμε αρχές Νοεμβρίου από την Ναύπακτο με έξτρα καύσιμα, γιατί μας είχαν ενημερώσει ότι ο ανεφοδιασμός δεν είναι εύκολη υπόθεση. Είχαμε αποφασίσει ότι θα έχουμε σαν έδρα μας την Άνω Χώρα. Με διάθεση εξερευνητή και μεγάλες προσδοκίες βγήκαμε στον δρόμο προς Ιτέα, για να συναντήσουμε στα 3 χιλιόμετρα το πεντάτοξο γεφύρι του Μόρνου. Εδώ είναι το σύνορο. Από εδώ και μετά η διαδρομή παίρνει μυθικές διαστάσεις και η ομορφιά του τοπίου σε κρατάει αιχμάλωτο!
Με οδηγό τις πινακίδες στρίψαμε προς καστράκι και Φιλοθέη, αφήσαμε για αργότερα τον πειρασμό να πάμε προς Τείχιο και Ποτιδάνεια και αταλάντευτοι συνεχίσαμε προς Λιμνίτσα και Άνω Χώρα. Μια ανηφορική διαδρομή γεμάτη βαλανιδιές και καστανιές μας μάγεψε, ενώ χρειαστήκαμε όλη μας την αυτοπειθαρχία για να μην στρίψουμε προς Σέλλο, Αναβρυτή και Καταφύγιο, στα Λεβεντοχώρια. Είπαμε, θέλει πρόγραμμα και απόφαση, ακόμα και ο παράδεισος έχει νόμους.
Άνω Χώρα – Το Κέντρο του Κόσμου
Στα 1050 μέτρα υψόμετρο, μέσα στο δάσος, στέκει λοιπόν το σημείο αναφοράς μας και το κέντρο του ορεινού αυτού κόσμου, η Άνω Χώρα. Υπήρξε και είναι ακόμα το κέντρο της ζωής για όλους τους οικισμούς της Ναυπακτίας. Το φθινόπωρο χάριζε τα πιο βαθιά του πορφυρά χρώματα στο δάσος που περιτριγυρίζει το χωριό και είπαμε μεταξύ μας πολλές φορές την λέξη «άφωνοι» όταν θέλαμε να περιγράψουμε το πώς νιώθαμε. Πήγαμε στον ξενώνα να αφήσουμε τα πράγματά μας – η ευγένεια των ανθρώπων σκλαβώνει – και βγήκαμε μια βόλτα στο χωριό.
Δεν μπορέσαμε να μην χαμογελάσουμε όταν αντικρίσαμε τον περιβόητο «καρνάβαλο» – το λεωφορείο που εξυπηρετούσε το δρομολόγιο προς Ναύπακτο μέχρι και το πολύ κοντινό 1983. ένα όχημα με φυσιογνωμία ασφαλώς, ένα λεωφορείο του παλιού καλού καιρού, που όμως δεν θα θέλαμε να ταξιδέψουμε μαζί του σε αυτές τις γοητευτικές αλλά δύστροπες ανηφόρες.
Η αγορά της Άνω Χώρας έχει τα βασικά και απαραίτητα, μικρά και γραφικά μαγαζάκια μιας άλλης εποχής, αλλά και μια ευχάριστη έκπληξη, το μαγαζί παραδοσιακών προϊόντων της κυρά Αντωνίας, με γλυκά, τσίπουρο, μέλι, όλα τα καλούδια.
Σε ένα τόσο ορεινό περιβάλλον η Άνω Χώρα μπορεί να περηφανευτεί ότι έχει τρεις ολόκληρες ταβέρνες! Φυσικά ο κόσμος ανακαλύπτει την περιοχή, η απομόνωση δεν είναι πια βασικό της γνώρισμα και όπως μας είπαν οι ντόπιοι, έπρεπε να έρθουμε λίγες μέρες νωρίτερα, δεύτερο σαββατοκύριακο του Οκτωβρίου, για να ζήσουμε την Γιορτή Κάστανου και Τσίπουρου. Το ένιωσα πως οι άλλοι τρεις από την παρέα με κάρφωσαν με παράπονο, γιατί εγώ αποφάσισα πότε θα έρθουμε και μου χρέωναν τέτοια παράλειψη. Για να φύγει το μυαλό τους από την γιορτή του τσίπουρου – δεν νομίζω ότι είχαν σοβαρό θέμα με το κάστανο – βγάλαμε τον χάρτη και ασχοληθήκαμε με τα μονοπάτια που θα παίρναμε την επόμενη.
Αμπελακιώτισσα – Η Αρχαία Ναυπακτία
Πολύ νωρίς την επομένη βγήκαμε στο εξαιρετικό μονοπάτι μέσα στο δάσος που μετά από 13 μαγικά χιλιόμετρα μας έβγαλε στην Αμπελακιώτισσα, ένα από τα πιο αρχαία χωριά της Ναυπακτίας και πιθανόν θέση πολύ πρώιμου ανθρώπινου οικισμού. Τα βουνά της Τσεκούρας και της Παναγίας στον ορίζοντα δημιουργούν την αίσθηση πέτρινων, δασωμένων κυμάτων, το τοπίο είναι υποβλητικό και γεμάτο αρχέγονη δύναμη.
Πριν ανηφορίσουμε για την Περδικόβρυση πήγαμε ως την Κάτω Χώρα, απαραίτητη παράκαμψη για να απολαύσουμε το πιο νόστιμο ψητό που γευτήκαμε ποτέ στα καλόγουστα ξύλινα σπιτάκια του συγκροτήματος Ξένιος. Μετά από αυτόν τον απαραίτητο ανεφοδιασμό δυνάμεων ξεκινήσαμε για τα υπόλοιπα – πολύ βατά – 17 χιλιόμετρα μέσα από πανύψηλα έλατα που μας έβγαλαν στην Περδικόβρυση. Το φαράγγι του Κάκαβου και η θέα μας αποζημίωσε και με το παραπάνω – ο Εύηνος και η εκπληκτική λίμνη ξεπροβάλλουν σαν μαγικές εικόνες που κόβουν την ανάσα.
Αμέτρητες Εμπειρίες
Τις τέσσερεις ημέρες που είχαμε ξεκλέψει για αυτήν την απόδραση τις αφιερώσαμε στην περιήγηση σε όσα περισσότερα χωριά μπορούσαμε. Πήγαμε στην Λιμνίτσα και μαγευτήκαμε από τα τοπία, αλλά την καρδιά μας την έκλεψε η μυζηθρόπιτα της Τασίας στην ταβέρνα Τζάκι. Πήγαμε στην Ελατού γιατί κάποιοι παλιότεροι μας ενημέρωσαν – να είναι καλά – ότι πρέπει να δοκιμάσουμε το χοιρινό με μουστάρδα της Θεώνης στο Lolos. Όταν ήμασταν πολύ αποφασιστικοί και δεν ξεστρατίζαμε ακολουθώντας μυστικές πληροφορίες για γεμιστά κατσικάκια, κάναμε υπομονή και απολαμβάναμε στην επιστροφή μας στην Άνω Χώρα τα ψητά του Πατούχα και τις πίτες στην Αποδοτία. Γενικά στην Ορεινή Ναυπακτία – μιας και πρέπει να περπατήσεις πολύ για να την απολαύσεις – φροντίζουν οι άνθρωποι να σου προσφέρουν το απαραίτητο θερμιδικό φορτίο…
Κανείς Δεν Ήθελε να Φύγει…
Πώς αποφασίζει κάποιος μόνος του, χωρίς να του το επιβάλλουν, να φύγει από τον παράδεισο; Δύσκολα, πολύ δύσκολα. Και τις 4 ημέρες που μείναμε κάναμε σχέδια, μήπως μπορούμε να στήσουμε μια φάρμα, όπως ο περιβόητος ινδιάνος της Ναυπακτίας, ένας εξαιρετικός και αυτόνομος φυσιολάτρης, μήπως μπορούσαμε να γίνουμε οδηγοί σε επίδοξους πεζοπόρους, μήπως μπορούσαμε να κάνουμε κι εμείς έναν ξενώνα εδώ, γιατί όχι; Μέχρι να πάρουμε αυτές τις αποφάσεις ζωής, έπρεπε να αντιμετωπίσουμε την σκληρή πραγματικότητα και να φύγουμε, αφού δώσαμε υπόσχεση ότι θα επιστρέψουμε και μεταξύ μας, και στους ανθρώπους της Ναυπακτίας που μας σκλάβωσαν και στην ίδια την φύση. Η οποία φύση το έκανε επίτηδες και καθώς ήμασταν στον δρόμο της επιστροφής μας χάρισε τα πιο λαμπερά της πορφυρά και πράσινα και χρυσοκίτρινα, έτσι για να δούμε τι χάνουμε…
Χρήσιμες Πληροφορίες
Διαδρομή – Πρόσβαση: Με το I.X. ακολουθείτε την διαδρομή Λιβαδειά – Γαλαξείδι – Πέντε Όρια – Λιδωρίκι – Άνω Χώρα είτε από Ρίο – Αντίρριο – Ναύπακτο – Άνω Χώρα.
Ταξί
Μπενέκος Δημήτρης – Ναύπακτος 26340 21072
Ραδιοταξί Ναυπάκτου Ναύπακτος 26340 25111
Ταξί Αντιρρίου 26340 31282
Δρομολόγια ΚΤΕΛ
Ναύπακτος-Πλάτανος-Αράχοβα Δευτέρα έως Παρασκευή 13:10
Αράχοβα-Ναύπακτος Τρίτη 5:00, Κυριακή 12:00
Ναύπακτος-Αράχοβα Κυριακή 7:30
Ναύπακτος-Πλάτανος-Νεοχώρι Τρίτη 13:10
Ναύπακτος-Καταφύγιο-Αναβρυτή Τετάρτη 5:30 – 12:30
Ναύπακτος-Παλαιόπυργος-Φαμήλα Πέμπτη 5:30 – 13:00
Ναύπακτος-Παλαιόπυργος-Λουτρά Δευτέρα έως Παρασκευή 5:00 – 12:30, Κυριακή 11:30
Ναύπακτος-Ασπριάς-Κεντρική Δευτέρα έως Παρασκευή 5:00 – 12:30
Τερψιθέα-Άνω Χώρα-Ναύπακτος Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή 5:00 (μόνο Δευτέρα) – 12:00
Πλάτανος-Χώμορη-Ναύπακτος Τετάρτη 4:30 – 13:00
Μηλιά- Ναύπακτος Πέμπτη 6:00 – 13:00
Ναύπακτος-Αμπελακιώτισσα-Ναύπακτος Σάββατο 12:00
Μονές – Ιεροί Ναοί
Μονή Αγίου Αυγουστίνου 26340 44381
Μονή Αγίου Ιωάννη Προδρόμου 26340 27401
Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος 26340 27832
Μονή Παναγίας Αμπελακιώτισσας 26340 41207
Μονή Παναγίας Βαρνάκοβας 26340 51030
Μονή Παναγίας Γοργουπήκοου 26340 27688
Ναός Αγίου Αθανασίου Δάφνη 26340 23726
Ναός Αγίων Αποστόλων Ελαιοστάσιο 26340 21091
Ναός Αγίων Αποστόλων Τρίκορφο 26340 44011
Ναός Αγίου Γεωργίου Ναύπακτος 26340 28479
Ναός Αγίου Δημητρίου Ναύπακτος 26340 29641
Ναός Αγίου Δημητρίου Σκάλα 26340 24651
Ναός Αγίου Νικολάου Λυγιάς 26340 22486
Ναός Αγίου Νικολάου Αντίρριο 26340 31794
Ναός Αγίου Νικολάου Αράχοβα Κλεπά 26340 48337
Ναός Αγίου Νικολάου Πλάτανος 26340 61047
Ναός Αγίου Νικολάου Κυδωνίας Πλάτανος 26340 48440
Ναός Αγίας Παρασκευής Ναύπακτος 26340 27301
Ναός Αγίας Παρασκευής Άνω Χώρα 26340 41350
Ναός Αγίου Πολυκάρπου Μαμουλάδα 26340 22598
Ναός Αγίας Τριάδας Βελβίνα 26340 21061
Ναός Αποστόλου Θωμά Λυγιάς 26340 29475
Ναός Ζωοδόχου Πηγής Ξηροπήγαδο 26340 24284
Ναός Κοίμησης Θεοτόκου Παλαιοπαναγιά 26340 22690